Ton van de Vaart van Repair Café NME: ‘Vaak is de oplossing simpel’
ALKMAAR – Het is heel gewoon geworden om apparaten en spullen weg te gooien en nieuw te kopen. Daarbij is repareren vaak duurder dan een nieuw apparaat kopen. Veel spullen worden dan ook onnodig vernietigd, vindt Ton van de Vaart van het Repair Café van stichting NME Alkmaar. In dit vierde artikel voor de rubriek Mei Plasticvrij spreken we met Ton over het nut van repareren en hergebruiken van spullen.
Door Roxanne Borgman
“Vroeger was repareren heel gewoon en kon je van stofzuigers tot televisies laten repareren,” vertelt Ton. “Maar die reparatiebedrijven zijn verdwenen en het is tegenwoordig gewoon niet meer rendabel om iets te laten repareren.” Volgens Ton wordt repareren ook steeds moeilijker gemaakt door producenten omdat bepaalde onderdelen niet meer geleverd kunnen worden of omdat klepjes worden dichtgeseald. Ton: “Zo kun je er natuurlijk moeilijk bij en dan snap ik wel dat consumenten een nieuw product gaan kopen of geen zestig euro gaan betalen voor het repareren voor een stofzuiger als ze voor hetzelfde geld een nieuwe kunnen krijgen.” Het gevolg is dat veel apparaten op de afvalberg verdwijnen. Recyclen van apparaten is een arbeidsintensief proces en niet al het plastic kan worden hergebruikt. Veel wordt dan ook verbrand, wat weer ten koste gaat van het milieu. “Veel apparaten bestaan voor zo’n negentig procent uit plastic. Minder apparaten produceren betekent ook minder plastic gebruiken en grondstoffen winnen. Repareren levert zo winst op voor het milieu.”
Negentig procent
Ton is gepensioneerd Technisch Onderwijsassistent (TOA) en werkte op een middelbare school. Nu werkt hij zo’n twee jaar als vrijwilliger bij het Repair Café van stichting NME Alkmaar. Naast reguliere vrijwilligers zoals Ton die vaak een technische achtergrond hebben, werken er ook mensen vanuit de ggz die er hun dagbesteding hebben. “We zijn geen reparatiebedrijf. We doen dit werk omdat we het belangrijk en nuttig vinden, maar dat betekent ook dat we langer doen over een reparatie. We leggen geen druk op bij onze vrijwilligers.” Het repareren van een apparaat kan soms dan ook zo’n drie weken duren. “We snappen dat dat lang is voor mensen. Zeker als ze daardoor bijvoorbeeld geen stofzuiger of koffiezetapparaat hebben. Daarom zijn we nu bezig met een leensysteem waardoor we mensen een leenapparaat mee kunnen geven.” Het duurt misschien even voordat een klant diens apparaat weer terugkrijgt, maar die krijgt er ook wat voor terug. Ton: “Negentig procent van wat we binnenkrijgen wordt gerepareerd. En dat ook nog eens gratis. Tenminste, je betaalt bij ons geen arbeidsloon, wel betaal je voor de onderdelen.”
Grote en kleine beurs
Het Repair Café wordt in golfbewegingen bezocht. Soms zijn er weinig bezoekers, soms veel. De klanten bestaan veelal uit jongelui die milieubewust zijn of ouderen. “We zien ook regelmatig zzp’ers en bedrijven langskomen. Die geven bijna altijd een vrijwillige bijdrage,” vertelt Ton. Bij het café willen ze ervoor waken niet het brood van een ander weg te nemen. “We repareren ook fietsen terwijl er genoeg fietsenmakers zijn in Alkmaar. Om deze niet in de weg te lopen richten wij ons bijvoorbeeld op goede doelen, zoals de fietsen van het Oranje Huis. Ook helpen we bijvoorbeeld ouderen met een elektrische fiets waar een fietsenmaker niet aan wil beginnen.” Hoewel het café voor iedereen is, met kleine of grote beurs, zijn de diensten vooral voor mensen met weinig geld een uitkomst. Helaas ziet Ton ook dat er van de gratis diensten wel eens misbruik wordt gemaakt. “Het komt niet veel voor, maar we hebben wel eens iemand gehad die kwam telkens met een nieuwe fiets aanlopen. Na zes fietsen viel dat wel op. Die verkocht natuurlijk gewoon telkens de fiets die wij hadden gerepareerd.”
Simpel
Repareren loont, zo vindt Ton. “Vaak is de oplossing simpel zoals het vervangen van een stekker of aan-uitschakelaar. Dat kunnen wij zo maken en dan heb je gewoon je stofzuiger weer terug. Je hoeft geen nieuwe te kopen. Dat scheelt weer afval op de afvalberg.” Als een product niet gemaakt kan worden, dan vraagt Ton of ze het apparaat mogen gebruiken voor onderdelen. Zo kan een ander apparaat mogelijk wel weer worden gemaakt. “Maar,” besluit Ton, “negentig procent kunnen wij repareren. Dus breng vooral je apparaten naar ons toe. Wij houden wel van een uitdaging.”
Alle apparaten die gedragen kunnen worden zijn welkom bij het Repair Café van de NME aan de Bestevaertstraat 2 elke maandag tot en met donderdag van 9:30 tot 12:30 uur.
Update 1 juni 2023:
Eerder werd ik dit stuk verwezen naar Repair Café Alkmaar. Dit bleek niet juist. Het Repair Café van Stichting NME is een ander Repair Café dan het maandelijkse café in De Mare en De Hoef. Zie hiervoor Repaircafealkmaar.
