Alzheimer Café Noord viert 20-jarig bestaan

NOORD - In september is het precies twintig jaar geleden dat het Azheimer Café Noord haar deuren opende. Al snel bleek de formule tegemoet te komen aan een grote behoefte onder mensen met dementie en hun mantelzorgers. De maandelijkse bijeenkomsten werden druk bezocht. Kroegbaas Iris van der Reijden en coördinator Liesbeth Oepts blikken terug op twintig jaar Alzheimer Café. ‘We zijn dichter bij de belevingswereld van mensen met dementie komen te staan.’

Tekst: Marjolein Wolf

Het aantal mensen met de ziekte van Alzheimer is de afgelopen decennia gestegen. Naar verwachting zal dit aantal in de toekomst verder toenemen. Het krijgen van de diagnose dementie is een hard gelag. Psychogerontoloog Bère Miesen, oprichter van het Alzheimer Café, noemt het een psychotrauma. 

‘En dat beleeft en verwerkt iedereen op zijn of haar eigen manier’, zegt Iris van der Reijden. ‘Vast staat dat mensen op zo’n moment behoefte hebben aan informatie over allerlei aspecten van de ziekte. Ook contact met lotgenoten kan zeer ondersteunend zijn in deze en latere fases. Het Alzheimer Café is een laagdrempelige manier om informatie te geven over de gevolgen van dementie en alles wat ermee samenhangt. En een mooie manier om lotgenoten te ontmoeten.’

Landelijk concept

Het Alzheimer Café is een landelijk concept waarmee Bère Miesen in 1997 van start ging. Nadat het eerste café in Leiden een succes bleek, werden al snel door het hele land soortgelijke cafés opgericht. 

‘Allemaal volgens dezelfde vaste formule’, vertelt coördinator Liesbeth Oepts. ‘De bijeenkomsten vinden plaats in de sfeer van een café. Bezoekers hoeven zich niet op te geven maar kunnen gewoon binnenlopen. Ze worden verwelkomd door een van de vrijwilligers, een gastheer of gastvrouw. Voordat het informatieve gedeelte begint drinken zij rustig een drankje in een gezellige sfeer met live muziek.’

Zorgcentrum De Die

Het Alzheimer Café Noord heeft elke vierde dinsdag van de maand plaats in zorgcentrum De Die, Loenermark 900, 1025 VR Amsterdam. Een jaargang start altijd in september met een aantal vaste thema’s, waaronder ‘Wat is dementie?’, ‘Hoe wordt de diagnose gesteld?’ en ‘De diagnose is gesteld en wat nu?’ Daarna komen uiteenlopen onderwerpen aan de orde. 

Deze worden bedacht en georganiseerd door een werkgroep waarin diverse zorgaanbieders uit de regio vertegenwoordigd zijn. De coördinatie is in handen van welzijnsorganisatie Doras, dat deel uitmaakt van De Sociale Maatschap.

Voor informatie over Alzheimer Café Noord: Liesbeth Oepts: l.oepts@doras.nl

Gewone mensentaal

Elke bijeenkomst heeft een gastspreker die een presentatie geeft of door de kroegbaas wordt geïnterviewd. Kenmerkend voor de interviewstijl is dat deze dicht bij de belevingswereld van mensen met dementie en hun mantelzorgers staat. ‘Het is belangrijk dat we in gewone mensentaal met elkaar praten’, aldus Iris van der Reijden. ‘We beginnen altijd met een persoonlijke kennismaking met de gastspreker. Ik bereid geen vragen voor, maar ga in op wat hij of zij vertelt. Zo ontstaat er een echt gesprek van mens tot mens dat de diepte in gaat.’

Na een pauze met een drankje en een hapje krijgen de aanwezigen de gelegenheid om vragen te stellen of hun persoonlijke ervaringen te delen. De kroegbaas loopt door de zaal met een microfoon zodat iedereen aan het woord komt. Tot slot wordt in een informele sfeer met elkaar nagepraat en kunnen bezoekers aanwezige professionals aanspreken als zij willen.

Ontwikkeling

Zowel Iris van der Reijden als Liesbeth Oepts zijn al jarenlang bij het Alzheimer Café Noord betrokken. Zij hebben het concept een belangrijke ontwikkeling zien doormaken. Liesbeth: ‘De formule is nog steeds hetzelfde als twintig jaar geleden, omdat we zien dat deze gewoon goed werkt. Maar er zijn ook veranderingen. De afgelopen jaren zijn de onderwerpen toegankelijker geworden. De sprekers zijn steeds vaker ervaringsdeskundigen en mantelzorgers zelf. Hiermee staan we dichter bij de belevingswereld van onze bezoekers en is er meer ruimte om de eigen ervaringen te delen.’

Rust in hectische wereld

Als gevolg hiervan wordt het Alzheimer Café Noord ook steeds meer bezocht door professionals uit zorg en welzijn. Zij waarderen de informatie die zij over dementie krijgen vanuit het perspectief van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Want de ziekte van Alzheimer verandert niet alleen iemands cognitieve functioneren, maar heeft ook invloed op emoties, gedrag en relaties. De laatste jaren is er meer aandacht voor deze psychosociale kant van dementie, ook tijdens de Alzheimer Café. Iris van der Reijden: ‘Zo brengen wij in deze hectische wereld een stuk rust en overzicht aan de mensen die komen.’

Informatie 

Het Alzheimer Café heeft verschillende doelstellingen. Het verstrekken van informatie over alle aspecten waar mensen met dementie en hun naasten mee te maken krijgen. Het openlijk praten over de gevolgen van dementie. Het bevorderen van lotgenotencontact en het helpen voorkomen dat mensen met dementie en hun naasten in een isolement komen.

Meer informatie over het Alzheimer Café in het algemeen: www.alzheimer-nederland.nl