Jorryt Jansma (40) uit Zwaag vertelt openhartig over teelbalkanker en hoe hij daarmee omging

Algemeen
"Op vakantie gaan, concerten bezoeken... dat ik dat allemaal kán doen, daar ben ik me goed bewust van."
"Op vakantie gaan, concerten bezoeken... dat ik dat allemaal kán doen, daar ben ik me goed bewust van." Foto: Jan Siebring Fotografie

ZWAAG - Elk jaar wordt op 4 februari (Wereldkankerdag) wereldwijd stilgestaan bij de impact van kanker. De ziekte verandert niet alleen het leven van de patiënt, maar heeft ook invloed op dat van diens partner, familie, collega’s en vrienden. Kortom, kanker raakte iedereen. Jorryt Jansma (40) uit Zwaag kan erover meepraten. Toen hij 27 was, kreeg hij de diagnose teelbalkanker. Inmiddels zijn we dertien jaar verder en is hij genezen, maar de impact die de ziekte op hem gehad heeft, is nog steeds merkbaar. “Ik leef mijn leven veel bewuster en sta veel meer stil bij de mooie momenten.”

De mooie momenten hebben meer ‘body’ gekregen

Elk jaar krijgen ruim achthonderd mannen te horen dat ze teelbalkanker hebben. Het komt vooral voor bij mannen onder de 45 jaar. Erover praten is voor Jorryt nooit een probleem geweest. “Ik ben er altijd heel open over, naar iedereen in mijn omgeving.” 

Pijnklachten

Jorryt liep al een tijdje met pijnklachten rond. Zelfs bij een kleine aanraking deed één van zijn zaadballen pijn. “Ik heb toen wel gegoogled en kwam al snel uit op zaadbalkanker. Maar ik wilde er niet aan, ik zat in een ontkenningsfase. Toen die pijnlijke zaadbal ook nog eens groter werd, besloot ik toch maar naar de huisarts te gaan. Eigenlijk wist ik al wat hij ging zeggen. En ja, ik moest direct door naar het ziekenhuis. Onderweg daarnaartoe had ik de tranen in mijn ogen staan, gewoon van opluchting. In het ziekenhuis werd ik verder onderzocht en nog diezelfde avond lag ik op de operatietafel en is de zaadbal verwijderd. Omdat het in mijn geval om een non-seminoom-tumor ging, moest ik chemotherapie volgen. Non-seminomen hebben namelijk de eigenschap om sneller uit te zaaien dan seminomen. Na een scan bleek dat er inderdaad bij een van mijn nieren een uitzaaiing was.”

Er volgde voor Jorryt een zware periode. Negen weken lang kreeg hij in het UMC Groningen chemotherapie. “Ik begon op 27 december, ‘derde kerstdag’. Ik wilde nog heel graag van de kerst genieten en me dan goed voelen. Dat is gelukt. De chemo die ik kreeg, was vrij agressief. Alle snel delende cellen werden aangepakt. Ik verloor mijn haar en voelde me erg ziek. Toen ik begon, woog ik 98 kilo. Ik eindigde op 80. Het eten smaakte me niet en ik moest veel overgeven. In het begin bewoog ik nog wel, deed ik een rondje door het ziekenhuis. Maar dat lukte op een gegeven moment niet meer, zo zwak was ik. Ik had totaal geen puf meer, verloor mijn spierkracht en conditie. Er was weinig meer van me over.” 

Positief

Ondanks dat hij zich zo ziek voelde, bleef Jorryt altijd positief. “De arts had van tevoren gezegd: negentig procent kans dat je dit overleeft. En daar heb ik me aan vastgehouden. Ik ben nooit bij de pakken neer gaan zitten.” De tumor bij zijn nier zat er na de chemo’s nog steeds. “Die uitzaaiing was een langzaam groeiende variant en daar hadden de chemo’s geen invloed op gehad. Eind februari was ik klaar met de therapie en in mei werd ik weer geopereerd om die tumor bij mijn nier weg te halen. Na een scan bleek alles weg te zijn.”

Kinderen

Op dit moment gaat Jorryt één keer per jaar naar Groningen voor controle. “Tot nu toe krijg ik steeds een goede uitslag en dat geeft natuurlijk vertrouwen. Na tien minuten sta ik weer buiten”, lacht hij. Door de behandeling van zaadbalkanker, is er kans op verminderde vruchtbaarheid. Omdat hij een kinderwens had, heeft Jorryt vóór de behandeling sperma laten invriezen. In 2013 kreeg hij een relatie met Anja. “Ik kende haar al via gezamenlijke vrienden en ze heeft mij ook meegemaakt toen ik zo ziek was. Het hele traject kende zij dus. Ik woonde destijds nog in Friesland en had een relatie. Na mijn ziekte maakte ik bewustere keuzes en kwam ik erachter dat ik niet verder wilde met mijn toenmalige vriendin. Toen ik besloten had met Anja verder te gaan, verhuisde ik naar Zwaag, waar zij al woonde met haar twee kinderen Sanne (14) en Tim (13). Samen hebben we nog twee meiden gekregen, gewoon op de ‘natuurlijke’ manier. Jente is nu 8 en Milou is 6.”

Jorryt, Anja en hun kinderen Sanne, Tim, Jente en Milou. (Foto: aangeleverd)

Genieten

Met zijn ziekte is Jorryt niet meer elke dag bezig. “Soms vergeet ik het zelfs. Dan vraagt iemand aan me: hoe gaat het nu met je? En dan denk ik: oh ja, ik ben inderdaad ziek geweest. Verder ben ik er zelf gelukkig niet meer zoveel mee bezig. Maar wanneer ik iemand hoor praten die kanker heeft, komt het allemaal wel weer even dichtbij. Dat raakt me wel. En dan realiseer ik me ook wel dat ik er goed vanaf gekomen ben. Het had heel anders kunnen lopen. Van nature ben ik best een ‘pleaser’, maar sinds ik ziek ben geweest, merk ik dat ik ietsje vaker voor mezelf kies. De mooie momenten die ik beleef, hebben veel meer ‘body’ gekregen. Op vakantie gaan, concerten bezoeken... dat ik dat allemaal kán doen, daar ben ik me goed bewust van. Ik neem geen onnodige risico’s, maar ik geniet wél enorm van het leven.” Op de vraag of Jorryt nog wat toe te voegen heeft aan dit interview, zegt hij: “Ik zou graag tegen alle mannen willen zeggen: controleer jezelf regelmatig en wanneer je iets voelt: blijf er niet te lang mee rondlopen. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter het verholpen kan worden.”

Heb je zelf of heeft iemand in je omgeving kanker? Als je behoefte hebt om met iemand te praten, dan kun je terecht bij de voorlichters van de Kanker.nl Infolijn. Het telefoonnummer is 0800-0226622.