Column HVB

Origineel of namaak?

Algemeen
Afbeelding
(Foto: Collectie Gemeente Bergen)

Het is november 1902. Je kunt nog over de muurtjes kijken en de vloer ligt nog open. Rechts staat al een kozijn overeind voor de toekomstige ingang van het nieuwe raadhuis van Bergen. We kunnen ons oriënteren dankzij de met klimop begroeide muren van de Ruïnekerk op de achtergrond. Burgemeester Jacob van Reenen heeft een koker in de hand. Om het zeker te weten moet je de muur er voor openbreken, maar waarschijnlijk zit daar een oorkonde in. Zijn zoon Jan Jacobus staat al met de troffel klaar. Streng en deftig kijkt zijn moeder Maria van Reenen-Volter toe. Ook de architect, Johan van der Steur, is van de partij. Het nieuwe raadhuis was in 1903 af en staat er nog steeds. De architect vond zijn inspiratie in de 17e-eeuwse Hollandse Renaissance. De ontwerpers daarvan waren weer dol op de architectuur van de Renaissance zelf van zo’n tweehonderd jaar eerder. Hoewel conform de mode van toen, was Van der Steur’s ontwerp dus eerder dubbel nagedaan dan origineel. Typisch is het doorlopende laagje natuursteen in de muren vlak bij de grond en onder de dakrand. Die benadrukken het in de Renaissance geliefde horizontale. De horizontale vlakjes (‘traptredes’) van de zo typisch Hollandse trapgevel camoufleren de schuinte van het dak. In het fraaie houtsnijwerk bij de brede raampartij zien we de invloed van de 19e-eeuwse Arts-and-Craftsbeweging. Als een tegenbeweging tegen het uniforme en fabrieksmatige van de Industriële Revolutie streefde deze stroming naar herleving van het ambacht en het kunstzinnige. Al met al vormt het oude raadhuis aan de Raadhuisstraat een demonstratie in steen van intens heimwee naar een gedroomd verleden.

Idzard van Manen, Historische Vereniging Bergen NH

Foto: Collectie Gemeente Bergen

*Stilstaan bij Bergens Erfgoed, drie wandelroutes en vier achtergrondverhalen. In de webshop HVB en de boekhandel.