Ontdek de historische begraafplaats in Hoorn tijdens Open Monumentendag
HOORN - De historische begraafplaats aan het Keern bevindt zich op één van de drukste verkeerspunten van Hoorn. Zoveel mensen die hier met de auto of fiets langsrijden, maar nog nooit een kijkje hebben genomen achter de poort. Open Monumentendag, zaterdag 11 september, is hét moment om eens een bezoek te brengen aan deze bijzondere plek. Ondanks de verkeersdrukte om de begraafplaats heen, merk je daar eenmaal door de poort weinig meer van.
De begraafplaats aan het Keern werd in 1830 in gebruik genomen. Een tijd lang was de ingang aan het Keern en via een bruggetje en een poort kwam je binnen. Sinds de opening van de nieuwe begraafplaats aan de Berkhouterweg in 1968 is de begraafplaats aan het Keern nog beperkt in gebruik. “Het onderhoud liet nogal eens te wensen over. Om te zorgen dat de historische begraafplaats beschermd en onderhouden wordt, is de plek sinds 2017 een gemeentelijk monument “, vertelt Rita Lodde van de stichting Vrienden van de Begraafplaats Keern. “Ook een aantal bijzondere graven en graven van bijzondere mensen zijn als monument aangewezen.”
Bankjes en informatiebord
In 2019 is de stichting opgericht en secretaris Rita is er vanaf het begin bij. “Regelmatig hebben we overleg met de gemeente, die eigenaar van de begraafplaats is. Ons doel is het behoud van deze historische begraafplaats, er meer bekendheid aan geven en ervoor zorgen dat het een plek blijft van rust en bezinning. De gemeente zorgt voor het reguliere onderhoud, maar wij als stichting willen méér doen. Elke woensdagochtend komt een groep vrijwilligers hier samen om onder andere onkruid te wieden en de graven schoon te houden. Een gezellige groep betrokken vrijwilligers waar we uiteraard heel blij mee zijn”, benadrukt Rita. “Er is ondertussen al heel veel verbeterd. Via Vrijwilligerspunt melden zich vrijwilligers, maar meer helpende handen zijn altijd welkom”, zegt ze terwijl ze over de begraafplaats loopt. “Ik zie nog zó veel dingen die moeten gebeuren. Wat dat betreft is er nog een hoop werk te verzetten. Daarnaast is ons plan om bankjes op de begraafplaats te plaatsen en een informatiebord met daarop een plattegrond van de begraafplaats en informatie over de geschiedenis van deze plek. We hopen dit op korte termijn te kunnen realiseren.”
Verhalen
Veel graven zijn gebroken of staan scheef en ook de teksten op de graven zijn vaak nauwelijks meer leesbaar. “Ook dat willen we heel graag aanpakken. De begraafplaats moet weer in ere hersteld worden. Op dit moment ben ik zelf bezig met de geschiedschrijving van de graven. Elk graf heeft natuurlijk een verhaal. Om wie gaat het? En hoe is hij of zij overleden? Dat soort informatie zoek ik samen met een aantal vrijwilligers allemaal uit. In totaal gaat het om zo’n zeventienhonderd graven, dus ja, een behoorlijke klus. Wanneer die verhalen klaar zijn, komen ze op de website van Oud Hoorn te staan zodat iedereen ze kan lezen.” Verder start de stichting op Monumentendag met een pilot waarbij bezoekers via een QR-code erachter kunnen komen wie waar ligt op de begraafplaats. Op deze manier kunnen zij bijvoorbeeld makkelijker familieleden vinden of andere mensen naar wie ze specifiek op zoek zijn.”
Oorlogsmonumenten
Op de begraafplaats is ook een aantal oorlogsmonumenten te vinden. Het comité 40-45 Hoorn heeft in samenwerking met de gemeente deze zomer QR-codes bij verschillende oorlogsmonumenten aangebracht om de verhalen niet verloren te laten gaan. Via hun telefoon kunnen inwoners en bezoekers van Hoorn de code scannen en de verhalen lezen over Hoorn in de Tweede Wereldoorlog, op de locaties waar de gebeurtenissen zich hebben afgespeeld. Wethouders Bashara bevestigt tijdens Open Monumentendag bij het monument van de Grote Kerk de laatste QR-code, waarmee de QR-coderoute officieel in gebruik wordt genomen. Deze route leidt dus ook langs de begraafplaats.
Poort wordt gesloten
Op de plek waar tot 1960 de ingang van de begraafplaats was, heeft de stichting onlangs weer een poort gerealiseerd die vanaf de weg op het Keern een mooie doorkijk geeft. “Op die plek stond voorheen een gemetselde muur; door het ijzeren hekwerk is de begraafplaats meer zichtbaar geworden. Deze poort wordt niet gebruikt als ingang en daarom komt burgemeester Nieuwenburg de poort op Open Monumentendag definitief sluiten. Rapper en verhalenverteller Levi Noë uit Hoorn draagt een toepasselijk gedicht voor. Vrijwilligers staan klaar om bezoekers rond te leiden langs graven van regenten van toen, van de vier omgekomen Engelse piloten, van oorlogsslachtoffers, langs bijzondere grafmonumenten en vooral ook graven van veel mensen, verbonden met het verleden van de stad. Iedereen is deze dag van 11.00 tot 17.00 uur welkom. Ook op andere dagen is de begraafplaats vrij toegankelijk; de poort staat altijd open. “Zeker de kindergrafjes worden nog vaak door nabestaanden bezocht”, weet Rita. “Er is zelfs een speciaal monument voor de kinderen waarvan de grafjes geruimd zijn. Toen in 2012 deze kindergraven plaats moesten maken voor de geplande weg, die er overigens nog steeds niet is, is op het kapelletje een carillon geplaatst dat op de verjaardagen van de kinderen een liefelijk melodietje speelt.”
Vrienden
De begraafplaats verdient het om als monument zorgvuldig bewaard te worden en een aantrekkelijke plaats te zijn voor een wandeling en rustliefhebbers. Om dit te realiseren, kunnen belangstellenden vriend worden van de stichting. Vrienden ontvangen een nieuwsbrief over de ontwikkelingen op de begraafplaats en zijn welkom bij speciale activiteiten zoals lezingen en rondleidingen. Ook vrijwilligers die woensdagochtend willen helpen, zijn heel welkom. Interesse? Stuur een mailtje naar vriendenkeern@hotmail.com of bel 0229-275300. Meer informatie is te vinden op www.oudhoorn.nl/vriendenKeern .
Meer informatie over de Open Monumentendag in Hoorn met een overzicht van alle activiteiten: www.omhoorn.nl .
