Rachel van Lee in het Douanehuisje
Gedurende de maand maart toont de Nederlandse Vereniging voor Papierknipkunst werk van verschillende leden in het Douanehuisje in Maassluis. Een van de exposanten in de tentoonstelling is de Maasdijkse Rachel van der Lee (51).
Sierknippen is een kunst, zowel wordt duidelijk als zij haar werk laat zien. Met een fotografische precisie weet Rachel beelden uit papier te toveren. Kenmerkend voor haar werk zijn de witte knipwerken op een zwarte of gekleurde ondergrond.
Halverwege de jaren tachtig ontmoette Rachel iemand die figuurtjes knipte. De vonk sloeg over. Dit wilde zij ook. Die knipster stuurde haar naar de bibliotheek om boeken over papierknippen te lenen. Rachels eerste oefeningen bestonden uit het overtrekken van voorbeelden die ze met een mesje of schaar uitknipte. Al doende ging zij met steeds moeilijker figuren aan de slag.
Op zeker moment is Rachel zelf ontwerpen gaan maken voor haar sierknipwerk. Daarbij gaat ze uit van een foto of tekening, die ze overzet op wit tekenpapier. Ze kiest daarvoor vooral mensen en dieren. Zodra de tekening is overgezet, bedenkt Rachel welke delen van de tekening wit (licht) moeten blijven en welke delen donker (zwart). Dit ‘vertalen in zwart en wit’ kost veel tijd. Vaak meer dan het eigenlijke knipwerk.
De delen die zwart moeten worden, knipt of snijdt Rachel weg. Ze begint met de kleinste gaatjes die ze wegsnijdt met een mesje. De grotere vlakken en de omtrek knipt ze uit met een schaar. Uiteindelijk blijven alle overgebleven witte onderdelen met elkaar verbonden, zodat het werkstuk één geheel blijft. Dit witte werkstuk plaatst Rachel op een effen achtergrond van zwart of gekleurd papier. Over haar eindresultaten is Rachel kritisch. Wat niet aan haar eisen voldoet, gooit ze weg.
In het Douanehuisje in Maassluis is Rachel vertegenwoordigd met vier grote knipwerken. Twee portretten van haar ouders met daartussenin de portretten van haar kinderen. De andere geëxposeerde werken van knippers uit het gehele land bewijzen dat de mogelijkheden en variatie in de sierknipkunst legio zijn. Al in de 17de eeuw knipten in Nederland zowel amateurs als professionele kunstenaars sierwerk in papier. In de 19de eeuw groeide papierknippen uit tot een ware volkskunst die in de 20ste eeuw dreigde te verdwijnen. Vanaf de jaren zeventig is het papierknippen nieuw leven ingeblazen en sindsdien wordt er weer volop geknipt in ons land.
De expositie van de Nederlandse Vereniging voor Papierknipkunst is nog tot en met zondag 27 maart gratis te bezoeken op elke zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur en zondag van 13.00 tot 17.00 uur in het Douanehuisje aan de Govert van Wijnkade 52 in Maassluis.
