Nieuwe kansen voor het Oostzanerveld

Nieuws
Gert Dral en Jenneke Bijl-Segers.
Gert Dral en Jenneke Bijl-Segers. (Foto: Rodi Media/MvS)

OOSTZAAN – Oplossingen vinden voor bestaande uitdagingen, kansen in kaart brengen en duidelijkheid creëren over de toekomst. Dat heeft de provincie Noord-Holland zich tot doel gesteld voor – onder meer – het Oostzanerveld. Daartoe is ze een gebiedsproces gestart, waarbij alle belanghebbenden worden betrokken, inclusief de inwoners van Oostzaan. Voor hen wordt op maandag 23 januari een informatiebijeenkomst gehouden in het gemeentehuis. Het Kompas volgt het proces via een serie artikelen, te beginnen met een interview met Jenneke Bijl-Segers (procesmanager namens de provincie) en Gert Dral (Stichting Vrienden van het Oostzanerveld).

Door Marcel van Stigt

De woonkamer van Gert Dral biedt een riant uitzicht over het Oostzanerveld. Het natuurschoon onder het Noord-Hollandse wolkendek is goed te zien, maar ook de minder leuke aspecten. “Kijk daar maar eens”, zegt hij, terwijl hij met uitgestrekte arm en wijsvinger naar buiten wijst. Hij doelt op een van de eilandjes waarop spontaan bomen zijn gaan groeien. Het is een probleem dat in het Oostzanerveld – letterlijk – de kop opsteekt: verruiging, terwijl het nu juist de bedoeling is het landschap open te houden. 

Niet dat het hem verbaast. Bij de oprichting van de stichting in 2011 wees hij al op de bedreigingen: minder boeren, minder peilaanpassingen, minder baggeractiviteiten en daardoor een veranderend uiterlijk. Zonder afdoende maatregelen zou dit proces zich versneld doorzetten. Met als gevolg het verdwijnen van het open karakter van het veenweidelandschap. Riet, distels, brandnetels, wilgenroosjes en bomen die vrij spel krijgen, het gras overwoekeren en het open landschap veranderen in een moerasbos. Weidevogels die plaats maken voor andere dieren. Sloten die dichtgroeien. Recreatiemogelijkheden die afnemen.

In de Oostzaanse gemeenteraad is deze ongewenste ontwikkeling al eerder onderkend. Gert Dral: “Raadsleden stelden dat we ons niet alleen moeten richten op wonen, maar dat we ook iets moeten met het buitengebied. Er is overleg tussen de verschillende partijen ontstaan en er is een masterplan gemaakt, bedoeld om het Oostzanerveld in stand te houden. Met dat doel is toen ook onze stichting opgericht.”

Jenneke Bijl-Segers knikt instemmend. “Het Oostzanerveld is een uniek gebied en vanuit de provincie zijn we een gebiedsproces begonnen. Want we hebben met diverse uitdagingen te maken, zoals bodemdaling, natuurrealisatie, waterkwaliteit, de druk vanuit de stad en de stikstofproblematiek. Wil je deze uitdagingen aanpakken, dan moet je dat met alle belanghebbenden doen. In het veld, en met de mensen in het veld. We hebben een werkgroep geformeerd, waarin diverse partijen zijn vertegenwoordigd, en gaan het masterplan verbreden en verdiepen. We zijn nu begonnen met een verkenningsfase en streven ernaar het toekomstperspectief in oktober afgerond te hebben. Maar deze deadline kan ook opschuiven. Dit plan vormt de basis voor de volgende fase in het gebiedsproces.”

Gert Dral benadrukt dat het nu of nooit is. Los van de doelstellingen die de overheid heeft opgelegd onderkennen de verschillende partijen dat er ook naar de boeren wordt gekeken. Zij leveren een niet te onderschatten bijdrage aan het beheer van het Oostzanerveld, maar moeten dat ook wel kunnen blijven doen, zonder dat hun bestaan wordt bedreigd. 

“Veel problemen zo bij elkaar, en dat maakt het allemaal heel complex. Je kunt niet iedereen tevreden stellen. Wel kun je een plan maken om weer een paar decennia verder te kunnen, een plan dat het algemeen belang dient. Het moet een samenspel worden tussen de belanghebbenden.”

Ook de inwoners van Oostzaan worden hierbij betrokken. Zij zijn uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst op maandag 23 januari in De KunstGreep. Zij krijgen uitleg over het gebiedsproces. Wat speelt er in het Oostzanerveld? Waar liggen kansen? Wat is het toekomstperspectief? Dat komt allemaal aan de orde. 

De avond start met een plenaire bijeenkomst in de theaterzaal, waarin de werkgroep zich voorstelt. Daarna gaan de bezoekers in groepjes langs vier thema-hoeken. Het wordt geen eenrichtingsverkeer; er is volop ruimte voor interactie. Ideeën en suggesties zijn meer dan welkom. 

Uiteindelijk moet het ertoe leiden dat het Oostzanerveld in stand blijft als het open cultuurlandschap met zijn unieke flora en fauna zoals het ooit is bedoeld. Een gebied waar de nu actieve vaarboeren op een eerlijke en duurzame manier hun belangrijke werk kunnen blijven doen, waar de verschillende partijen elkaar weten te vinden en waar ook ruimte is om te recreëren.

Jenneke wijst nu op haar beurt naar het verruigde eilandje met bomen, verderop in het Oostzanerveld. “Dit is iets wat we samen willen aanpakken.” 

Meer weten over het gebiedsproces Oostzanerveld? Kijk op noord-holland.nl/oostzanerveld


Oostzaan, 20220803
Oostzanerveld

Foto (c) Michiel Wijnbergh