Gastcolumn Duinstichting

Provinciale Statenverkiezingen 15 maart 2023

Politiek
Afbeelding
(Foto: aangeleverd)

BERGEN - De Provinciale Statenverkiezingen komen eraan en dat betekent dat verschillende partijen aan het woord komen. Deze keer: Rien Cardol, Statenlid GroenLinks Noord-Holland: ‘We hebben niet de wijsheid in pacht, het ‘echte’ verhaal over de natuur bestaat niet’

Rien Cardol (geboren op 21 december 1952 in Hoorn) is Provinciaal Statenlid voor GroenLinks met in zijn portefeuille natuur, landbouw en water. Namens de provincie zit hij ook in het bestuur van het Waddenfonds. Voor zijn pensionering werkte hij ook bij Staatsbosbeheer en IVN Natuureducatie. Rien woont ruim 6 jaar in Haarlem. Daarvoor woonde hij met zijn gezin lang op het Drentse platteland, waar hij samen met zijn partner een kleine groene camping exploiteerde.

‘Sinds een aantal jaren vormt het Nationaal Park Zuid-Kennemerland ‘mijn achtertuin’. Als import-Haarlemmer komt ik er graag en veel. De prachtige uitgestrektheid, het reliëf, de wind, het zand, planten en dieren, de geuren en de geluiden, de altijd aanwezige zee: het verveelt nooit. En als provinciaal politicus mag ik me ook een mening vormen over het beheer.

Die mening is niet absoluut! Door mijn werk in de natuursector heb ik geleerd dat het ‘echte’ verhaal over de natuur niet bestaat. Natuur is een uiterst gecompliceerd organisme waarin elk afzonderlijk element andere onderdelen en daarmee het hele systeem beïnvloedt. In ons kleine land is ook de invloed van de mens nooit afwezig. Bescheidenheid in onze relatie tot natuur is nodig, maar het ontslaat ons niet van de verantwoordelijkheid die natuur naar beste weten te beheren al is het maar om de negatieve gevolgen van menselijke invloed te compenseren. Gelukkig hebben we hier deskundige organisaties voor, al zijn ook die niet onfeilbaar.

Van een politicus mag je verwachten dat die een overtuiging heeft die rekening houdt met diverse meningen en gevoelens, maar niet botweg tegen de wetenschappelijke consensus in gaat. Vanuit die houding heb ik 3,5 jaar geleden van harte meegewerkt aan een compromis over de bomenkap in de Schoorlse Duinen. Het Dr. van Steijnbos is gekapt, maar het Leeuwenkuilbos is voorlopig behouden. Laten we samen met beheerders, provincie, natuurliefhebbers en betrokkenen serieus evalueren wat de gevolgen zijn en met behulp van die kennis vervolgstappen zetten.

Mijn overtuiging, die ik deel met veel deskundigen, is dat het Nederlandse duinsysteem waanzinnig mooi en divers is, maar ook dat we er hard voor moeten werken om het systeem duurzaam en robuust te maken en te houden. Daarvoor moet de dynamiek behouden blijven: zand moet kunnen stuiven, wind en zout moeten kunnen doordringen tot diep in het gebied en de natuurlijke overgang van de zeereep richting de binnenduinrand moet zoveel mogelijk intact blijven. Met een bepaalde mate van openheid en ruimte voor grijze duinen dichtbij zee, duinbossen verspreid in het gebied en een diverse bosstrook langs de binnenduinrand.

Het is jammer dat we ooit vanwege onze behoefte aan hout voor de mijnen zoveel naaldbossen in de duinen hebben aangeplant. Sommige van die bossen zijn uitgegroeid tot prachtige en door bezoekers gewaardeerde stukken natuur, maar op sommige plekken hinderen ze de dynamiek en zorgen ze voor verdroging. Een relatief bescheiden ingreep zoals nu is aangekondigd door PWN kan weer frisse lucht geven aan het duingebied bij Bergen. Dat is goed voor de biodiversiteit, goed voor herstel en groei van de duinen en goed voor onze veiligheid. We gaan er wel vanuit dat PWN ook een begaanbare oplossing zoekt voor de Europese fietskustroute (zie redactionele noot).

Laten we bescheiden blijven over onze invloed op de natuur, maar laten we doen waarvan we met de kennis van nu denken dat het goed is. En laten we samen leren van de gevolgen!

Redactionele noot: Een deel van de duinbossen is inderdaad aangeplant voor productie van hout voor de mijnen, maar lang daarvoor werden al naaldbossen aangeplant om de omliggende dorpen te beschermen tegen ‘het zandmonster’. De huidige bomen stammen daarvan af, het zijn inmiddels oude bossen. Er zijn veel paddenstoelen, varens en orchissen te vinden, evenals mierenkolonies en veel andere soorten insecten. De bomen bieden voedsel, nestgelegenheid en beschutting voor veel soorten vogels, zoals kruisbek en havik en reptielen zoals de zandhagedis. De bomen spelen een grote rol bij het vastleggen van fijnstof, CO2 en stikstof en reguleren de waterstand. Er zijn in de duinen al zoveel bomen gekapt, ook door PWN, dat over grote delen van het gebied de wind allang vrij spel heeft.

Lees de column nog eens na op www.schoorlsebosmoetblijven.nl en www.duinstichting.nl