Boer in nood: ‘Ik zie een afrekencultuur’

Morvenna Goudkade

De familie Van der Hulst zit met het melkveebedrijf en boerderijwinkel in het Spookverlaat in Hazerswoude. Het familiebedrijf bestaat al bijna 300 jaar, Gerard is de tiende generatie, maar of er een elfde komt? “Wat ik als ondernemer wil doen, is vooruitkijken naar de toekomst”, zegt de boer, terwijl hij de koeien naar binnen laat voor het melken. Echtgenote Joyce (47) is erbij, net als dochter Fien (17) en zoon Siem (14). Dochters Suze (21) en Ivy (19) zijn er niet. “Mijn voorgangers hebben altijd vooruitgekeken, zoals mijn opa tijdens de oorlog. Er was altijd een toekomst, we hebben bedreigingen altijd overleefd. Maar deze overheid is de grootste bedreiging.”

‘Ik vind het mooi om voedsel te produceren’

Het melkveebedrijf telt momenteel 195 koeien en 80 hectare grond. Volgens de stikstofkaart, die 10 juni is gepresenteerd, moeten Van der Hulst en collega’s in de regio 47 procent inkrimpen, dat wil zeggen bijna de helft van de koeien afstoten. “Al dertig jaar werk ik als boer en al dertig jaar houd ik me aan de regels, maar elke keer krijg ik weer een klap om de oren. Wij hebben in Nederland schone, goede en efficiënte boeren, maar wat er nu gebeurt is bizar. Onhaalbare en tegenstrijdige regels. Mijn koeien moeten naar binnen voor efficiency, maar naar buiten voor de stikstofsituatie. De overheid heeft geen idee waar een boerenbedrijf over gaat. Er is geen visie.”

Hij is begaan met de natuur en het milieu, zegt de boer. “Ik wil dit doorgeven voor volgende generaties, daarom verduurzaam ik mijn bedrijf, maar het is nooit genoeg.” In 2017 heeft hij al een krimp moeten maken, vanwege nieuwe fosfaatwetgeving. “Ik moest toen acht procent krimpen, ik heb 52 koeien verkocht. Nu moet ik 47 procent krimpen. Inkrimping op inkrimping, waar houdt het op?” Hij ziet de acties van collega-boeren, maar noemt zichzelf ‘matig actiebereid’. “Die acties helpen niet, ik zie dat de overheid niet luistert. Ik heb geen enkel vertrouwen meer in de overheid.” Wat dan de oplossing is? Van der Hulst heeft veel nagedacht over de situatie: “Ik zie geen oplossing. Ik zie een afrekencultuur, de boer moet weg, hoe dan ook. Ik heb mij altijd aan de regels gehouden, maar de overheid waardeert mijn werk niet. Nu krijgen de boeren de stikstofopdracht, straks is het biodiversiteit, dierenwelzijn, medicijngebruik. De overheid is een rupsje nooit genoeg. Bij elke stap vallen er weer duizend boeren weg.” Hoe moet het straks met de voedselvoorziening?, vraagt hij zich af. Als er geen boeren meer zijn? “Ik vind het mooi om voedsel te produceren; voor mij een zinvol bestaan. Als er minder voedsel is, tegen wie ga je zeggen: je krijgt niks meer?”

Dochter Fien heeft wel actiegevoerd, vertelt ze. “Met andere plattelandsjongeren ben ik naar Stroe geweest, op de trekkers. Ik vind dat belangrijk, ons laten zien.” Ze was ook bij acties bij het gemeentehuis in Roelofarendsveen en bij het Jumbo-distributiecentrum in Woerden. Zoon Siem is ook boos. De 14-jarige helpt al veel mee op de boerderij. “De boeren krijgen overal de schuld van, daar ben ik het niet mee eens. Ik vind dit mooi werk en ik wil later ook in het bedrijf.”

Zijn moeder Joyce voelt veel steun bij de klanten van hun boerderijwinkel: “Mensen zeggen dat ze ons waarderen en ze willen allemaal een rode boerenzakdoek, als blijk van support.” En die vlag? Boer Gerard: “Blauw, wit rood, dat staat voor boer in nood.”