‘Ruim helft jongvolwassenen in Haaglanden ervaart psychische klachten’

Het onderzoek is bedoeld om inzicht te krijgen in de effecten van corona op de gezondheid bij jongvolwassenen. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat mogelijk juist jongeren met een slechtere mentale gezondheid vaker aan het onderzoek hebben meegedaan, wat een vertekend beeld van de werkelijkheid kan geven. “Desondanks is duidelijk dat de omvang van het probleem groot is en de mentale gezondheid van deze doelgroep aandacht nodig heeft”, stelt GGD Haaglanden.

Beperkt in dagelijks leven

“Vooral jonge vrouwen geven dit aan. In de meeste gevallen gaat het om lichte psychische klachten; een kleinere groep heeft matige of ernstige klachten. Bijna een kwart van de jongvolwassenen met psychische klachten voelt zich hierdoor vaak tot voortdurend beperkt in het dagelijks leven. Een deel van de jongvolwassenen in de regio geeft aan een enkele keer tot heel vaak suïcidale gedachten te hebben gehad in het jaar voorafgaand aan het onderzoek.” De regio Haaglanden is hierin geen uitzondering: “Deze uitkomsten wijken niet tot nauwelijks af van het landelijke beeld.” 

Eenzaamheid en stress

“Bijna twee derde van alle jongvolwassenen voelt zich eenzaam,” constateert GGD Haaglanden, “ruim een kwart voelt zich sterk eenzaam. Zowel emotionele als sociale eenzaamheid komen veel voor onder jongvolwassenen. Emotionele eenzaamheid uit zich in het gemis van relaties met een hechte band, terwijl sociale eenzaamheid het gemis is van contacten met vrienden, familie en kennissen.”

Een derde van de jongvolwassenen heeft moeite om alles te betalen wat moet

“Ongeveer de helft van de jongvolwassenen geeft aan zich (heel) vaak gestrest te voelen. Belangrijke bronnen van stress zijn school of studie, maar ook geldzaken/schulden worden genoemd. In de regio Haaglanden heeft een derde moeite om alles te betalen wat moet en een kwart geeft aan weinig controle over geldzaken te hebben.”

Veerkrachtig maar kwetsbaar

Hoewel de coronapandemie een zware wissel heeft getrokken op jongvolwassenen, geeft ruim 50% aan meestal weer snel te herstellen na een moeilijke periode. Bijna twee derde van de jongvolwassenen had tijdens de coronaperiode hulp of steun nodig, met name omdat zij niet lekker in hun vel zaten. Ook maken zij zich zorgen over hun toekomst. “Dat maakt deze doelgroep kwetsbaar. Zeker omdat jongvolwassenen vaak net buiten de boot vallen. Vanaf 18 jaar zijn jongvolwassenen te oud voor de jeugdgezondheidszorg en bevinden zij zich vaak in een overgang tussen school en vervolgonderwijs of tussen onderwijs en werk.”

Meer inzet noodzakelijk

“Waar we al rekening mee hielden tijdens de coronaperiode, wordt met de resultaten van dit onderzoek bevestigd. Deze doelgroep had al onze aandacht. Wel onderstrepen de uitkomsten van deze monitor nog eens de noodzaak van extra inzet en ondersteuning”, aldus Annette de Boer, directeur publieke gezondheid Haaglanden. Landelijk is er aandacht voor de mentale gezondheid van jongeren. Vanuit meerdere ministeries is de aanpak ´Mentale gezondheid: van ons allemaal’ geïntroduceerd, met actielijnen zoals mentaal gezonde maatschappij en mentaal gezond aan het werk. En in het Gezond en Actief Leven Akkoord staan afspraken tussen gemeenten, het ministerie van VWS, de zorgverzekeraars en GGD’en over het versterken van de mentale weerbaarheid en de mentale gezondheid op lokaal en regionaal niveau.

Over het onderzoek

Van april tot en met augustus 2022 hebben alle GGD’en, in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), een onderzoek uitgevoerd onder Nederlandse jongvolwassenen van 16 tot en met 25 jaar: de corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. In totaal hebben bijna 70.000 jongvolwassenen verspreid over heel Nederland een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid en welzijn.