Gerben van der Meulen van FNV: ‘Over de rug van kinderen wordt geld verdiend’

Nieuws
In de ideale wereld kunnen alle kinderen kind zijn.
In de ideale wereld kunnen alle kinderen kind zijn. (Foto: Xuan Duong)

ALKMAAR/REGIO – Als Gerben van der Meulen in een drukke winkelstraat vraagt of mensen tegen kinderarbeid zijn, dan zegt iedereen volmondig “ja”. Zij hebben dan een beeld van kinderen op vuilnisbelten, in naaiateliers of op cacaoplantages in landen hier ver vandaan. Maar als Gerben vraagt: “En als uw kind gevraagd zou worden als model voor een groot kindermerk, is dat dan kinderarbeid?”, dan slaat de twijfel toe.

Door Roxanne Borgman

Heilooër Gerben is algemeen bestuurslid van de FNV, de grootste Nederlandse vakbond, en tevens ondersteuner van het regionale vakbondshuis in Alkmaar. Kinderarbeid gaat Gerben aan het hart. Daarom is 12 juni, de Internationale Dag tegen Kinderarbeid, een mooi moment om bewustwording te creëren. “Elk kind heeft recht op onderwijs, recht om kind te zijn en te spelen,” vindt Gerben, “maar als je je bedenkt dat 73 miljoen kinderen wereldwijd zich momenteel in gevaarlijke werksituatie bevinden die elk moment hun leven kunnen verliezen, dan grijpt dat mij aan.” 

Tussen 2000 en 2016 was er een daling van het aantal met 94 miljoen, maar de afgelopen vier jaar steeg het aantal weer met 8,4 miljoen, zo blijkt uit cijfers die Unicef en ILO (International Labour Organization) in 2021 publiceerden. In Europa en Noord-Amerika gaat het om zo’n 3,8 miljoen kinderen.

Verborgen

Mensen kunnen moeilijk een beeld vormen van kinderarbeid in landen als Nederland, stelt Gerben. “De kinderen in naaiateliers, goudmijnen of op de vuilnisbelten zijn de kinderen die in ernstige armoede leven en niet naar school gaan. Als FNV zijn we internationaal druk bezig om deze kinderen te helpen om zich uit deze situatie te onttrekken.” Maar wat mensen volgens Gerben vergeten is dat er ook in Nederland sprake is van kinderarbeid, zij het als een verborgen vorm. “Als we het over kinderarbeid hebben, dan is de definitie eigenlijk als volgt: het is simpel werk dat slecht betaald wordt en dat te weinig volwassenen willen doen.” Gerben noemt voorbeelden van kinderen die in de vakanties bollen pellen, maar ook de jongeren die als zaterdaghulp het minimumjeugdloon krijgen voor hetzelfde werk dat volwassenen doen tegen een hoger uurloon. Als het aan de FNV ligt wordt het jeugdloon afgeschaft.

Gerben: “Waar men niet aan denkt of nauwelijks als kinderarbeid ziet zijn de kinderen die telkens in de vlogs van hun ouders zichtbaar zijn, de kinderen in reclames en als model voor kleding, die daar zelf niet voor betaald krijgen.” Het zijn niet de gevaarlijke werksituaties van de kinderen in bijvoorbeeld Azië en Afrika, toch is het belangrijk hier alert op te zijn, zo vindt Gerben. “De Nederlandse wetgever heeft alleen geen zicht op de situatie in eigen land en vaak wordt het ook niet als kinderarbeid gezien. De vraag die wij ons allen moeten stellen is of wij willen dat dit soort arbeid gebeurt.”

Bewust

Om kinderarbeid tegen te gaan is een cultuuromslag nodig, maar daarvoor is volgens Gerben eerst bewustwording nodig. “Het is belangrijk dat we bewust zijn dat er kinderarbeid is en daar niet lacherig over doen. Besef je dat er over de rug van veel kinderen een aardig zakcentje wordt verdiend en dat dit vaak voortkomt uit verborgen armoede.”

Wie meer wil weten over kinderarbeid en wat je ertegen kunt doen gaat naar www.stopkinderarbeid.nl.