Iris Veltman schrijft een standaardwerk over tuinieren

Duurzaam
Iris Veltman in de Haarlemmer Kweektuin.
Iris Veltman in de Haarlemmer Kweektuin. (Foto: Willem Brand)

HAARLEM - Sinds 2014 heeft milieukundige en tuinontwerper Iris Veltman (35) een eigen tuinbedrijf. Haar blogs hierover vielen op bij uitgever Vonk. Ze werd gevraagd een boek te schrijven. Tuinlogica oogt als een standaardwerk en is dat ook. Veltman is begeesterd, deskundig en kan schrijven en tekenen. Op 1 april geeft de in Beverwijk wonende Haarlemse een lezing op de Haarlemmer Kweektuin.

Door Willem Brand

Met tekeningen kun je meer laten zien, preciezer zijn, vertelt Iris een week ervoor in het Kweekcafé. Het werkt goed om geïnspireerd te raken. In tuinbladen zijn foto’s vaak perfecte plaatjes en dat strookt niet met het doel van het boek: mensen inspireren om natuurlijke processen zo goed mogelijk na te bootsen en een sterke en onderhoudsarme tuin te maken.

Starten vanaf nul

Iris: “Het uitgangspunt is dat landschap beweegt. Zelfs water wil bos worden. Wie tegels uit de tuin haalt treft zand aan. Dan is de reactie vaak: haal weg dat zand en gooi er tuinaarde in. Niet doen, want veel voedsel als stikstof en fosfaat spoelt weg naar het grondwater. Ik ben begonnen met een heel dun laagje compost en heb daar een bloemenzaadmengsel voor arme grond in gedaan. Ik heb de bloemen laten uitzaaien en toen gemaaid. Het maaisel heb ik teruggelegd zodat het ter plekke composteert. Ook de wortels gaan ondergronds afbreken. Al in het tweede jaar kun je moestuinplanten erin zetten. Leg steeds je snoeisel terug op de bodem. Dan heb je binnen vier jaar tot 30 centimeter rijke aarde. Dan kun je struiken en bomen planten.”

Tips en tricks

De voornaamste tip is goed observeren. Heeft jouw tuin rijke of arme grond en hoe staat het met zon en schaduw? Iris: “Kijk om je heen. Wat groeit op soortgelijke plekken en wat zijn familieleden die beter eetbaar zijn of mooier bloeien? In mijn duintuin heb ik bijvoorbeeld geen duindoorn maar een olijfwilg, die is groenblijvend en de bessen zijn eetbaar. Om je tuin waterbestendig te maken is het zaak zoveel mogelijk de bodem te bedekken, zoals met planten en snoeisel. Maak paden van houtsnippers of gebroken perziksteen. En maak op het laagste punt, waar het water na een hoosbui blijft staan, bijvoorbeeld een grindkoffer. Ik hou van doe-het-zelf manieren en heb een grote plantenbak ingegraven en die met puin gevuld. Daar bovenop leuke stenen gelegd en daar omheen waterkantplanten in de grond gezet.” 

Hergebruik en herhaling 

Voor mensen die krap bij kas zitten, is hergebruik de manier. “Mijn aanwaaiterras is gemaakt van restpartijen stenen en tegels. In de ‘brede wegen’ zitten nu mooie mosjes en zelfs muurleeuwbek. Ik kom vaak bij mensen die zich verontschuldigen voor hoe hun tuin eruitziet. Maar het hoeft niet allemaal te zijn zoals in de tuinbladen staat. Vaak zijn de ingrepen die ik voorstel niet eens zo groot. Samenhang kun je maken door bijvoorbeeld dezelfde planten te herhalen. Dat geeft een mooi effect.”

De lezing van Iris start om 15:00 uur in het NME-gebouw. Tussen 12:00 en 14:00 uur kunnen kinderen gratis biologische zaadbommen maken en tussen 10:00 en 12:00 uur is er op de Lentemarkt het Haarlems Klokkenspel (een bijzonder plantje) verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt.

Winactie

Lezers van het Haarlems Nieuwblad kunnen een exemplaar van Tuinlogica winnen. Stuur een mail naar info@irisgardenecology.nl met in het onderwerp “Ik ga tegelwippen”. Uit de inzenders wordt een winnaar getrokken, die op 31 maart via de mail wordt ingelicht. Na de lezing overhandigt Iris diegene het exemplaar.