Het Purmerendse Buurtkastje met levensmiddelen verovert Nederland
PURMEREND – Een kleine vijf jaar geleden plaatste René Verhoogt een klein kastje in zijn voortuin in de Wheermolen waarin hij levensmiddelen die hij zelf niet gebruikte ‘voor het grijpen’ zette. Geïnspireerd door de boekenkastjes die overal in wijken opdoken. “Ik wilde iets sociaals doen, zag die kastjes en dacht: waarom kun je zoiets niet doen met boodschappen? We gooien zoveel weg, dan kun je beter zorgen dat het terecht komt bij mensen die het nodig hebben.” Het Purmerendse Buurtkastje was geboren. Inmiddels staan er vijf in Purmerend, twee in de Beemster en verspreidt het kastje zich als een inktvlek over het land, naar momenteel 50 stuks. “Over 10 jaar moet er een Buurtkastje staan in elke buurt in Nederland”, zegt René stellig.
Overviel het snelle succes van het Buurtkastje hem in eerste instantie, inmiddels heeft René er een goede structuur aan gegeven. De Buurtkastjes worden handgemaakt in de werkplaats van Reakt Purmerend, onderdeel van de Parnassia Groep, door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Dat doen ze met enorm veel passie, geduld en liefde”, zegt René. “En het zorgt ervoor dat de kastjes betaalbaar zijn.” Het hele traject heeft hij ondergebracht in de Stichting SoGoed, voorzien van een professionele website, en mede daardoor kon hij onlangs ook een samenwerking aangaan met stichting Buurtfonds van de Postcode Loterij die nu 20 kastjes sponsort.
Sceptische reacties
Hij weet nog goed; de eerste sceptische reacties op zijn kastje in de voortuin. Want wat was dat voor raar kastje? Waarom zet jij je boodschappen buiten? Heb je geen koelkast? Dat is toch huftergevoelig? Mensen gooien daar vuurwerk in. Mensen stelen het leeg... “Nooit gebeurd!”, zegt René stellig. “En als iemand er iets uithaalt dan ga ik ervan uit dat ze het nodig hebben. Als je het niet nodig hebt, halen mensen het er ook niet uit. Het werkt op basis van vertrouwen. Bovendien is het zo klein, er past niet meer dan 20 euro aan producten in. Het heeft de maat van een keukenkastje. Dat heb ik bewust zo gedaan. Met als boodschap: ruim je keukenkast op en breng wat je niet gebruikt naar het kastje.”
Mensen die een Buurtkastje kopen zijn in feite de ambassadeurs, zij zorgen ervoor
Het Buurtkastje rolde zichzelf gestaag uit. René: “Dat wist ik natuurlijk ook niet van tevoren, dat het zo ging leven, dat mensen het zo leuk vonden. Het werd zo groot, best een klus, ik heb er ook nog een gewone baan bij namelijk. Maar als de kastjes eenmaal staan heb ik er niet zoveel omkijken meer naar. De mensen die een Buurtkastje kopen voor in de tuin, adopteren het in feite. Zij zijn de ambassadeurs en zorgen ervoor.”
“De bedoeling is dat ze ook een beetje actief zijn om het gevuld te houden. Dus de buren aansporen om hun keukenkasten op te ruimen en wat ze niet gebruiken in het kastje te zetten. Ook houden zij de houdbaarheidsdata in de gaten. Als een zak chips een dag over datum is, is dat niet zo erg, dat is nog prima, maar bij een pak melk bijvoorbeeld moet je voorzichtig zijn. En alcohol en tabak willen we er niet in hebben.”
Laagdrempelig
Zelf draagt hij ook nog zijn steentje bij aan het vullen van de kastjes. Sinds een jaar of drie heeft hij de mobiele buurtkar waarmee hij producten ophaalt bij mensen thuis en aflevert bij de verschillende kastjes. “Ik plaats eerst een berichtje op Facebook of mensen boodschappen over hebben. Daar wordt aardig op gereageerd. Dan ga ik een rondje fietsen en de kastjes vullen.”
René verklaart het succes vooral uit de laagdrempeligheid van het project. “Je hoeft niet lid te worden ergens van, er worden geen vragen gesteld, het is dag en nacht open en je kunt pakken wat je nodig hebt, of producten ruilen, wat je maar wil. De simpelheid ervan, dat is de kracht. Mensen horen het via via en komen spullen plaatsen, dat gaat allemaal de kast in, hartstikke leuk. En geen verspilling. Als je in je keukenkast kijkt worden 9 van de 10 producten niet gebruikt. We doen er niets mee. Zo gooien we een paar miljard aan voedingsmiddelen weg elk jaar. Dat is echt ongelooflijk.”
De simpelheid ervan, dat is de kracht
Sociale buurtfunctie
Los van het tegengaan van verspilling en het helpen van mensen heeft het Buurtkastje zich nog op een andere manier bewezen. “Het heeft heel sterk een sociale buurtfunctie”, geeft René aan. “Dat wekt het gewoon op. Je ziet er buurtcontacten door ontstaan, een soort verbroedering. Mensen maken een praatje als ze iets komen brengen of halen, het geeft echt sociale binding en biedt een ontmoetingsplek.”
Made in Purmerend
Mooi vindt hij ook dat het Buurtkastje een volledig Purmerends project is. “Het kastje zelf is natuurlijk ‘made in Purmerend en de stichting zit ook in Purmerend. Het is leuk de stad zo een beetje op de kaart te zetten, daar doe ik aardig mijn best voor.”
Buurtkastje adopteren?
Voor wie ambassadeur wil worden en een Buurtkastje in de eigen tuin wil plaatsen: het kastje is te koop via de website www.stichtingsogoed.nl.
Het kost € 147,05 incl. verzendkosten. De prijs is naast vergoeding dagbesteding, ook gebaseerd op materiaalkosten zoals hout, verf, plexiglas, dakbedekking etc.
