Vibratorgate brengt wethouder Erik van Zuylen aan het trillen

Joep Derksen

Kunstenaar Frits Garenfeld begroef 25 jaar geleden een tijdscapsule, de ‘Hoorn des Tijds’, bij het jongerencentrum Madonna. Vorige maand is deze capsule opgegraven en de inhoud ervan bekeken. Naast onder meer een vrijwel compleet vergane spijkerbroek, een polaroidcamera en een speelgoed Ferrari, bleek er ook een forse vibrator in te zitten. 

De kunstenaar ordende alle stukken, gaf ze een opknapbeurt en alle teruggevonden voorwerpen werden tentoongesteld in de openbare bibliotheek in het centrum van Alphen.

Schijn

Maar niet iedereen bleek even gecharmeerd te zijn van een vibrator, die in een bibliotheek te zien was. SGP-fractievoorzitter Hans van Kuyk vond het smakeloos en riep de cultuurwethouder in een persoonlijk e-mailtje op, om die vibrator direct uit de bibliotheek te laten verwijderen. 

Hierop nam een ambtenaar contact op met de bibliotheek om te vragen, of de vibrator eenvoudig te zien was door kinderen. En of het kunstwerk anders op een minder prominente plek geplaatst kon worden. Dit leidde tot een enorme rel. Zo werd namelijk de schijn gewekt, dat wethouder Van Zuylen zich bemoeide met de manier waarop kunst wel of niet getoond mag worden.

Jonge kinderen

Garenfeld vroeg zich hierop af, in wat voor een maatschappij we tegenwoordig leven. Hij vond het ‘triest’ en ‘een beetje zielig’, dat er ophef wordt gemaakt over iets, dat bij iedere drogisterij op de toonbank staat. De media pakte dit onderwerp breed op en afgelopen weekend bood de wethouder zijn excuses aan op de sociale media. Hij liet weten, op de hoogte te zijn geweest, dat een ambtenaar contact opnam met de bibliotheek om te vragen of de vibrator niet op een plek stond, waar veel (jonge) kinderen komen.

Maar achteraf gezien oordeelt Van Zuylen, dat dit een onnodige actie was. “Vibrators vind je ook bij de Kruidvat, daar lopen kinderen ook regelmatig langs. Daarnaast is het gezond om met kinderen op een nuchtere manier over seks te praten, als zij daar vragen over hebben.”

De wethouder laat weten, dat hij nooit de vrije expressie heeft willen belemmeren. “Ik heb steeds benadrukt dat kunstenaars zelf over hun kunst gaan. Kunst gaat over het leven. Seks, liefde, maar ook haat, onmacht, geweld, angst en vreugde komen daarin voor en hebben daar een plek in. Soms kan kunst choqueren en discussie oproepen, wat juist één van de functies van cultuur is in de samenleving. De politiek moet zich daarbij afzijdig houden.”

Verbaasd

Charlotte Romijn, coördinator communicatie van de Bibliotheek Rijn en Venen verbaast zich in een reactie over alle commotie. Ze laat weten, dat de kunstcollectie, inclusief de vibrator, nog altijd op dezelfde plek staat en daar zal blijven tot het einde van de tentoonstelling, op 7 november. Wat vindt u van de ophef over deze kwestie in zijn algemeen? “Het is opmerkelijk dat het item uit de tentoonstelling, dat in onze ogen totaal geen nieuwswaarde had en waar geen aandacht op was gevestigd of klachten over kwamen, zo groot in het nieuws is geworden.”

De Hoorn des Tijds wordt binnenkort weer begraven; met nieuwe voorwerpen er in. Tot en met zondag kunnen nog voorwerpen ingeleverd worden, die in deze tijdscapsule kunnen worden gestopt. Waarna er weer een kwart eeuw gewacht moet worden, tot deze tijdscapsule geopend wordt. Voor meer informatie: https://rijnenvenen.op-shop.nl/451/de-hoorn-des-tijds-uitgifte-en-inname-tijdcapsules/vanaf/21-10-2021.