Bijzondere herdenking bij oorlogsmunument in Midwoud

Lucky Lady

Een Amerikaanse B-17 bommenwerper, ook wel ‘vliegend fort’ genoemd vanwege zijn bewapening, stortte op 20 januari 1945 neer op het weiland van Piet de Wit in Midwoud. Op de terugvlucht van Duitsland naar Engeland werden zuurstofleiding en hydraulisch systeem kapot geschoten door de Duitse luchtafweerbeschieting. Bovendien waren twee motoren uitgevallen en volgde er een explosie met dramatische gevolgen. De bommenwerper met als bijnaam ‘Lucky Lady’ , een nogal onfortuinlijke naam gezien deze crash, zakte steeds verder naar beneden…

Acht bemanningsleden kwamen om het leven. Alleen captain Cecil Belton overleefde de crash, en wist te ontsnappen met hulp van het verzet. In de dorpen Midwoud en Oostwoud ontstond de nodige onrust onder de bevolking toen de Duitsers op zoek gingen naar Belton. In een vuurgevecht met de bezetters werd daarbij verzetsman en knokploeglid Jan Roosje doodgeschoten en een Duitse officier raakte gewond. Een represaille bleef helaas niet uit en kostte nog eens vijf gevangen genomen verzetsmannen het leven in Amsterdam.

Propeller

Op initiatief van schoolmeester Jan Hage werd op 17 november 1947, naast het oude kerkgebouw in Midwoud, een oorlogsmonument geplaatst. Dit werd onthuld door de Amerikaanse ambassadeur Herman Baruch, in aanwezigheid van burgemeester Jacob Avis en Simon Bakker en Maarten Meurs, die beiden actief waren geweest in het verzet. Het monument is ter nagedachtenis aan de acht omgekomen Amerikaanse vliegers, maar ook ter ere van verzetsman Jan Roosje. Het monument bestaat uit een gedenksteen waarop met groot respect de namen staan gegraveerd, de originele propeller van de bommenwerper en een gedenkpaal met daarop een vogel, ontworpen door de beeldhouwer Co Derr (1921-2011). Hij liet zich in zijn werk vaak inspireren door de vormen van vogels.

Leven in vrijheid

Nu bijna tachtig jaar later, waarin Nederlanders in vrijheid leven, wordt op 20 januari 2023 een bijzondere herdenking gehouden in samenwerking met OBS De Koet in Midwoud, die het oorlogsmonument adopteerde. In de klas van groep 8 laat uitgever en filmmaker Peter Sasburg de mini-documentaire ‘oorlogsmonumenten vertellen’ uit 2012 zien, waarin Jan de Groot vertelt over zijn herinnering aan de crash, de begrafenis van de omgekomen vliegers en zijn museum met eerbetoon aan de geallieerde vliegers en de hulp van het verzet. Hans Meurs vertelt over zijn vader en verzetsman Maarten Meurs en zijn rol bij de ontsnapping van Belton. 

Dr. Willem Renooij vertelt over zijn jeugdherinneringen in Oostwoud en hoe zijn broers met onderdelen van de bommenwerper omgingen. Renooij legde ook contact met het Amerikaanse 728 Squadron waartoe de Lucky Lady oorspronkelijk behoorde. Leerlingen gaan in gesprek met een drietal aanwezige Amerikanen van het huidige 728 Squadron. 

Waarnemend burgemeester Dennis Straat vertelt over het belang van een leven in vrijheid.

Crashplek

Daarna volgt een bezoek aan de crashplek van de bommenwerper op het weiland van Piet de Wit. Tot slot de herdenking bij het oorlogsmonument, waar de leerlingen bloemen gaan neerleggen. Voorzitter van de Historische Vereniging Midwoud Oostwoud, André de Vries, geeft de drie aanwezige Amerikanen het originele staartwiel van de bommenwerper terug, ter gelegenheid van het tachtigjarig bestaan van het Squadron 728 dit jaar. Dat wiel wordt meegenomen naar Amerika, waar het een onderdeel wordt van een nieuw oorlogsmonument op de luchtmachtbasis van het Squadron.

Voor meer informatie, kijk op www.oorlogsmonumenten medemblik.nl