'Krijtfunding' voor d'Admiraal

Algemeen
Voorzitter van de molenstichting Pieter Hettema en molenaar Harm-Ydo Hilberdink met mascotte Rietje.
Voorzitter van de molenstichting Pieter Hettema en molenaar Harm-Ydo Hilberdink met mascotte Rietje. Foto: Wendy Ruittemanz/RM

NOORD - Trots wijzen molenaar Harm-Ydo Hilberdink en stichtingsvoorzitter Pieter Hettema op de stand van de ‘krijtfunding’ voor de molen: ruim driekwart van de benodigde 7000 euro is al binnen, veelal in kleine bedragen. "Daaraan kun je zien hoe de molen leeft in Noord", zeggen ze. Negen jaar geleden won Krijtmolen d’Admiraal door steun van het publiek al de Nederlandse Molenprijs en met die 50.000 euro werd het mogelijk ‘de molen meer een plek in Noord te geven door de wieken vaker te laten draaien’.

De ruimte aan de achterzijde van de molen werd bewoonbaar gemaakt. Hilberdink trok erin en staat nu elke dag klaar om bij genoeg wind de molen in werking te zetten. D’Admiraal is zonder twijfel hét icoon bij uitstek van Noord. Hij is de enige in zijn soort in Nederland, uit 1792, en het molengedeelte is nog helemaal authentiek - vandaar zijn status van monument. Maar nu is de rieten kap nagenoeg versleten. Hilberdink wijst hoe dun de laag hier en daar is geworden: één vinger breed. De provincie, het Molenfonds en het Prins Bernhard Fonds nemen het leeuwendeel van de 44.000 euro voor een nieuwe kap voor hun rekening, maar op voorwaarde dat ook een flink deel uit vrijwillige bijdragen komt: "Zo laat je zien of je voldoende draagvlak hebt." Nou, wat dat betreft zit het dus zo te zien wel snor met D’Admiraal.

Wat is het altijd toch een machtig gezicht als de wieken, al dan niet bespannen met witte doeken, hun rondes draaien boven het Noordhollandsch Kanaal en het sportpark Buiksloterbanne! Vanuit het BovenIJ Ziekenhuis kunnen patiënten ervan genieten en menigmaal stoppen groepjes fietstoeristen nieuwsgierig bij het hek, sinds kort gemarkeerd met een molensteen van 3000 kilo. En ook als het niet - zoals tweemaal per maand - open dag is, laat Hilberdink hen graag even de molen zien. "Je merkt gauw genoeg of ze echt belangstelling hebben." En ja, er wordt nog altijd krijt gemalen, al heb je daar een straffe wind voor nodig. Het werd vroeger in grote blokken aangevoerd vanuit het Franse Champagne en gelost bij de molen, die nog niet aan een kanaal stond maar aan het boezemwater van de Buikslotermeer. Krijt en tufsteen werden vermalen tot specie. "Amsterdam, die grote stad, die is gebouwd op palen… en met metselspecie van d’Admiraal", zegt Hettema.

We zitten in een gezelschap-ruimte achter de molen waarvandaan je door een nieuw dakraam de wieken kunt zien draaien. Hier werd het samenwerkingsverband van de Noordse gezondheidszorg geboren: de Krijtmolenalliantie. De ruimte wordt verhuurd voor lunches, workshops, bruiloften, vergaderingen, want ook een monument moet, zoals dat heet, ‘zijn eigen broek ophouden’. Alleen voor het onderhoud ontvangt de beherende stichting regelmatig subsidies. Om zo’n molen draaiende te houden moet je niet alleen verstand hebben van het weer, maar ook enigszins diplomatiek begaafd zijn. D’Admiraal heeft recht op een ‘molenbiotoop’ van naar alle kanten 400 meter. Als daarbinnen bomen teveel wind wegnemen moeten ze soms gekapt worden, niet altijd tot genoegen van omwonenden. Maar met de buren van kinderboerderij De Buiktuin trof de stichting een mooi arrangement: hoge bomen werden vervangen door hoogstamfruitbomen die lager blijven en meteen bijen opleveren, en vruchten voor de dieren.

Pal aan de overkant van het kanaal verrijst echter de nieuwe wijk Elzenhagen-Zuid, met flats en ‘stadsvilla’s’ van vijf tot vijftien etages. De beheerders van de molen ontdekten dat het ‘startblok’ in die wijk reeds boven de maximaal toegestane hoogte reikt: het stadsdeel bleek zich vergist te hebben en er geen rekening mee te hebben gehouden dat ook de grond zou worden opgehoogd. Er werd beterschap beloofd en over het vervolg is voorzitter Hettema naar hij zegt inmiddels ‘positief getoonzet’. Ondertussen gaat de ‘krijtfunding’ door. 25 juli vindt op het terrein van de molen een ‘Rietbenefietconcert’ plaats. Hilberdink, die behalve molenaar ook dirigent is, engageerde uit de crew van zijn laatste opera de sopraan Elsbeth Gerritsen, woonachtig in ’t Hoogt, voor een openluchtconcert. Nu maar hopen dat dan ook de wieken van de molen lustig draaien! Informatie: www.krijtmolen.nl.