Gerben Bak en Jan Willem Cornelissen blij met Veteranendag

Algemeen
Twee Langedijkers, Jan Willem Cornelissen (95) en Gerben Bak (45) hebben de Veteranendag standaard genoteerd in hun agenda.
Twee Langedijkers, Jan Willem Cornelissen (95) en Gerben Bak (45) hebben de Veteranendag standaard genoteerd in hun agenda. (Foto: AGHeeremansPhotography)

LANGEDIJK- Het is al jaren een traditie dat de gemeente Langedijk een Veteranendag organiseert. Dit jaar zijn de veteranen welkom op zaterdag 30 oktober in het gemeentehuis. Twee Langedijkers, Jan Willem Cornelissen (95) en Gerben Bak (45) hebben de datum al genoteerd in hun agenda.

Nederland heeft sinds 1940 ruim 650.000 veteranen ingezet tijdens drie oorlogen en bijna honderd missies. Het grootste deel van de oorlogsveteranen zijn ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog, de kolonisatiestrijd in voormalig Nederlands-Indië, Nieuw-Guinea en de Korea oorlog. 

“Ik ontving in 1946 een brief van Defensie dat ik voor mijn dienstplicht naar Nederlands-Indië moest,’’ zegt Jan Willem Cornelissen. “Dat was best even schrikken. Ik was ingedeeld bij het 4e Eskadron Pantserdivisie van de Huzaren van Boreel. Ik zat bij een peloton ‘zware stormpioniers’. Dat betekende onder andere het opruimen van mijnen. De periode van drie jaar was best zwaar en van mijn peloton ben ik de enige die nog in leven is.”

Fotograaf

Jan Willem, geboren en opgegroeid in Halfweg, was in zijn jeugd een verdienstelijk wielrenner. “Ik was lid van Toerclub De Bataaf in Zwanenburg. Eerst bij de nieuwelingen en later bij de amateurs. Mijn vader had een aannemingsbedrijf en samen met mijn drie broers werkte ik in dat bedrijf. Ik moest naast het werk ook nog naar school om het aannemersdiploma te halen.’’ 

In de drie jaar als dienstplichtig militair, was het niet altijd ellende. “Er waren weleens acties waar gevaar om de hoek kwam kijken. Soms was er weinig te eten en niet slapen, maar er was ook ruimte voor ontspanning. Ik denk dan aan een partijtje voetbal en er werd veel aan touwtrekken gedaan. Maar de meeste tijd besteedde ik aan het fotograferen. Ik heb honderden foto’s gemaakt. De fotorolletjes stuurde ik naar huis en die werden daar dan ontwikkeld.” Het zeer oude fototoestel, de zogenaamde ‘Photo Box’ is nog steeds in bezit van Jan Willem.

Communisten

De terugreis naar Nederland was niet prettig. “We moesten hals over kop naar Nederland. In een boot met vierduizend militairen. De reis duurde maar liefst 29 dagen en wat was ik blij toen de boot aanmeerde. Maar de ontvangst was niet zo prettig. Op de kade stond een groep communisten die schreeuwde ‘Moordenaars, moordenaars!’ We waren totaal verbouwereerd.” 

Eenmaal terug in Halfweg werd het fietsen weer opgepakt. Ook was hij als vrijwilliger betrokken bij de bouw van de kantine. Hij werd erelid van De Bataaf en later volgde ook nog een Koninklijke Onderscheiding. In 2008 verhuisde Jan Willem met zijn tweede vrouw naar Oudkarspel. Met zijn 45 kilometer auto komt hij nog overal en hij hoopt tijdens de Veteranendag weer veel bekenden te mogen ontmoeten.


 AGHeeremansPhotography

Veteraan Gerben Bak

Ook Gerben Bak, geboren en getogen Langedijker, kijkt uit naar de Veteranendag in Langedijk. “Ik heb niet alle edities mee kunnen maken, maar ik hoop er op 30 oktober bij te zijn. Het zijn altijd gezellige bijeenkomsten en de rijsttafel is perfect.” 

Gerben heeft twee uitzendingen meegemaakt: Bosnië en Afghanistan. “Omdat ik na de Mavo en een mislukt jaar op het MBO eigenlijk niet wist wat ik wilde, besloot ik beroepsmilitair te worden. Ik ontving een oproep voor de dienstplicht en omdat beroepsmilitair beter verdiende en meer mogelijkheden bood, besloot ik er voor te tekenen. Ik heb er geen moment spijt van gehad. De Koninklijke Landmacht is voor mij een geweldig leerbedrijf geweest. Ik heb bij verschillende onderdelen gewerkt, diploma’s gehaald en twee keer op een buitenlandse missie geweest.’’

Bosnië

Voordat Gerben op missie ging heeft hij in Nederland veel kazernes gezien. “Mijn eerste missie was in 1998. Ik maakte deel uit van de vredesmacht SFOR die in Bosnië de prille vrede moest handhaven. Ik ben daar zes maanden geweest. Omdat het geen oorlogsgebied was, bleef het daar allemaal vrij rustig. Toch moet je als militair altijd op je hoede zijn, want je kan onverwachts in een gevaarlijke situatie terechtkomen. Na een half jaar gingen we weer terug naar Nederland, maar zeven jaar later stond de tweede uitzending op het programma: Afghanistan. Ik had sinds 1997 al verkering met Marloes en ik moet eerlijk zeggen: ook voor haar was de impact van mijn tweede missie groot.’’

12 januari 2008

Voor de missie naar Afghanistan vertrok Gerben met het 44e pantserinfanteriebataljon Johan Willem Friso naar Uruzgan. “De situatie was niet te vergelijken met Bosnië. De Taliban was de onzichtbare vijand, die we weinig in het vizier kregen. Zij wisten zich aardig te verbergen in het onherbergzame land. Een extreem klimaat en een land dat bezaaid was met bergbommen. Ik was tijdens de ISAF-missie aanwezig als technisch specialist, maar moest tijdens patrouilles buiten Kamp Holland meerdere keren in de pantserwagen de .50 Browning mitrailleur bedienen.’’ Gelukkig kan Gerben goed praten over zijn laatste missie, maar de meest heftigste dag uit zijn militaire loopbaan is 12 januari 2008. 

“Die datum zal ik nooit vergeten. Ieder jaar weer sta je even stil wat er gebeurde en het blijft een rotdag. Wesley Schol en Aldert Poortema kwamen samen met een aantal Afghaanse militairen om het leven door ‘friendly fire’ tijdens een actie tegen de Taliban. Het was donker, mistig en de situatie was onoverzichtelijk. Er werd veel geschoten. Na afloop, op de terugweg naar Kamp Holland reed ik achter het voertuig waarin twee maten lagen die waren gesneuveld. Ik kende Wesley persoonlijk. Ik heb er nachten van wakker gelegen.’’

‘Chef werkplaats’

Gerben keert in april 2008 terug in Nederland. “Ik ben nog twee jaar beroepsmilitair gebleven. In 2010 zwaaide ik af. Ik werk nu bij Winder Limmen als techneut en al snel kreeg ik de bijnaam ‘Chef werkplaats’. Ik werk er al jaren met veel plezier. Marloes en ik hebben samen een prachtige dochter van negen jaar. Gelukkig kan ik met geïnteresseerden makkelijk praten over de periode als militair en daarom is de Veteranendag in Langedijk ook een prachtig initiatief en voor veel Langedijker veteranen heel belangrijk. Het vervult een grote behoefte om elkaar te blijven ontmoeten.”

De veteranen Jan Willem Cornelissen (links) en Gerben Bak kijken naar de foto's die gemaakt zijn in Nederlands Indie.