Grootste fan Jos Wienen opent tentoonstelling Willem van Oranje

Algemeen
Jos Wienen (links) met René van Stipriaan, de auteur van het 941 pagina’s tellende boek ‘De zwijger. Het leven van Willem van Oranje.’
Jos Wienen (links) met René van Stipriaan, de auteur van het 941 pagina’s tellende boek ‘De zwijger. Het leven van Willem van Oranje.’ (Foto: Willem Brand )

HAARLEM - Woensdag 7 september opende een van de grootste fans van Willem van Oranje de tentoonstelling in de Janskerk, de tentoonstellingsruimte van het Noord-Hollands Archief: Jos Wienen. Een deel van de verzameling van de burgemeester is er te bewonderen. Daaronder naast grappige zaken als een kinder- en stripboek, een fles wijn ook een portret uit 1630 en een afgietsel van een ruiterbeeld dat in Den Haag voor paleis Noordeinde staat.

Willem van Oranje door een gekleurde bril

Op zijn twaalfde was burgemeester Jos Wienen met zijn ouders op vakantie in het Duitse Dillenburg. Gefascineerd was hij door het toeval dat de naam van het winkelcentrum in zijn woonplaats dezelfde was als de stad waar Willem van Oranje geboren was. Nadat zijn vader vertelde dat ‘wij de geboorte van ons land aan Willem te danken hebben’, was zijn bewondering geboren. Wienen: “Wat mij het meest aanspreekt is dat hij voortdurend pleitte voor verdraagzaamheid. Zo zei hij: ik kan niet toestaan dat vorsten willen heersen over het geweten van hun onderdanen.”

Driedimensionale banieren

De tentoonstellingsmakers Mart van de Wiel en Anna Lakmaker willen laten zien hoe verschillend er in de afgelopen eeuwen naar Willem is gekeken. Daar gaan ook de immense banieren die in de kerk hangen over. Kijk er vooral driedimensionaal naar met de door Mart van de Wiel gemaakte ‘gekleurde bril’. Je ziet de geschiedenis letterlijk anders afhankelijk van de kleur. Mooie vondst! Anna Lakmaker: “Op de banieren ziet je Willem als standvastige held, als militair leider, als voorman van de Oranjes en als geloofsprins.’

Biografie over opwindend leven

Indirect bewijs dat Willem een gelovig man was, is de aanwezigheid van twee van de acht delen van de 16de-eeuwse bijbel waarop zijn familiewapen staat. Bijzonder is ook een eigentijds verslag over de belegering van de Spanjaarden. Daarin staat de eerste registratie van ons huidige volkslied, het Wilhelmus. Dit lied was oorspronkelijk een strijdlied van de geuzen. Het strookje met de melodie is uit 1573.

René van Stipriaan deed twintig jaar over het schrijven van een biografie van Willem van Oranje die in november 2021 uitkwam. “Opwindender dan toen is het in Nederland niet meer geweest. Door erover te lezen en te schrijven zit je helemaal in die tijd en in zijn persoonlijke leven.”

In de tuin van de burgemeester staat de geranium Prince D’Oranges’. Toen zijn vrouw Marian de naam zag, was de koop snel beklonken. “Heeft iemand Willem van Oranje al water gegeven?” is een terugkerende grap in huize Wienen.