Toen en nu: het Osdorpplein

Shirley Brandeis 

‘Het stadsdeelcentrum maakt zich op voor de toekomst’ riep de brochure ons toe. De Nota-met-een-lange-naam was door de stadsdeelraad vastgesteld en nu ging het echt lukken: een nog mooier, nog moderner winkelcentrum met nog meer en vooral nog meer verschillende winkels. Met nog meer horeca en woningen eromheen. De brochure uit de jaren negentig beloofde ‘een levendig centrum waar men zich veilig en prettig voelt en dat warmte en gezelligheid uitstraalt’. Oplevering: 1997.

Terugkerend mantra

Fast forward. Weer een brochure: ‘Het Osdorpplein groeit de komende 15 jaar uit tot dé bruisende ontmoetingsplek en uitgaanslocatie voor heel Amsterdam Nieuw West’. Deze tekst is van een decennium later, zo omstreeks 2004. Het streepje in Nieuw-West was nog niet uitgevonden, maar dat het moest en zou bruisen op het Osdorpplein wel inmiddels een terugkerend mantra. Dat daar toen ook een nieuwe naam bij hoorde (Centrum Amsterdam Nieuw-West in plaats van Osdorp Centrum) en de belofte van een ‘gevarieerder en verrassender’ winkelcentrum, is haast niet verrassend. En weer: meer horeca, weer de wens voor een bioscoop en ‘Shoppen in Osdorp wordt een dag uitgaan op zich!’ Aan net niet lekker bekkende oneliners ook dit keer geen gebrek.

Tekst loopt onder de foto door.

Het Osdorpplein anno nu.

Door al die vernieuwingsdrang en ook gewoon door de veranderende wereld (telefooncellen zijn geen onderdeel meer van het straatbeeld) is het Osdorpplein niet meer zoals het eruit zag bij de opening op 21 oktober 1964 door burgemeester Van Hall, die als symbolische handeling de fonteinen in werking stelde. Koopcentrum Osdorpplein luidde toen de officiële naam. Een plein met winkels, uitkomend op winkelstraat Tussen Meer en met een recreatieve en culturele functie, al kwam Vrije Tijds Centrum de Meervaart pas eind jaren zeventig en werd een echte bioscoop tot op heden niet gerealiseerd. Wel verdween de bij oudere bewoners bekende parkeerplaats, werd de Meervaart gesloopt en nieuw gebouwd (inmiddels zijn er alweer nieuwbouwplannen), ging de Albert Heijn naar een straat verderop en kwam er een Shopperhal vol winkeltjes, met ook plek voor starters en (citaat van toen) allochtone ondernemers. Om maar een paar zaken te noemen. Oh, en laten we de lammetjes niet vergeten. Hier op de foto van toen nog niet geplaatst. Die kwamen drie jaar na de burgemeestershandeling. Een rij bronzen lammetjes (het beeld heet Schaapjes) van beeldhouwer Gerrit Bolhuis. “Osdorp heeft zijn hart,” verzucht auteur Ton Heijdra in ‘Amsterdam Nieuw-West, de geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden’ (2010).

Barrière

Bestuurders kwamen en gingen en waren telkens nog steeds niet tevreden. Grootste pijnpunten waren en bleven het ontbreken van een verbinding met de Sloterplas, te weinig echte winkeltrekkers, onduidelijke routing (het is inderdaad een allegaartje, maar wel een niet onprettig allegaartje en hé, er is een Hema en een Action) en een gemis van een grootstedelijk karakter. Osdorpplein als kloppend hart, hoe vaak hebben we die niet gehoord? Een wandelpromenade en horeca aan de Sloterplas zijn er inmiddels wel. De lang geleden geplande hoofdweg met brede winkelstraat, die er niet aan deze kant van het plein kwam, zorgt voor een nog altijd aanwezige barrière tussen plein en plas.

Wanneer af?

Maar kijk nog eens naar de foto’s. Meer dan vijftig jaar zit er tussen. Onherkenbaar veranderd kunnen we het plein niet noemen, terwijl over alle wijzigingen een flink boekwerk geschreven zou kunnen worden. We wilden het hier allemaal noemen; van platenzaak Disco Alberti tot de Shoperade, voorheen de Shopperhal, maar het is te veel. En laten we niet flauw doen. Met elke vernieuwingsoperatie, momenteel zitten we middenin de volgende, kwam er wat leuks of lekkers bij, zoals een foodcourt en onlangs nog gamehal Molly’s Arena. De grote vraag is nu: wanneer zijn de plannenmakers tevreden en is het Osdorpplein eens gewoon een tijdje af?