‘Enkhuizen voor de Prins’ in Zuiderkerk

Algemeen
Sfeerbeeld van 'Enkhuizen voor de Prins.'
Sfeerbeeld van 'Enkhuizen voor de Prins.' (Foto: aangeleverd)

ENKHUIZEN - In de Zuiderkerk is vrijdagavond 20 mei een theatervertelling bij te wonen. ‘Enkhuizen voor de Prins’ gaat over de onafhankelijkheidsstrijd in de Nederlanden, de Tachtigjarige Oorlog 1568-1648. Enkhuizen is de eerste stad in Holland waar de inwoners zich 450 Jaar geleden, op 21 mei 1572, verzetten tegen de tirannie van de landheer, Filips II, koning van Spanje. Zij nemen het Spaansgezinde stadsbestuur gevangen en verklaren de stad voor de Prins van Oranje, de leider van de opstand. Daarmee leggen zij de kiem voor een vrije onafhankelijke staat.

De diavoorstelling is in het kader van de landelijke manifestatie ‘Geboorte van Nederland 1572’. De burgemeester van Enkhuizen, Eduard van Zuijlen, houdt een korte inleiding. Hij verwelkomt historische figuur Gerard Brandt, schrijver van de ‘Historie Der vermaerde Zee- en Koopstadt Enkhuisen’. Brandt vertelt tal van vaak onbekende wetenswaardigheden uit deze roerige periode in de vaderlandse geschiedenis. 

De nieuwe landheer

De moeilijkheden beginnen als Filips II, de koning van Spanje, in 1555 de nieuwe landheer wordt van de Nederlanden. Hij eist absolute gehoorzaamheid aan kerk en staat. Protestanten worden meedogenloos vervolgd. Ook katholieken zijn hun leven niet zeker als zij afwijken van de kerkelijke orde. De liberale pastoor Cornelis Cooltuyn van de Sint Pancraskerk (Zuiderkerk) wordt door zijn collega van de Gommaruskerk (Westerkerk), Balthasar Platander aangeklaagd bij de inquisitie, de kerkpolitie, omdat hij zich niet aan de regels van de katholieke kerk zou houden. Hij wordt verkettert en vlucht naar het veilige Emden in Noord-Duitsland. Daar zet hij een predikantenopleiding op en gaat de geschiedenis in als ‘Vader van de Hollandse reformatie’. De protestante vluchtelingen gemeenschap in Emden wordt het broeinest van de opstand om de ‘tirannie te verdrijven’.

Legerleider Alva

De maritieme acties van de vloot van de watergeuzen die daar worden voorbereid zijn succesvol. De veldtochten van de Prins van Oranje verlopen in 1572 minder gelukkig. Vanuit het Zuiden rukken de troepen van landvoogd en legerleider Alva op. Als Alva de Prins – in zijn ogen een ketterse opstandeling - te pakken krijgt, is die zijn leven niet zeker. In Kampen hoopt de Prins tevergeefs op steun van de IJsselsteden. De Enkhuizer grootschipper en koopman Pieter Buijskes, vertrouweling van de Prins, redt hem met enkele schepen uit die bedreigende situatie. 

‘Een vrije, onafhankelijke staat’

Op 20 Oktober 1572 wordt de Prins feestelijk in de stad verwelkomd. Na 1572 keren de krijgskansen ten goede. De opstand breidt zich verder uit over West-Friesland, Holland en andere delen van het land. Bij de vrede van Munster in 1648 wordt de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden als vrije onafhankelijke staat, onder een nazaat van de Prins van Oranje erkend.

Belevenis

De inhoud van de theatervertelling is afkomstig van historisch journalist Walter Haentjens. Iedereen is welkom om Enkhuizen voor de Prins te beleven in de Zuiderkerk op vrijdagavond 20 mei, aanvang om 20:00 uur. De vertelling is ook via een livestream te volgen en terug te zien op www.kerkomroep.nl/Enkhuizen

Informatie

Aan het einde van de voorstelling wordt door de Diaconie van de Zuiderkerk bij de uitgang een collecte gehouden voor vluchtelingen uit Oekraïne in Enkhuizen en omstreken. Hier kan iedereen een kleine donatie doen naar wens. Ga voor meer informatie naar de website:
www.geboortevannederland.nl.