“Een boom moet de kans krijgen oud te worden”
BERGEN - Hittestress, waterrobuust, groen en blauw verbinden, bijenlinten, ooggetuigenbomen, wadi’s, boomspiegels, voedselbossen, natuurspeelparken. Vroeger heette het simpelweg ‘de plantsoenendienst’, die bezig was met gemeentelijk groen. Anno nu gaat het anders. “Het gaat nu om de samenhang, en om biodiversiteit en het klimaat”, zegt wethouder Erik Bekkering. De gemeenteraad wilde in de huidige raadsperiode graag een plan voor de kernen in de toch al groene gemeente Bergen. Wethouder Erik Bekkering en zijn ambtenaren stelden het ‘Groenbeleidsplan’ op met de nodige deelname van inwoners en ondernemers en in samenspraak met buurtgemeenten, PWN, Staatsbosbeheer, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. ”Groen is dus heel wat meer dan een kleur, het is een houding ten opzichte van de wereld waarin we leven.” De Raad stelde zich unaniem op achter het plan. “Het is een indrukwekkende stap, met bovendien voor een periode van 10 jaar een bedrag van 3 miljoen euro extra.”
“Groen is heel wat meer dan een kleur”
‘Soms is het de groeiwijze van een boom, die zijn positie bepaalt in het beheer van groen’, staat ergens in het uitgebreide en ruim gedocumenteerde Groenbeleidsplan te lezen. Misschien staat dit wel symbool voor een andere manier van omgaan met groen in de openbare ruimte. Een waarde van bijvoorbeeld een boom kan vanuit verschillende standpunten worden bepaald. En groen kan niet zonder bijen, vlinders, insecten en alles wat in de bodem leeft. En andersom ook niet. “Het gaat dus over samenhang, klimaat, biodiversiteit en vooral over veel meer bewustzijn bij iedereen over het enorme belang van flora en fauna.” De wethouder heeft het dan ‘alleen nog maar’ over het groen in de kernen en langs de verbindende wegen, want in de gemeente Bergen is veel grond in handen van anderen, zoals PWN en Staatsbosbeheer en natuurlijk gronden voor landbouw, bollenkweek en veeteelt.
Schoolpleinen vergroenen
Hittestress is al wat langer een begrip. En zeker sinds de watervloed van de voorbije zomer heeft ook de gedachte van ‘waterrobuust beheer’ aan betekenis gewonnen. Dan gaat het dus over klimaatveranderingen en de consequenties daarvan. “Je kunt niet alles voorkomen, maar je kunt wel proberen de gevolgen binnen de perken te houden. Ook in de bomenrijke gemeente Bergen is er hittestress door afwezigheid van bomen of zijn er overstromingen doordat er te weinig afvoermogelijkheden zijn, of niet op de goeie plek. Met name in de kustkernen is het bestand aan bomen te schraal. Maar denk ook aan oververhitte schoolpleinen. Daar gaan we met de besturen wat aan doen. In nieuwe plannen komen duidelijke kaders hoeveel groen en water er, gerekend per woning, moet komen. Dat sluit ook aan bij de omgevingsvisie voor de gemeente.”
“Beginnen bij wat we zelf kunnen doen”
De nota is vooral goed nieuws aan het begin van een nieuw jaar, benadrukt Bekkering. “We weten nu heel goed wat we moeten behouden, dat we de verschillen tussen de kernen moeten koesteren, maar vooral dat we verbindingen moeten maken in de gemeente, tussen stukken grond, tussen land en water. En vooral dat we veel meer gaan doen aan bewustzijn. Het open gebied is van iedereen. We zijn allemaal samen eigenaar. Gezonde bomen zouden daarom in principe niet moeten worden gekapt. Ze moeten, net als wij, de kans krijgen oud te worden.” De wethouder stelt het onomwonden: “We hebben maar goed te zorgen voor planten, bomen, struiken, insecten, dieren. Dat kan beter dan nu, vooral beter in samenhang. Als we dat doen kunnen we behouden wat we hebben, maar vooral gaan we ‘groen’ meer ruimte geven. Dat is keihard nodig. En dat kan door samenwerken. We beginnen bij wat we zelf kunnen doen. We kijken natuurlijk ook al verder, naar circulaire landbouw, naar volgende stappen in de ontwikkeling van afval naar grondstof.”
Apk-keuring voor de natuur
Ruim 4000 monumentale bomen telt de gemeente (ouder dan 80 jaar), op een bestand van ruim 17.000 bomen (stamdikte minimaal 20 cm). Op de eigen grond, wel te verstaan en daar moet jaarlijks 1% bijkomen. Het maaien zal zich steeds verder ontwikkelen naar respectvol beheer van grond voor bijen, vlinders, insecten en andere dieren. Er komt een bomenwandeling, een nestkastjesplan, veel meer voorlichting., rondleidingen. “Beleid is niet zomaar wat”, zegt Erik Bekkering. “Onderdeel van het plan is dat we goed volgen wat de resultaten zijn. Het is ons ernst. We doen als het ware iedere twee jaar een apk-keuring. Niet om de natuur te keuren, maar om te zien of wíj met elkaar het wel goed genoeg doen voor de natuur in onze gemeente. Voortdurend moeten we draagvlak zoeken, besef kweken van respect voor groen, samenhangend groen denken over onze omgeving.” Voor de gehele nota: kijk op www.bergen-nh en type dan groenbeleidsplan in.
