Barbara van Spanje: ‘Zonder spelen wordt het niks’
CASTRICUM - Van blauw bloed, koninklijk. Als de een de ander, de ander de een zo ziet, dan is er gelijkwaardigheid, zijn alle mensen gelijkwaardig aan elkaar. “Dan hoeft niemand op een ander neer te kijken. Want we hebben toch ook dezelfde afstamming?” Dan doelt Barbara van Spanje op de aap. En die aap, natuurlijk ook van blauw bloed, die hangt te midden van zijn (of haar?) heel diverse menselijke soortgenoten aan de muur in de hal naast haar atelier in het huis dat ze met haar man bewoont aan de noordoostrand van Castricum. Dat groepje portretten, geglazuurd en beschilderd, is haar jongste werk, schitterend, indrukwekkend en vooral is het helemaal een uiting van hoe Barbara is, naar de wereld kijkt. Om het huis heen zijn er de bloemen, daar is de moestuin, daar staan de bomen. “De bomen moeten overal veel beter gewaardeerd. Zie veel van mijn werk ook maar als een ode aan de bomen. Ze zijn immers net zo koninklijk als wij, mensen.”
door onze verslaggevers Ed Bausch en Mieke Rozing
Het werk van Barbara van Spanje, sinds 2014 woont ze in Castricum, is heel persoonlijk. Het toont haar bescheidenheid, die ze ook verwoordt, en vooral haar speelsheid. “Zonder spelen wordt het niks.” Ze is vanuit Amsterdam gekomen. Tot haar 15de woonde ze in Indonesië en Nieuw Guinea. Later in West-Indië, het eiland Sint Maarten. “Mijn vader was op verschillende plekken in de wereld bezig als een goedbedoelende anti-kolonialist, hij is begraven op Sint Maarten.” In Nederland studeerde Barbara eerst Nederlands. Voor de klas voelde ze al gauw dat ze liever iets nog creatievers wilde doen. Schrijven was de eerste stap, dan tekenen en daarna kwam de keramiek in haar leven. Ze volgde cursussen bij Det Smeets. Aanvankelijk werkte ze met papier, later pulp en zo groeide ze naar de keramiek.
De tekst loopt door onder de afbeelding>>
(Foto: Ed Bausch)
Het gezicht in de vingers gekregen
“Ik hou van tactiel, iets dat door aanraking tastbaar wordt.” Het werk in haar atelier zou je stuk voor stuk willen aaien, er met je handen over heen strijken. “Ik vind het fijn als mensen er plezier aan beleven.” Ze had tijd nodig om het scherp te krijgen. “Om het gezicht in de vingers te krijgen, bijvoorbeeld.” Eerst waren het platte lijnen die ze trok, later kwam er het verlangen om meer diepte te kunnen brengen in haar werk. En dat kan met keramiek, hoe dun ook de kleilaag, de paperclay, soms ook is in het werk van Barbara. Later kwam daar het kleuren bij. Barbara werkt, al spelend, vanuit een gedachte.
Vanaf het klif naar de zee gekeken
“Ik denk wel eens dat de maatschappij overvraagt aan ons. We moeten zoveel. Alles moet snel, we moeten altijd bereikbaar zijn. Soms denk ik dat we onze ondergang tegemoet hollen. Terwijl de natuur zo zichzelf is, zo veel oplevert.” Kijk maar eens naar zo’n keramische zaaddoos van de papaver, wit met een gouden (“Altijd weer goud”) dakje. “Als meisje liep ik op blote voeten, keek ik uren vanaf de kliffen naar de zee. Natuur is heel groot voor mij.” Je ziet het terug in veel organische vormen, werk ook dat je op allerlei manieren kunt neerzetten, steeds met een ander perspectief.
De tekst loopt door onder de foto>>
(Foto: Ed Bausch)
Welkom in het atelier
“Iets of iemand heeft altijd meerdere kanten”, zegt Barbara van Spanje. Toch kijken de neuzen van de keramische portretten rond dat van de aap allemaal dezelfde kant uit. “Omdat zij en wij volgens mij allemaal gelijkwaardig zijn in afkomst, en zo een groep vormen. Nou ja, ik laat natuurlijk wel kleurverschil zien, maar nooit dat de ene kleur beter is dan de andere. Maar niet voor niks gebruik ik veel blauw, als verwijzing naar ons blauwe bloed.”
Barbara van Spanje houdt er geen website op na. Je kunt kijken naar haar werk in de Amsterdamse galerie Studio Bloemdwars, Bloemgracht 167. Of gewoon een afspraak maken om bij haar thuis in het atelier te komen. Dan heb je zomaar een heel mooi moment op je dag. Stuur dan een e-mail naar barbaravanspanje@yahoo.com
Bekijk hieronder het bezoek van Ed en Mieke in het atelier van Barbara:
