57.772 peuken en dertig jaar oude chipsverpakkingen van de stranden

Algemeen
2.873 vrijwilligers maakten in twee weken tijd de Noordzeekust schoon.
2.873 vrijwilligers maakten in twee weken tijd de Noordzeekust schoon. Foto: aangeleverd

REGIO - Stichting De Noordzee maakte met 2.873 vrijwilligers de Noordzeekust schoon tijdens de achtste editie van de Boskalis Beach Cleanup Tour. In 15 dagen tijd ruimden zij ruim 4.600 kilo afval van de stranden op: waaronder bijna 60.000 peuken.

Afgelopen weekend waren de laatste strandopruimacties van de Boskalis Beach Cleanup Tour van Stichting De Noordzee, waarbij van 1 tot en met 15 augustus in 30 etappes langs de hele Noordzeekust werd opgeruimd. 2.873 vrijwilligers ruimden in 15 dagen 4.641 kilo afval op van de stranden. Dit jaar was er speciale aandacht voor sigarettenpeuken, waarvan de filters grotendeels uit plastic bestaan en schadelijk voor de natuur zijn. In totaal werden er 57.772 sigarettenpeuken opgeraapt. De meeste peuken werden gevonden op het strand van Zandvoort: 8.039 stuks. Opvallend was ook dat er op verschillende stranden verpakkingen werden gevonden van wel dertig of veertig jaar oud. “Dit laat zien dat we echt moeten voorkomen dat zwerfafval in de natuur terechtkomt”, zegt Ewout van Galen van Stichting De Noordzee.

In één dag 8.039 sigarettenfilters van het strand

Op elke dag van de Boskalis Beach Cleanup Tour zijn de van het strand geraapte peuken apart verzameld en geteld. Vooral in Zandvoort, Noordwijk en Scheveningen was het strand een echte asbak: daar lagen respectievelijk 8.039, 6.666 en 6.152 peuken. In totaal is het strand in vijftien dagen bevrijd van maar liefst 57.772 sigarettenfilters. Stichting De Noordzee vraagt aandacht voor de vervuiling door peuken omdat ze schadelijk zijn voor de natuur. Ewout van Galen van Stichting De Noordzee legt uit: “Niet veel mensen weten dat er plastic en giftige stoffen zoals arseen en pesticiden in de filter van een sigaret zitten. Peuken die op het strand worden achtergelaten dragen bij aan de plasticsoep, en dieren kunnen ze aanzien voor voedsel. Eén peuk kan bovendien wel acht liter water vervuilen. Voor een schone en gezonde Noordzee zijn dus peukenvrije stranden nodig. Het strand is namelijk geen asbak.”

Opmerkelijke vondsten: verpakkingen uit jaren 70, 80 en 90

Behalve veel peuken zijn er de afgelopen twee weken op verschillende stranden decennia oude plastic verpakkingen gevonden. De merken en houdbaarheidsdata laten zien dat deze uit de jaren 70, 80 of 90 afkomstig zijn. Er zijn onder meer een Duitse margarineverpakking uit 1980, een Griekse gistverpakking uit 1992, Nederlandse chipsverpakkingen uit 1990 en 1994 en een margarineverpakking uit de jaren 70 gevonden. Deze vondsten maken duidelijk dat plastic niet vergaat en dat plastic in de natuur een hardnekkig én internationaal probleem is. Van Galen: “Deze verpakkingen hebben een enorme reis afgelegd, in afstand en in tijd. Vaak zijn plastic verpakkingen dan allang uiteengevallen in kleine stukjes en dus onherkenbaar. Dit oude afval laat goed zien dat we plasticvervuiling moeten voorkomen, want het probleem lost zich duidelijk niet vanzelf op.”

Aangepaste Tour

Stichting De Noordzee organiseerde de Boskalis Beach Cleanup Tour deze zomer voor de achtste keer. In 2020 ging de Tour door COVID-19 niet door, dit jaar kon de Tour in aangepaste vorm wel doorgaan. Het programma zag er dit jaar net even anders uit. Zo werd er gewerkt met tijdslots om drukte te voorkomen, werd er op relatief goed bereikbare stukken strand opgeruimd en deden deelnemers dat met hun eigen gezelschap in plaats van in een grote groep. In 2019 haalde Stichting De Noordzee samen met 2.568 vrijwilligers 10.991 kilo afval van de stranden. Dit jaar is er in gewicht minder afval opgeruimd. Op het oog lijken de stranden dus schoner dan ooit, en Stichting De Noordzee stelde eerder dit jaar ook een significant dalende trend van strandafval vast. Toch is er veel klein afval opgeruimd: vooral peuken, vispluis en plastic korrels lagen er veel op het strand.

Kleine stukjes plastic

“En juist de kleine stukjes plastic die weinig wegen zijn heel schadelijk voor het zeeleven,” legt Van Galen uit. “Dieren kunnen stukjes plastic, paraffine, plastic korrels of peuken opeten of ze raken verstrikt in visnetten of ballonlinten. Het afvalprobleem is nog steeds groot. De meeste kilo’s afval haalden we van het strand op Schiermonnikoog en in de Kwade Hoek: daar spoelt veel afval aan vanuit zee. Het is fantastisch dat we de afgelopen weken met zoveel enthousiaste mensen hebben kunnen opruimen. Dit afval komt niet meer in zee terecht. En als de resultaten één verhaal vertellen is het wel dat we het afvalprobleem bij de bron moeten aanpakken.”