Vloggende predikanten en 'telefonisch koffiedrinken': hoe de Ontmoetingskerk zichzelf zichtbaar houdt in coronatijd
HEERHUGOWAARD - Hoe blijf je als kerk zichtbaar in een tijd dat mensen niet naar de dienst mogen komen? Dat vroeg de redactie van deze krant aan de diverse plaatselijke kerkgemeenschappen. Om de beurt doen ze hun verhaal in deze krant. Als eerste de Ontmoetingskerk, de plek waar de protestantse gemeente van Heerhugowaard samenkomt. Predikanten ds. Henco van Capelleveen en ds. Niels Gillebaard leggen uit hoe hun kerkgemeenschap omgaat met de coronamaatregelen.
"Omdat wij als kerk en als predikanten een grote verantwoordelijkheid hebben, zijn wij ons direct strikt gaan houden aan de voorschriften van de overheid", vertelt Van Capelleveen. "Nog voordat de landelijke voorschriften van kracht waren, hebben wij al maatregelen genomen om kwetsbare mensen te beschermen. We merken dat mensen juist in deze tijd behoefte hebben aan zingeving, verbondenheid en onderling aandacht. Een groot deel van ons werk is de aandacht en onderlinge zorg voor elkaar als gemeente. Vanwege het coronavirus moeten we dat anders invullen. Wij bezoeken mensen nu niet persoonlijk, maar houden contact via telefoon, beeldbellen en whatsapp. We horen hoe moeilijk mensen het hebben die alleen wonen. 'Dominee, wat fijn dat u belt, ik heb vandaag nog niemand gesproken...' Op dat soort momenten beseffen we hoe belangrijk de aandacht voor elkaar is. Ook horen we hoe belangrijk de thuiszorg is; de zorg houdt mensen letterlijk op de been. Zij zijn niet voor niets de helden van deze tijd. Of zoals wij zeggen: de engelen van deze tijd."
De kerkdiensten gaan door, maar zonder aanwezig publiek. "We vonden het belangrijk om de kerkdiensten online door te laten gaan", aldus Gillebaard. "Het is eigen en vertrouwd voor mensen en het voorziet in de behoefte aan betekenis en zingeving in deze tijd. Zo blijft ook de structuur van de gemeenschap in stand. Alleen de mensen die noodzakelijk zijn voor de inhoud van de dienst zijn aanwezig. Wij zenden de diensten uit via www.pkn-heerhugowaard.nl. De jongerenactiviteiten lopen via Zoom. Als predikanten maken wij podcasts en vlogs die via Facebook en de website bekeken kunnen worden. Het voorgaan in de kerkdiensten lijkt nu meer op het maken van radio. De diensten worden goed beluisterd via de diverse online kanalen. Dat betekent dat we woordelijk beschrijven wat er gebeurt in de kerk. Welke liederen we zingen, wanneer er een kaars wordt aangestoken. Ook de kinderen spreken we bewust toe, ook al zijn ze er niet. De situatie in de kerk lijkt nu meer op een klooster: een klein groepje mensen in het gebouw, maar met de wereld buiten waarvoor gebeden wordt."
In een aantal Nederlandse kerkgemeenschappen, die veelal vallen onder de zogenoemde 'biblebelt', heeft het virus veel slachtoffers gemaakt. "Vanwege de strikte maatregelen die wij direct hebben genomen is dat bij ons niet aan de orde", aldus Van Capelleveen. Maar ook in Heerhugowaard laat het virus zijn sporen na. Minder sociale contacten hebben soms eenzaamheid tot gevolg. De predikanten van de Ontmoetingskerk willen dat zien te voorkomen door mensen te blijven betrekken in de gemeenschap. "Normaal gesproken is het koffiedrinken na de kerkdienst een belangrijk sociaal moment voor iedereen. Omdat dat fysiek niet door kan gaan, hebben we 'telefonisch koffiedrinken' geïntroduceerd. Nadat mensen de dienst op de zondagochtend online hebben beluisterd, bellen ze elkaar op om zo via de telefoon 'gezamenlijk' koffie te drinken. Dat wordt veel gedaan en zo houden we het gemeenschapsgevoel in stand."
Vanaf 1 juni mogen er weer groepen van dertig man samenkomen en vanaf 1 juli zijn samenkomsten van maximaal honderd man wellicht weer mogelijk. Positieve geluiden die perspectief geven aan de kerkgemeenschap. Maar Van Capelleveen en Gillebaard blijven behoedzaam. "De voorschriften die gegeven worden zullen wij heel strikt volgen. Wij zullen eerder te voorzichtig zijn dan te voortvarend, omdat wij ons realiseren wat voor verantwoordelijkheid wij hebben."
