Aan de slag voor een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening in Heiloo

Algemeen
Dilly van Empel, directeur Bibliotheek Heiloo.
Dilly van Empel, directeur Bibliotheek Heiloo. (Foto: Vincentdevriesfoto.nl)

HEILOO - Bibliotheken hebben jarenlang moeten bezuinigen. De kleine kernen verloren hun filiaal en kregen er een uitleenpunt voor terug. Grote kans dat bij nog een bezuinigingsronde ook Bibliotheek Heiloo haar deuren had moeten sluiten. Maar met de transitie naar een maatschappelijke educatieve functie hebben de fysieke bibliotheken, waaronder die van Heiloo het tij weten te keren. Door een stap naar voren te zetten en samen te gaan werken met sociale partners in de gemeenten. En met succes, want overheden zien nu ook hoe onmisbaar bibliotheken zijn in de samenleving en welke rol ze vervullen, en met name voor het onderhouden en ontwikkelen van de taalvaardigheid van de inwoners nemen ze een belangrijke plaats in in gemeenten. De komende jaren gaan er miljoenen euro’s extra naar de openbare bibliotheken. Directeur Dilly van Empel van Bibliotheek Heiloo heeft van Staatssecretaris Uslu de taak gekregen te gaan zorgen voor een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening. 

door Yvette Juch

Een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening houdt concreet in dat gaten in het fysieke bibliotheeknetwerk worden gedicht en dat de online bibliotheek wordt uitgebreid. Daaraan gekoppeld wil de staatssecretaris van Cultuur ook een zorgplicht voor gemeenten instellen, zodat de toegang tot bibliotheken in de toekomst is gewaarborgd. 

Van Empel: “Bibliotheken moesten jarenlang knokken voor hun bestaansrecht. Door creatief te zijn en samen te werken met sociale partners konden we inwoners kansen blijven geven op het gebied van taalvaardigheid en toegang blijven verschaffen tot de digitale wereld. Met de komst van de Informatiepunten Digitale Overheid hebben de bibliotheken bewezen een belangrijke schakel te zijn binnen de gemeenten. Want met het verdwijnen van bibliotheken dreigden doelgroepen buiten de boot te vallen.”

Manier van presenteren veranderd

In de loop der tijd hebben de fysieke bibliotheken ook een andere ontwikkeling doorgemaakt. Voorheen stond de collectie in een saaie magazijnopstelling. De afgelopen tien jaar is de manier van presenteren veranderd. De boeken staan veel aantrekkelijker gepresenteerd en er zijn werkplekken gecreëerd. “In gemeente Heiloo zijn nog maar weinig laagdrempelige plekken. En ook daar wilden we op inspringen. Het resultaat is dat we steeds meer jonge bezoekers aantrekken. Vroeger zaten die veel meer op hun kamers te studeren. Nu is het hier in examentijd hartstikke druk met groepjes leerlingen. Wat hier ook heeft geholpen is de komst van een aantrekkelijke collectie ‘young adult’ boeken.” 

Zorgen dat mensen betrokken blijven

Met de digitalisering zijn we in Nederland in een stroomversnelling gekomen. Ook in Heiloo kwamen daardoor steeds meer mensen in de knoop. Bij de bibliotheek resulteerde dit in een wachtlijst voor de cursus Klik en Tik en Digisterker. “Sinds corona merkten velen dat ze zich digitaal moesten aanmelden om zaken geregeld te kunnen krijgen. Hier ligt dus een grote taak voor ons. We moeten zorgen dat mensen betrokken blijven.”

Extra cultuurbudget voor openbare bibliotheken

De overheid komt dus met extra budget voor openbare bibliotheken en daar is van Empel blij mee. “Binnenkort gaan we met elkaar in gesprek hierover. De brief van de staatssecretaris is duidelijk. Zij benadrukt hoe groot de maatschappelijke en culturele impact van bibliotheken kan zijn. We krijgen veel verantwoordelijkheden, maar het is een mooie opgave. Hiermee kunnen we de ontlezing tegengaan en de digitale vaardigheden stimuleren.” 

De intensieve samenwerking met het onderwijs is hierin een belangrijke stap. “Van de tien basisscholen in Heiloo zijn nu acht scholen bij Bibliotheek Heiloo aangesloten. Dat zullen er in de nabije toekomst tien zijn.”

Een zo breed mogelijk pallet aanbieden 

In een brief aan de tweede kamer laat de staatsecretaris weten ‘Als je lid bent van de openbare bibliotheek je een abonnement hebt op de hele wereld’. Van Empel zegt zich ervan bewust te zijn wat deze verantwoordelijke taak inhoudt. “We zullen alle partijen in onze gemeente erbij betrekken. Onze taak is ‘mensen informeren’. Het streven daarbij blijft een zo breed mogelijk pallet aan te bieden.”