Archeologen vinden leeuwenbotten rond Buitenhof

Algemeen
Archeologen Mignonne Lenoir en Andjelko Pavlovic tonen de botten.
Archeologen Mignonne Lenoir en Andjelko Pavlovic tonen de botten. (Foto: Frank Jansen)

Tijdens een opgraving aan het Buitenhof in Den Haag zijn twee leeuwenbotten gevonden. Het gaat om een voorpoot van een jonge leeuw. Een unieke vondst, want het zijn de eerste, en daarmee ook de oudste, resten van leeuwen in Nederland die bij opgravingen zijn gevonden. Vanaf 17 oktober zijn ze te bezichtigen in het atrium van het stadhuis. 

Uit historisch onderzoek blijkt dat er tussen 1344 en 1358 leeuwen werden gehouden op het Buitenhof. De graven van Holland lieten in 1344 op het Buitenhof een leeuwenhuis bouwen vanwege de komst van een aantal leeuwen uit het hertogdom Gelre. Deze dieren werden in die tijd als prestigieus relatiegeschenk gegeven in het kader van politieke of economische bondgenootschappen. In dit geval zou de komst van de dieren naar Den Haag te maken kunnen hebben met het bondgenootschap van Willem IV, graaf van Holland, met een van de voogden van Reinald III van Gelre (1333-1371). Samen zouden ze, tevergeefs, hebben geprobeerd een huwelijksverbintenis te organiseren tussen Reinald III en Isabella, een van de jongere zusters van Willem IV. Zeker is dat Reinald, als Jonker van Gelre lange tijd verbleef op het Haagse Hof.

Rekeningen

Dankzij de rekeningen van de rentmeesters van de graven van Holland zijn er veel details bekend over de korte periode (1344-1358) waarin er leeuwen op het Buitenhof werden gehouden. Zo zijn er rekeningen voor het onderhoud van de hokken, gereedschap, jaarlonen voor de oppassers en voor het voedsel. De leeuwen hadden grote hoeveelheden vlees nodig. Zo waren er in 1347 187 schapen en 43 kalveren nodig om de leeuwen te voeden. Op het Buitenhof stond ook het Valkhuis met roofvogels en een hondenhuis met jachthonden waarmee werd gejaagd. Resten van deze dieren werden tijdens eerdere opgravingen in 2005 gevonden.

Exotische dieren

In de 14de eeuw en begin 15de eeuw waren exotische dieren zoals de leeuwen, een dromedaris en een luipaard, tijdelijke gasten op het Buitenhof. Deze dieren werden in die tijd verhandeld door handelaren uit Genua en Venetië die ze kochten van Arabische handelaren uit Noord-Afrika. Bij de leeuwen ging het dan om de Berberleeuw, een soort die tussen Egypte en Marokko leefde en in het wild is uitgestorven.

Expositie

De leeuwenbotten zijn te bezichtigen tijdens de expositie 40 jaar Archeologie van 17 oktober tot en met 18 november in het atrium van het stadhuis in Den Haag.