‘Mijn vader heeft met passie zijn droom waargemaakt’

Cultuur
Annelies Bouma, dochter van grondlegger Siebe Jan Bouma, bij tweede versie plan buitenmuseum van Siebe Jan Bouma.
Annelies Bouma, dochter van grondlegger Siebe Jan Bouma, bij tweede versie plan buitenmuseum van Siebe Jan Bouma. (Foto: Merike Frese)

ENKHUIZEN - In het binnenmuseum vond donderdag 1 juni de opening plaats van de jubileumtentoonstelling. Onder het toeziend oog van genodigden, heel veel oud-medewerkers en -vrijwilligers leidde gespreksleider Monique Ooms het feestelijke programma in goede banen. Een hoogtepunt van het openingsprogramma waren de interviews met Annelies Bouma, jongste dochter van Siebe Jan Bouma, de oprichter van het Zuiderzeemuseum en oud-medewerkers Thedo Fruithof en Victor Kersten. Zij keken terug op het ontstaan en de bouw van het buitenmuseum. Museumdirecteur Stephan Warnik blikte vooruit op de toekomst: “Het gekke is dat als ik vooruitkijk, ik juist hoop dat alles er zo uitziet als nu. Dat is onze bijzondere taak. De middelen die we daarvoor inzetten en de manier waarop we naar ons erfgoed kijken die moeten natuurlijk wel helemaal actueel zijn.” De tentoonstelling is nu te bezoeken.

Annelies Bouma herinnert het zich nog als de dag van gisteren: haar vader achter de grote, schuine tekentafel voor het middelste raam op de bovenverdieping van hun huis aan de Havenweg in Enkhuizen. “Mijn zusje Maya en ik mochten elk een dakje rood inkleuren in de plattegrond, die nu op de kamer van de huidige museumdirecteur hangt. Mijn vader heeft met passie en veel volharding zijn droom waargemaakt.” 

Thedo Fruithof die 22 jaar bij het Zuiderzeemuseum werkte, onder meer als conservator, kijkt terug op een enerverende tijd. “De realisatie van het buitenmuseum was echt pionierswerk. Niets lag vast, alles werd gaandeweg ontdekt. Ik kreeg enorme vrijheid en droeg daarmee heel veel verantwoordelijkheid. Ik verdiepte me via boeken in de opbouw van dijken, de diepte van havens en de hellingshoeken van de scheepshelling.” 

Victor Kersten, is begonnen als metselaar en heeft in vele andere functies gewerkt. Hij werkte bijna 48 jaar voor het museum. “Ik heb met veel plezier aan veel panden en objecten restauratiewerk gedaan en ook veel tentoonstellingen gebouwd en ingericht. De laatste jaren heb ik als werkvoorbereider de plannen van aanpak geschreven voor restauratie van de museumpanden en deze werkzaamheden begeleidt. Met deze restauraties zijn de panden geborgd voor de toekomst.”

Bouwkundige puzzel

Hoe maak je een museum waar échte gebouwen en bruggen museumobjecten zijn? De tentoonstelling 75 jaar Zuiderzeemuseum geeft een kijkje achter de schermen en vertelt hoe dit lukte; over het jarenlang werken aan het perfecte plan en het vinden van draagvlak en steun, de intensieve zoektocht naar geschikte panden, de juiste interieurs en gebruiksvoorwerpen, het opmeten, uittekenen, demonteren, vervoeren en weer opbouwen van panden in het museum. Soms steen voor steen, maar later ook – spectaculair – in hun geheel. Laura Roscam Abbing, conservator van het museum en verantwoordelijk voor de inhoud van de tentoonstelling, is ontzettend blij met het eindresultaat: “Er valt over dit onderwerp zoveel interessants te vertellen, dat soms keuzes gemaakt moesten worden. We hebben een interessante rode draad gevonden – namelijk hoe het museum gebouwd is van idee tot eindresultaat, met oog voor toekomstig onderhoud – aangevuld met aansprekende, vaak persoonlijke voorbeelden.”

Open depot

Onder het mom wie wat bewaart, die heeft wat, brengt de tentoonstelling verrassende onderdelen van het depot in beeld. Elk woonhuis en bedrijfspand in het buitenmuseum heeft zijn eigen deur en dakpan. Zelfs aan de kleinste details is gedacht. Wat te denken van een deurknop in talloze uitvoeringen, een muizenval in meerdere varianten en verschillende petroleumstellen. Enorme voorraden bouwmaterialen en rekwisieten zijn nodig om het museum goed te bewaren voor de toekomst. Ook kun je luisteren naar audioverhalen van verschillende betrokkenen tijdens de opbouwjaren. Van grappige anekdotes tot de problemen waar je tegenaan liep en de lessen die geleerd zijn. Kinderen maken spelenderwijs kennis met de ontstaansgeschiedenis van het museum door het inrichten van een Hindelooper woonkamer en het bouwen van een eigen openluchtmuseum in de vorm van een kijkdoos.

Kijk voor meer informatie over de nieuwe tentoonstelling op de website: www.zuiderzeemuseum.nl.