Oorlogsmuseum en Halt vormen samen maatschappelijke meerwaarde
Wat kan het Oorlogsmuseum Medemblik de gemeenschap nog meer bieden dan ze al doet? Een kleine greep uit het gehele aanbod: groepsuitjes, leerzame lessen voor leerlingen, vrijwilligers een thuis geven of interactieve museumbeleving volgens escaperoom-concept. Wat te denken van een samenwerking met Halt?
De meesten weten het wel; jongeren tussen de 12 en 18 jaar die een strafbaar feit pleegden, kunnen doorverwezen worden naar Halt. Lisette: “Jongeren komen bij Halt terecht omdat ze een grens zijn overgegaan in de vorm van een overtreding of een misdrijf. Ze hebben bijvoorbeeld iets vernield of gestolen, of gespijbeld. Dit lijkt misschien niet zo erg, maar al deze overtredingen samen zorgen voor grote maatschappelijke schade. Ook kán het een begin zijn van ernstigere vormen van jeugdcriminaliteit. Als dit soort overtredingen niet worden aangepakt, kunnen deze jongeren denken dat het allemaal wel meevalt wat ze hebben gedaan. Hoe erger het wordt, hoe moeilijker het is om een jongere nog te bereiken en gedrag te veranderen.”
Straf op maat
Lisette vervolgt: “De Halt-straf is een straf op maat die past bij de overtreding of misdrijf én bij de jongere. Het totaal aantal uren van de straf is afhankelijk van een aantal punten zoals leeftijd en de ernst van de situatie. Een Halt-straf kan bestaan uit de volgende onderdelen:
gesprekken tussen jongere, ouder(s)/verzorger(s) en de Halt-medewerker;
het maken van leeropdrachten;
het aanbieden van excuses;
eventuele schade vergoeden;
een werkopdracht.
Een belangrijk onderdeel is ook het aanbieden van excuses als er een slachtoffer in de zaak is betrokken. Het is een stuk genoegdoening naar het slachtoffer en tevens ook naar de maatschappij.”
Ondersteuning
De Halt-straf is onder meer in het belang van de jongeren: ze leren hoe ze in het vervolg andere keuzes kunnen maken en op deze manier een strafblad (justitiële aantekening) voorkomen.“ Jongeren leren tijdens de Halt-straf waarom ze grensoverschrijdend gedrag vertonen of vertoonden en wat de gevolgen daarvan zijn. Bijvoorbeeld tijdens de gesprekken bespreken wij samen met de jongeren dat ze een eigen verantwoordelijkheid hebben bij het maken van keuzes en hoe ze in het vervolg moeilijke situaties anders kunnen aanpakken.” Iedere Halt-medewerker heeft een belangrijke signalerende taak. Tijdens de Halt-straf kijkt de Halt-medewerker hoe het met de jongere gaat en of er zorgen zijn; thuis, op school of bijvoorbeeld binnen de vriendengroep. “Als wij tijdens de gesprekken bij Halt samen tot de conclusie komen dat er mogelijk extra ondersteuning nodig is, dan kan Halt samen met de jongere en ouder(s)/verzorger(s) op zoek gaan naar passende hulp.”
Samenwerking
Hoe het contact met Halt begon is een leuk verhaal vindt Lars Rustenburg van het Oorlogsmuseum Medemblik. “Sinds december 2020 startten we met een maandelijkse nieuwsbrief. Ruim zevenhonderd mensen schreven zich hiervoor in. Zo ook Joyce Haakman. Als reactie op de nieuwsbrief van mei 2021 ontvingen we een e-mail van haar met feedback en ideeën. Ze vroeg of we er wel eens over nagedacht hadden om als maatschappelijke instelling een samenwerkingsverband met Halt op te bouwen. In de volgende bestuursvergadering is dat besproken en iedereen vond het een geweldig idee. We zochten contact om een vrijblijvend gesprek in te plannen. Dit gesprek werd 22 juli met Nils en Lisette, twee hele enthousiaste en gedreven mensen, gehouden in ons museum.
Maatschappelijke meerwaarde
Tijdens de bijeenkomst werd door Nils en Lisette goed uitgelegd wat de doelen en werkwijzen zijn. “In de volgende bespreking met het bestuur besloten dat we het een grote maatschappelijke meerwaarde vinden om juist in het Oorlogsmuseum jongeren de gelegenheid te bieden om te laten zien dat ze een tweede kans verdienen”, legt Lars uit.
OndertekeningTwee weken later was het contract opgesteld en 15 augustus jl. ondertekend. “Vanaf nu is het afwachten tot Halt ons de eerste jongere toewijst. Dat kunnen drie jongeren per maand zijn, maar ook drie maanden niemand.”
Halt verheugt zich op de samenwerking met Oorlogsmuseum Medemblik. “Als wij een jongere een werkopdracht laten uitvoeren, zoeken wij daarin ook op meerdere vlakken naar een meerwaarde. Zoals Lars zelf aangeeft, vinden wij het een grote maatschappelijke meerwaarde hebben om jongeren juist ook in het Oorlogsmuseum de gelegenheid te bieden om te laten zien dat ze een tweede kans verdienen.”
Taakstraf
En als het Oorlogsmuseum een jongere krijgt toegewezen? Taken die een jongere krijgt toegewezen, zijn opgesplitst op twee werkgebieden”, licht Lars toe. “Bijvoorbeeld meehelpen in de werkplaats aan originele legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Eenvoudige en repeterende werkzaamheden, bijvoorbeeld het schoonmaken van de werkplaats, het buitenterrein en de legervoertuigen. Kleine en lichte herstelwerkzaamheden aan voertuigen of het sorteren en tellen van reserve-onderdelen. Aan de andere kant helpt een jongere mee in het bezoekersgedeelte. Het schenken van drankjes aan bezoekers, het begeleiden van rondritten, het verzorgen van de W.O.II peddelbotenmissie en het klaarmaken van de jaren ’40 lunch voor bijvoorbeeld familiedagen en bedrijfsuitjes.”
Vrijwilliger
Lars vindt het fijn hulp te krijgen bij diverse werkzaamheden van Halt-jongeren. Elke duur van een Halt-straf is anders. “In die tijd vindt er een kennismaking plaats én de werkzaamheden worden uitgelegd. Dit betekent dat de effectieve werktijd relatief gezien kort is. Het belangrijkste is, vinden wij, om deze jongeren in ons team van vrijwilligers een plaatsje te bieden. We hopen dat ze gaan inzien dat het belangrijk, en ook leuk, is om je in te zetten voor een maatschappelijk doel en dat de jongere zelf als individu ook een rol en verantwoordelijkheid heeft om een positief onderdeel van de samenleving te zijn. Daarnaast zou het een prachtig compliment zijn als een jongere bij ons vrijwilligersteam in die uren een tweede thuis en een plekje van stabiliteit vindt en besluit om vrijwilliger te worden.”
Expositie
In het Oorlogsmuseum zijn vrijwilligers druk bezig met de nieuwe expositie: Weg naar Vrijheid. “Deze gaat 1 januari 2022 live. Leerlingen van het (speciaal) voortgezet onderwijs, maar ook reguliere bezoekers, gaan in de schoenen van een soldaat op reis van Normandië via de bevrijding van Zuid-Nederland, tot het verslaan van Duitsland toe. In deze expositie ontdekken zij de veelal onbekende, maar zeer belangrijke, operaties die nodig waren voor onze vrijheid. Zoals de grootste transportoperaties om de drie miljoen soldaten aan het Westfront te bevoorraden. En de rol van de Combat-Engineers bij het maken van honderden noodbruggen over rivieren en kanalen. De Duitsers bliezen bij het terugtrekken bruggen op. Hierbij wordt ook de buitensluiting van de Afro-Amerikaanse soldaten behandeld, waarmee parallellen te trekken zijn naar onze tijd; waar pesten en buitensluiting nog steeds actuele maatschappelijke onderwerpen zijn.”
Professioneel
Lars vervolgt: “verder willen we museum-geregistreerd worden, zodat het Oorlogsmuseum echt een professioneel museum wordt. Klaar voor de toekomst en bezoekers met de Museumjaarkaart kunnen ook bij ons terecht. Vrijwilligers zijn bezig met het opzetten van een professionele website, voorzien van een agenda, ticketshop en gebruiksvriendelijke content. Een lokaal bedrijf sponsorde vijftig uur voor de codering. Ook andere ontwikkelingen worden deels mogelijk gemaakt door steun van lokale bedrijven en stichtingen, fondsen en de gemeente Medemblik. We zijn ontzettend blij en dankbaar dat het Oorlogsmuseum steeds meer maatschappij-breed gedragen wordt. Waar we echt trots op zijn, is dat vele bezoekers ware ambassadeurs zijn door na hun bezoek aan het Oorlogsmuseum het eigen netwerk ook te enthousiasmeren om langs te gaan en/of een groepsuitje te organiseren.”
Meer weten over Halt? Kijk op www.halt.nl .
Informatie over het oorlogsmuseum is te vinden op www.educatiefwo2centrum.nl .
