Schoorlse Kunsten voor de deur: ‘Het mag soms wat viezer zijn’

SCHOORL - Zal beeldend kunstenaar Jaap Borgers (75) uit Schoorl het zo voor zich gezien hebben 26 jaar geleden? Na een succesvolle en ietwat uitzonderlijke (uitgestelde corona) jubileumeditie in september 2021 is de ‘gewone’ tweejaarlijkse editie van ‘zijn’ Schoorlse Kunsten weer terug in het prachtige, inspirerende Noord-Hollandse duindorp. Van donderdag 22 juni tot en met zondag 25 juni organiseert de non-profit Stichting Schoorlse Kunsten – kortweg SchoK – de ‘Schoorlse Kunsten’. De redactie van Rodi neemt een kijkje bij voorzitter en oprichter Jaap in zijn betoverende, kunstzinnige, boerderij-achtige woning aan de Heereweg in Schoorl. ‘’Welkom op het hoofdkwartier. Althans, ik ben het hoofd en daar zit het kwartier’’, grapt Jaap, die subtiel wijst naar zijn ‘externe harde schijf’ én dochter Senja. Ze is tevens secretaris van de stichting en schuift aan bij het gesprek. ‘’Koffie?’’
Sinds 1997 wordt in Schoorl deze bijzondere, gratis toegankelijke kunstmanifestatie georganiseerd. Een lang weekend vol bruisende kunstevenementen met een divers aanbod én allemaal gratis toegankelijk voor het publiek. Hoe mooi is dat?
Ruwe diamant
‘’Ik houd niet zo van regels, maar ik houd me er wel aan.’’ Het is één van de vele paradoxale én grappige breinbrekers van Jaap, die zichtbaar geniet van de aanstaande kunstmanifestaties in Schoorl. SchoK staat traditioneel voor vernieuwende beeldende kunst, theater, film, dans, muziek, literatuur en poëzie, met de nadruk op samenwerkingsprojecten en experimenten. Ook dit jaar wordt de lat weer hoog gelegd, mede onder het toeziend oog van bloedeigen dochter Senja. ‘’De toelatingseisen zijn streng, waardoor de kwaliteit van het kunstaanbod enorm hoog is. We richten ons op de inhoud achter de kunst’’, vertelt Senja, die ook taken vervult als locatiemanager.
Kwaliteit
Wat kun je deze editie als bezoeker verwachten? Ditmaal komen zo’n 22 kunstenaars uit het buitenland. De artistieke bijdragen zijn zoals altijd van hoge (internationale) kwaliteit. Wie denkt dat het hier gaat om kunst- en vliegwerk, heeft het dus goed mis. De kunstmanifestatie huisvest in totaal 44 projecten van 77 beroepskunstenaars op 17 verschillende locaties in Schoorl. Kortom, 27 jaar kunst met de nadruk op samenwerkingsprojecten en experimenten. Een niet te missen feestje voor liefhebbers, maar ook zeker voor iedereen die nieuwsgierig is van aard.
Schuren
Jaap, zelf nog altijd een begenadigd kunstenaar, stond aan de wieg van SchoK. Zo’n 27 jaar geleden ‘vrolijkte hij de boel wat op met wat kunstenaars’ bij hotel Jan van Scorel. Bij een eenmalige tentoonstelling bleef het echter niet. Tien jaar werd het een jaarlijks terugkerend evenement, en sinds 2006 is SchoK een zogenaamde biënnale, oftewel een tweejaarlijkse kunstmanifestatie. Jaap kijkt vanzelfsprekend uit naar de aanstaande zomereditie en gaat wat dieper in op het (beeldende) thema van dit jaar: ‘’Kunst hoeft niet altijd mooi te zijn. Het mag soms wat viezer zijn.’’ Dochter Senja, afgestudeerd in theaterwetenschappen, leunt daarop naar voren en vult prachtig aan: ‘’Kunst mag schuren. Daar wordt het ironisch genoeg misschien ook weer schoon van.’’ De twee zijn duidelijk op elkaar ingespeeld. Over familie gesproken: ook de Finse vrouw van Jaap, Pike Räsänen, doet een inspirerende duit in het kunstzakje. Zo staat er een bijzondere Fins-getinte zaterdagnachtactiviteit gepland van Italiaanse Christina Della Giustina: namelijk het vieren van midzomer door de gehele nacht een vreugdevuur te laten branden.
Autists in Residence
Om nog maar een voorbeeld te geven: Kunstenaar Nelleke Scharroo zoekt samen met schrijfster Sylvia Hubers uit wat autisme betekent voor het kunstenaarschap en wat kunstenaarschap betekent voor autisme. Nelleke heeft sinds een jaar de diagnose Asperger. Zij zal gedurende de expositietijden live aan het werk zijn als ‘Autist op Locatie’. Bezoekers zijn getuige van het ontstaan van het werk op die plek. Sylvia laat als schrijver haar licht schijnen over het onderwerp. Als ‘extravert mens in een introvert lichaam’ heeft ze een eigen kijk op autisme/introvertie/eigenheimerisme. De teksten worden vergezeld van kleine tekeningetjes die zij (als rechtshandige) met haar linkerhand heeft gemaakt. Elke SchoKdag is er om 14:30 uur een ‘Autist in Action’ performance.
Koffie
Kortom, kunst in alle vormen door professionals en voor iedereen gratis te bewonderen. Alle projecten, installaties, voorstellingen en concerten zijn namelijk tijdens SchoK gratis toegankelijk. Donderdagavond is de opening en van vrijdag tot en met zondag is het mogelijk van 11.00 tot 17.00 uur een bezoek te brengen aan de kunstenaars en hun werk. ’s Avonds vindt er een gecombineerd programma op één locatie plaats. Terwijl ik mijn laptop dichtklap, voel ik de neiging om nog helemaal niet weg te gaan. Het is deze passie die ik voel bij Jaap en zijn dochter om er iets moois van te maken waardoor het gesprek nog een mooi ‘staartje’ krijgt. ‘’Nog een kop koffie?’’ vraagt Jaap intuïtief. ‘’Nou, waarom ook niet.’’