Landschapsarchitect Bieke van Hees: ‘Gevelbegroeiing en bomen zorgen voor verkoeling’

Duurzaam
Van versteende tuin naar groene oase.
Van versteende tuin naar groene oase. (Foto: Bieke van Hees en Willem Brand)

HAARLEM - Met haar man en drie jonge kinderen woont de op een boerderij in het Belgische Essen opgegroeide Bieke van Hees in één van de meest versteende buurten van Haarlem, de Indische Buurt-Noord. Minder hittestress is volgens haar simpel: minder verharding en meer bomen. “Mensen denken vaak: een groene tuin is veel onderhoud, maar ik ben een luie tuinier en doe weinig. Het mag van mij allemaal groeien. En tegels moet je ook schoonmaken.”

Door Willem Brand

Als landschapsarchitecte kijkt Bieke naar een tuin als onderdeel van een groter geheel. Veel groene tuinen vormen samen één grote biotoop, een koele plek in de stad waar water in de bodem kan infiltreren. Zo keek ze ook naar haar eigen tuin.

Een terras waar het goed toeven is

“De achtertuin werd een project om de ideeën die ik op grote schaal uitvoerde toe te passen.” Dat is te zien. Er zijn stenen paadjes tussen de beplanting waar de drie jonge kinderen rondjes kunnen fietsen. In de schaduwzijde legde ze een terras aan waar het zomers goed toeven is en als je een luik optilt de zandbak zit. Op 1 meter hoogte bevindt zich een boomhut. Ruimte schiep ze door de Portugese laurier op te snoeien. Zo werd een struik een boom. “We hebben acht soorten bomen geplant, dat zorgt zomers voor verkoeling. Op de achtergevel is er begroeiing in de vorm van blauweregen. Zo voorkom je dat zomers de gevel opwarmt. En ja, bomen planten gebeurt in afstemming met de buren. Ze wijst op een Perzische slaapboom bij de buren, die hun kant opgroeit. “Ik raad die boom bij anderen aan vanwege de transparantie.”

Creatief omgaan met ruimte

De zaadjes om landschapsarchitect te worden werden geplant door de manier waarop haar vader met het landschap omging. “Hij is de laatste jaren bezig om bomen die rondom om zijn weiland zijn weggehaald of omgewaaid terug te planten.” Ook zij plant zaadjes bij haar kinderen. “Als we langs een versteende tuin lopen zegt Anna: ‘Dat gaat niet goed hier’.” Creatief met ruimte omgaan blijkt uit de boomhut, maar ook uit de pergola waar een schommel en een duikelrek aanhangt. Een moestuin ontstond door gerecyclede stoepstenen te stapelen. De reacties op haar tuin inspireerden Bieke om de Indische Buurt als project te gaan zien. Ze schreef een ambitiedocument met daarin voorbeelden om 37 plekken te vergroenen. “Er zijn er tot nu toe vijf aangepakt, een mooi begin.”

Meer over Bieke via www.biekevanhees.com en via Instagram @ibn_groener.

In de aanloop naar de Tegelwipactiedag op 15 april verschijnt in Haarlems Nieuwsblad een serie over groene Haarlemmers. Als eerste waren dat Simone Keesmaat en David van der Veldt over waterbeheer. In dit tweede verhaal komt het tegengaan van hittestress aan bod: een tuin met struiken en bomen brengt naast meer insecten en vogels ook verkoeling.