Wekelijkse column van onze stadsdeelbestuurders

Afgelopen zondag was ik bij de herdenking van de Juli-bombardementen op begraafplaats de Nieuwe Noorder. Veel mensen hebben nog nooit van deze bombardementen gehoord. Ook ik wist er weinig van, ondanks dat ik ben opgegroeid in Noord. In de literatuur over de Tweede Wereldoorlog is weinig over dit vergissingsbombardement geschreven. Een gemiste kans en pijnlijk voor nabestaanden.

Meer dan 200 doden
De bommen kwamen namelijk niet van de Duitsers maar van de geallieerden. Hun doel was het uitschakelen van de Fokkerfabrieken aan de Papaverweg, die sinds 1940 onder Duits toezicht doorwerkten voor de Duitse oorlogsindustrie. Maar van de 350 zware bommen troffen slechts 9 hun doel, de rest kwam op de omliggende woonwijken terecht. Meer dan 200 onschuldige mannen, vrouwen en kinderen verloren hierbij hun leven. Kunnen we ons nu weinig bij voorstellen, maar de nabestaanden wel. Zij dealen op de dag van vandaag nog steeds met de gevolgen van toen.

Herdenken
Het was het grootste bombardement dat ooit in Amsterdam heeft plaatsgevonden, is er eigenlijk heel lang over gezwegen. Ik kan me niet voorstellen hoe moeilijk dit moet zijn geweest voor de overlevenden en nabestaanden, die hun trauma, rouw en verdriet al die tijd in stilte hebben moeten dragen.

Pas in 2003 is er ter nagedachtenis aan deze slachtoffers een monument op begraafplaats de Nieuwe Noorder geplaatst. Sindsdien worden de Juli-bombardementen jaarlijks herdacht. Een terechte erkenning. Zondag zag ik met eigen ogen hoe belangrijk dit is. De leed die ik voelde in de ruimte was zo tastbaar. Ik werd er emotioneel van. Mijn stem trilde van de emoties bij het uitspreken van mijn speech.

Oorlog kent alleen verliezers
Door de verhalen van de slachtoffers te blijven vertellen, blijven we ons bewust hoe goed en kwaad soms door elkaar kunnen lopen. De bommen op Noord laten ons namelijk treffend zien dat oorlog eigenlijk alleen maar verliezers kent. Het maakt me ontzettend verdrietig dat we nog altijd in een wereld leven waarin zware bommen onschuldige burgerslachtoffers maken. Denkend aan Oekraïne.

Menselijkheid

Laten we ons daarom altijd bewust blijven van onze geschiedenis en gezamenlijk herdenken. De verhalen der slachtoffers blijven koesteren en doorvertellen. Op die manier blijven we ons bewust van wat ons menselijk maakt. Met dat besef moeten wij de verantwoordelijkheid nemen om ook zelf, juist nu, voortdurend ons geweten aan te spreken en er alles aan doen wat in onze macht ligt om geweld, in welke vorm dan ook, te voorkomen.

Wekelijkse column stadsdeel-bestuurders