‘Nieuwe start helaas nog niet voor iedereen weggelegd’
Het aantal Maassluise ouders dat afgelopen maart in beeld was bij het Meldpunt Kinderopvangtoeslagenaffaire bedroeg 155. En dat is een forse toename ten aanzien van het jaar daarvoor, toen het nog om 57 ouders ging
Chrit Wilshaus
Dat schrijft wethouder Sjoerd Kuiper (PvdA) in een raadsinformatiebrief (RIB), waarin beschreven wordt wat het Meldpunt totnogtoe heeft kunnen doen. Het aantal ouders uit Maassluis wat daarvan gebruikmaakt, zal inmiddels waarschijnlijk wel zijn gegroeid.
‘Soms’, Kuiper, ‘is samenwerking tussen het Meldpunt en het Wijkteam gewenst om ouders uit verder te kunnen helpen.’ De samenwerking tussen beiden verloopt goed, aldus de RIB. Maar dat wil niet zeggen dat het allemaal snel gaat. ‘Want de achterstanden bij de Belastingdienst zijn erg groot. Sommige ouders wachten al meer dan een jaar op de uitslag of ze wel of niet gedupeerd zijn. Als ouders het met dat oordeel niet eens zijn, of met de geboden schadevergoeding, kunnen ze zich melden bij de commissie Werkelijke schade.’ Maar daar is de wachtlijstlijst ruim acht maanden, voordat een dossier wordt behandeld. ‘Een nieuwe start is dus helaas nog niet voor iedereen weggelegd’, concludeert wethouder Kuiper.
Herstel van vertrouwen
Veel (mogelijk) gedupeerden zijn wantrouwig richting de overheid geworden. En dus ook bijvoorbeeld richting de gemeente. ‘Daarom’, benadrukt de portefeuillehouder, ‘is het creëren van vertrouwen de eerste basis om ouders verder te helpen om hun leven (weer) op de rails te krijgen.’ De consulenten van het Meldpunt werken aan het herstel van dat vertrouwen. Ze zijn bereikbaar en benaderbaar voor de ouders en merken in de contacten vaak dat ze blij zijn met de hulp vanuit het Meldpunt. En gaat Kuiper verder: ‘Ouders voelen zich gezien en gehoord. Zij vertellen hun hele verhaal, vaak voor het eerst. Consulenten van het Meldpunt nemen dan ook de tijd om de hulpvraag goed in kaart brengen.’ En daarmee wordt de basis gelegd om een de toekomst van de ouders te werken en vaak ook van de kinderen.
Veel fouten gemaakt
Met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag heeft de Belastingdienst veel fouten gemaakt. Dat heeft als gevolg gehad dat de problemen voor veel gedupeerden zich in de afgelopen jaren opstapelden. Ook ontstonden veelal aanvullende problemen. Bijvoorbeeld rondom huisvesting, inkomen en schulden. In januari vorig jaar is het Meldpunt Kinderopvangtoeslagenaffaire van start gegaan in opdracht van de colleges van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam. Het Meldpunt blijft drie jaar in de lucht tot 31 december 2023. Tot die tijd kunnen ouders zich voor ondersteuning melden bij het Meldpunt en voor compensatie bij de Belastingdienst. Maar het kan ook tegelijk. Er zijn twee manieren om met het Meldpunt in aanraking te komen. In de eerste plaats door zelf contact op te nemen maar het kan ook zo zijn dat ouders benaderd worden op basis van ontvangen informatie van de Belastingdienst door het Meldpunt zelf. Vanaf het begin was duidelijk dat de omvang van de toeslagenaffaire groot was maar niet hoe groot. De informatie daarover kwam in kleine stapjes beschikbaar.
Aantal ouders niet bereikt
Bij de RIB is ook een memo gevoegd van Stroomopwaarts. Daaruit blijkt dat een aantal ouders niet is bereikt om ondersteuning aan te bieden. Het niet bereiken zou voortkomen uit het feit dat de goede contactgegevens ontbreken op de lijst van de Belastingdienst, ouders niet reageren op een ingesproken voicemailbericht, de telefoon niet opnemen of niet reageren op de verzonden (handgeschreven) kaart om contact op te nemen. Ondersteuning is trouwens vrijwillig, dus ouders zijn niet verplicht te reageren. Maar veel ouders zijn dus het vertrouwen in de overheid kwijtgeraakt en hebben ook geen vertrouwen in de geboden ondersteuning. De laatste tijd nemen ouders, die in eerste instantie bereikt konden worden volgens Stroomopwaarts zelf contact op voor ondersteuning. Ook ouders die in eerste instantie aangaven geen hulp nodig te hebben, bellen nu voor een afspraak om na te gaan wat het Meldpunt voor hen kan doen.’’
Betere kansen
Op dit moment zouden de meeste ouders geen problemen hebben op het gebied van inkomen. ‘En waar dat wel zo is, is ondersteuning mogelijk bij het aanvragen van een uitkering of het zoeken van een baan, dan wel de start van een nieuwe carrière. Ook kan een opleiding worden vergoed, waardoor de ouder in kwestie betere kansen heeft om door te groeien in zijn werk of een andere carrière kan starten. Vanwege de problemen hebben sommige ouders een opleiding voortijdig moet beëindigen en moesten ze gaan werken om de Belastingdienst te kunnen betalen, terwijl dit misschien helemaal niet nodig was.’ Daardoor konden ze zichzelf niet verder ontwikkelen.
Uithuisplaatsingen
Voor uithuisplaatsingen van kinderen is momenteel veel aandacht. Het Meldpunt weet daar echter alleen van als ouders dat vertellen, benadrukt Stroomopwaarts. ‘Want die gegevens worden om privacy redenen niet gedeeld. Vanuit de VNG is er een ondersteuningsteam opgericht om ouders te ondersteunen bij het onderzoeken of kinderen weer naar huis kunnen. Maar dat heeft geen beslissingsbevoegdheid en kan alleen contact onderhouden met organisaties vanuit hun professionele rol.’ In Maassluis zou dit niet spelen.
