Van Castellum naar Coliseum: ‘Dit komt wel binnen’

Morvenna Goudkade 

Een afgeladen grote zaal. Een bijzondere en beladen voorstelling. Een balletgezelschap met gevluchte dansers. Mensen staan ‘s avonds in een lange rij op het Rijnplein in Alphen, voor de theateringang. De belangstelling voor de speciale Giselle-uitvoering is groot. Marcel ’t Sas, directeur van Castellum, verwelkomt de gasten bij de deur. Hij heeft het theater beschikbaar gesteld voor repetities en heeft de primeur van de eerste voorstelling. Het ballet gaat hierna op tournee, naar steden als Amsterdam en Rotterdam en vervolgens naar Engeland, naar de London Coliseum.

‘Ik ga je helpen, zei Alexei’

Niemand minder dan sterballerina Igone de Jongh (42) is initiatiefneemster. The United Ukranian Ballet Company is eind mei opgericht, met de bedoeling gevluchte dansers uit Oekraïne te verenigen en in staat te stellen te blijven dansen. En dat is heel belangrijk voor een land met een grote balletcultuur, weet ook bezoekster Alona van den Berg. Zij is Oekraïense van geboorte, getrouwd met een Nederlander en woont in Bodegraven. “Ballet is heel groot in ons land”, vertelt ze, in de zaal voordat het doek opgaat. Ze heeft haar zus Nataliia meegenomen, zij is gevlucht uit Oekraïne en verblijft nu bij Alona. “Als klein meisje ga je in Oekraïne op balletles, dat hoort erbij”, zegt de Bodegraafse. “Ja, ook ik was een echt balletmeisje.” Waarom ze naar de voorstelling zijn gekomen? “Wij willen ons land ondersteunen.”

Lof

De Alphense wethouder Relus Breeuwsma is er ook, namens de gemeente. Cultuurwethouder Anouk Noordermeer heeft vanaf haar vakantieadres haar steun betuigd. Breeuwsma is vol lof over theaterdirecteur ’t Sas en zijn team. “Fantastisch dat het theater hulp heeft geboden. Als college steunen wij dit initiatief van harte. Castellum laat hiermee veel maatschappelijke betrokkenheid zien.” Echtgenote Alexandra Nuijen is ook positief: “Heel mooi hoe dit tot stand gekomen is.”

Het publiek geniet vervolgens van een speciale uitvoering van Giselle. De balletklassieker vertelt het verhaal van het boerenmeisje Giselle, dat wordt misleid door een graaf en overmand door heftige emoties komt te overlijden. Zij wordt daarna opgenomen in een groep vrouwelijke bosgeesten, de Wili’s, die uit wraak mannen dwingen te dansen tot de dood erop volgt. Ook de graaf beland in het bos, maar Giselle weet hem te redden, uit pure liefde. Hij blijft achter met een gebroken hart.

Primaballerina Igone de Jongh danste zelf vaak de hoofdrol van Giselle. Na een zeer succesvolle carrière bij het Nationale Ballet is ze nu zelfstandig danseres. Zij heeft een eigen theatertour en komt daarmee ook naar Castellum. De Jongh is gegrepen door de tragedie van gevluchte dansers en wist door haar connecties vele deuren te openen. Zo benaderde zij de wereldberoemde choreograaf Alexei Ratmansky (53), bekend van het Bolshoi Ballet en American Ballet Theatre. Ratmansky is geboren in Sint-Petersburg en groeide op in Oekraïne. Vanaf het begin van de oorlog sprak hij zich uit tegen de Russische inval. “Ik ken Alexei al heel lang en heel goed. Ik vertelde hem over dit idee en hij vond het fantastisch. ‘Ik ga je helpen’, zei hij. En toen is hij naar Nederland gekomen.” Ratmansky staat na afloop met de Oekraïense vlag op het toneel. Het hele gezelschap zingt vol overgave het volkslied, met de hand op het hart. Het publiek is onder de indruk, zoals Alexandra Nuijen: “Dit komt wel binnen.”