Oostzaans protest tegen windturbines

OOSTZAAN – De dreigende komst van kolossale windturbines stuit binnen Oostzaan op verzet. Om een zo stevig mogelijke vuist te kunnen ballen tegen de ambitieuze plannen van de gemeente Amsterdam, heeft Peter Hazes zich met de afdeling Oostzaan aangesloten bij Windalarm Amsterdam e.o. Hij zet zich in vanuit zijn betrokkenheid, technische kennis en politieke achtergrond. Maar ook uit een gevoel van rechtvaardigheid. “Halverwege de wedstrijd zijn de spelregels veranderd.”

De locatie voor het interview met het Kompas heeft Peter Hazes niet lukraak gekozen: het terras van Hotel Van der Valk in Oostzaan. Vanaf dat punt, ter hoogte van de Noorder IJplas, kijk je over enkele jaren, als het allemaal doorgaat en die kans is groot, recht op drie à vier torenhoge windturbines, die achter de autoweg energie staan op te wekken. En om de verslaggever een idee te geven wijst Hazes hem op de reclamezuil die nabij het hotel staat. Je kunt er nauwelijks omheen, maar toch zal de zuil zich met zijn achtendertig meter amper kunnen meten met een windturbine. Die is, met honderdzeseenveertig meter, vier keer zo hoog.

Zeventien van die joekels

De gemeente Amsterdam wil zeventien van die joekels rond de stad plaatsen, onder meer in het grensgebied, zoekgebied Noorder IJplas, met Oostzaan en Zaanstad. Want ze wil dolgraag haar klimaatdoelstellingen behalen en lijkt zonder enige reserve over de buurgemeenten heen te walsen. Maar het verzet groeit. Het heeft geleid tot de oprichting van de overkoepelende beweging Windalarm Amsterdam e.o.

Oostzaan is ook van de partij. Peter Hazes benut zijn technische achtergrond, ervaring met windturbines en politieke ervaring om een concrete bijdrage te leveren. Hij heeft de Oostzaanse tak van de organisatie opgericht met een tweeledig doel: enerzijds samen sterk staan tegen de plannen van de gemeente Amsterdam – uitgaande van de stelregel ‘Alleen begin je niks’ - en anderzijds aan de Oostzaanse inwoners duidelijk maken welke mogelijke consequenties voor mens en natuur windturbines met zich meebrengen. Daarvan is immers nog niet iedereen doordrongen.

Horizonvervuiling

Allereerst betreft het de Noorder IJplas, een natuurgebied in de directe nabijheid van de Natura2000-gebieden Twiske en Oostzanerveld van Oostzaan. Daarnaast zijn Windturbines per definitie horizonvervuiling. De winturbines zijn niet bepaald een sieraad voor de omgeving. “Slagschaduw is een ander nadeel”, vertelt Hazes. “Als de zon zakt, schijnt die op de bladen en dat creëert een stroboscoop-effect. Verder ontstaat er geluidsoverlast. Er wordt gesteld dat het geluid door het verkeer op de snelweg wordt overstemd, maar ’s nachts is er minder verkeer en die turbines draaien gewoon door. Geluid draagt ’s nachts bovendien ver en qua westzuidwest- windrichting ben je in Oostzaan de sigaar. Negatieve effecten op de gezondheid van omwonenden zijn niet uitgesloten. Probleem is ook dat nieuwbouw in Oostzaan niet meer mogelijk zal zijn. De grond waar dat zou kunnen is schaars en daar komen dan turbines in de nabijheid te staan. Woningen verliezen in waarde.”

Voldongen feit

Hazes heeft niet alleen bezwaren tegen het effect van de turbines. Ook van de manier waarop grote broer Amsterdam bij monde van wethouder Marieke van Doorninck de buurgemeenten voor een voldongen feit lijkt te stellen is hij allerminst gecharmeerd, en met hem vele anderen. Al eerder heeft Van Doorninck doodleuk gesteld ‘Geen rekening te houden met buurgemeenten’. Later is dat wat genuanceerd: de plannen ‘moeten wel zorgvuldig met de buurgemeenten worden afgestemd’.

Daar blijkt in de praktijk niet zo veel van terecht te komen. Peter Hazes: “Er zijn informatieavonden gehouden, omdat dat nu eenmaal zo hoort. Ik heb ze bezocht maar had het gevoel dat ik op het verkeerde feestje rondliep. We zijn niet gehoord, het was eenrichtingsverkeer. Er zijn veel bezwaren, maar daar heeft de gemeente Amsterdam niets mee te maken. De ambities zijn zo hoog dat ze die in 2030 wil waarmaken. De gehele coalitie heeft daarmee ingestemd en ze wordt ondersteund door de provincie. Er zijn zelfs al overeenkomsten getekend met twee coöperaties. Verbazingwekkend hoe men volhardt in een missie die zoveel tegenstand oproept.”

Toegestane afstand gewijzigd

Saillant detail is dat de toegestane afstand van de turbines tot de bebouwing is gewijzigd. Eerst was dat nog zeshonderd meter, en nu is dat, op initiatief van de gemeente Amsterdam, driehonderdvijftig meter geworden. Dat scheelt nogal. Tijdens onderzoeken naar het draagvlak over bewoners is dat volgens Hazes voor het gemak weggelaten. “Halverwege de wedstrijd zijn de spelregels veranderd. Die molens komen er dus gewoon. In het televisieprogramma De Hofbar kwam Van Doorninck hierover aan het woord. Ze vertelde dat het altijd mogelijk is tegen de plannen te ageren. Dat is: de gang naar de rechter. Op 21 mei beslist de Amsterdamse gemeenteraad over het vaststellen van de zoekgebieden, de volgende stap wordt dan de werkelijke realisatie van de windturbines. Komen ze er, dan verwacht ik direct de nodige schadeclaims en de gang naar de rechter. Democratisch ga je dit niet winnen…. Maar ik hoop dat de redelijkheid zegeviert, beter ten halve gekeerd dan te hele gedwaald. Terug naar die zeshonderd meter, de inzet van Windalarm, zou al een succes zijn. Maar dan kan Amsterdam geen windmolens laten draaien; dan is het niet meer rendabel.”