Een week lang feest voor iedereen in en om jarig Leo Polak

Algemeen
Erik Scherder vertelt over muziek en ons brein.
Erik Scherder vertelt over muziek en ons brein. (Foto: Brandeisfotografie)

NIEUW-WEST - De gemiddelde leeftijd van de feestgangers is 80-plus, maar het dak ging eraf vorige week tijdens de festiviteiten in verpleeghuis Leo Polak in Osdorp. Het huis werd in 1972 als een van de eerste humanistische bejaardentehuizen geopend op initiatief van onder andere Henriëtte Polak-Schwarz, weduwe van naamgever Leo Polak. En bestaat dit jaar dus vijftig jaar.

Shirley Brandeis

Een ballonnenhaag, een rode loper en vele glaasjes prosecco maken duidelijk dat hier het feestje wordt afgetrapt. Beter gezegd, het feest. Een week lang werden bewoners en andere betrokkenen van het Leo Polak in de watten gelegd. Van een muzikale terrasmiddag, een boottocht en een beauty-/relaxdag tot een multiculturele modeshow en een ABBA tribute; om maar een paar dingen te noemen. De Westerpost, vaste bezoeker vanwege de vele leuke activiteiten en de honderdjarigen in het Leo Polak, ging langs bij de aftrap. En viel met de neus in de boter (lees: hapjes, drankjes, muziek en een lezing door Erik Scherder over de invloed van muziek op het brein).

Tik je buren aan

“Nou, maak ons maar wakker,” grapte een bewoner, toen Scherder, hoogleraar neuropsychologie en bekend van televisie, vertelde dat hij zijn publiek deze middag met muziek lekker wakker zou maken. “U moet wel enthousiast doen, want ik heb geld gekost,” grapte Scherder. Het werd een humorvolle presentatie, voor een enthousiast publiek, met een serieuze boodschap: muziek is goed voor het brein. Zeker als het gaat om pijnbestrijding en training voor de hersenen. Toen ‘Aan de Amsterdamse grachten’ werd ingezet, zong iedereen, ongeacht de gezondheidstoestand, dan ook uit volle borst mee. “Die liedjes van vroeger blijven er goed inzitten, merkt u!” riep Scherder vrolijk en gaf uitleg aan de hand van een plaatje van het brein. En er werd nog meer gezongen, en ook gedanst. Leo Polakmedewerkers Tanne en Edwin gingen rock ’n rollend terug in de tijd, er klonk ABBA op de piano, er was een speciaal voor de gelegenheid geschreven lied (’t Leo Polak is vijftig jaar, dus haal de taart en feesten maar) en een gezamenlijke dans met veel handen en voeten van de vloer, terwijl je kon blijven zitten. “Bovenlichaam naar rechts buigen en tik je buren aan!” De Westerpost deed een beetje mee.

Pionieren

Het Leo Polak maakte met de jaren nogal wat veranderingen door, waaronder markante nieuwbouw (in de volksmond wordt de kleurrijke laagbouw Engelse drop genoemd) en de transformatie van bejaardentehuis naar verpleeghuis. Onveranderd onder bewoners, bezoekers, medewerkers en andere betrokkenen is de saamhorigheid. En het nut van het Leo Polak als centrum voor bewoners en seniore omwonenden. Een korte film liet al deze en meer kanten van het huis zien. Aan het woord in de film onder andere Polaks kleinzoon Leo Samama, ook deze middag aanwezig in het naar zijn grootvader vernoemde huis.

Oprichting

Hij vertelde over zijn oma Henriëtte Schwarz, de vrouw van Leo Polak, die na het omkomen van haar man in de oorlog diens humanistische werk voortzette. Dat dit leidde tot de oprichting van naast het Leo Polakhuis ook het A.H. Gerhardhuis in Slotermeer en het Rosa Spier Huis in Laren. Alles vanwege de behoefte aan een plek voor ouderen met een niet-kerkelijke achtergrond. Voor mensen die op een andere manier zin willen geven aan het leven. “Er was geen kerstboom hier,” vertelt een bewoonster in de film over de tijd dat het Leo Polak als supermodern werd beschouwd. “Het was pionieren,” aldus een verpleegster van het eerste uur.

FaceTimen

Het Leo Polak is nog altijd een modern huis met sinds de verbouwing eigen en ook ruimere kamers, deuren die ‘vanzelf’ opengaan en licht dat aanspringt bij binnenkomst. Met als primeur in Nederland groepswonen in een verpleeghuis en een zogenoemde verrijkte omgeving voor dementerenden (met onder andere Amsterdamse grachten op de muur en een ‘echt’ winkeltje van vroeger), waar zelfs de NY Times indertijd over heeft geschreven. 

Er waren met de jaren ook dieptepunten, zoals de brand in 2018 en de eerste lockdown door corona, waarin het huis op slot ging. Berusting en leren FaceTimen en weer die saamhorigheid sleepten de bewoners en medewerkers erdoorheen. Het zorgde tijdens de feestelijke week voor nog meer dankbaarheid dat er weer ruimte is voor een feestje, nu de wereld dankzij vaccins weer wat meer kan leven met corona.

De film over het Leo Polak van Hester videografie kan worden  bekeken op YouTube door te zoeken op ‘50 jaar Leo Polak’. Foto’s van de feestelijke week zijn te zien op www.facebook.com/Amstelring.Leo.Polak

Vrienden van het Leo Polak schonken het thuis lekker veel groen in de hal.