Alphense Maaike Kempes is benoemd tot bijzonder hoogleraar

Marieke Roggeveen

Maaike (45) is geboren in Amstelveen en opgegroeid in Alphen aan den Rijn, waar zij nu nog steeds woont. Na het behalen van haar Vwo-diploma op het Ashram College ging zij naar de Universiteit Leiden voor een studie biologie met als specialisaties medische biologie en politiek bestuur en natuurwetenschappen. Geleidelijk aan groeide haar interesse voor het menselijk brein. Na haar studie kreeg Maaike een onderzoeksplek bij kinder- en jeugdpsychiatrie waar ze gepromoveerd is op het verschil tussen impulsieve en berekenende agressie bij kinderen met agressieve gedragsstoornissen. In 2012 ging zij als senioronderzoeker aan de slag bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) en is zij hier sinds 2018 werkzaam als Hoofd Wetenschap en Opleidingen. Naast deze baan is Maaike nu ook benoemd tot bijzonder hoogleraar op een door het NIFP ingestelde nieuwe leerstoel: Forensische Neuropedagogiek.

Het NIFP is een kenniscentrum dat rechters adviseert over psychische stoornissen van verdachten en (psychische) zorg verleent aan mensen in een justitiële inrichting. “Onderdeel van NIFP is het Pieter Baan Centrum”, verklaart Maaike, “wij doen onderzoek voor de rechter om te achterhalen of een psychische stoornis heeft geleid tot het delict. 

‘Tot zijn 25-ste kun je iemand nog leren zijn gedrag aan te passen’

Zo ja, dan bestaat de kans dat de rechter (jeugd)TBS oplegt en dat de pleger van een delict een psychische behandeling moet ondergaan. In het onderzoek dat wij de komende vijf jaar gaan doen, ontwikkelen wij een methode voor beter maatwerk bij de advisering van jeugdige plegers van een strafbaar feit. De ontwikkeling van hersenen stopt niet op 18-jarige leeftijd maar gaat door tot iemand 25 is, zodat je iemand tot zijn 25-ste nog kunt leren om zijn gedrag aan te passen. Jongvolwassenen waarbij de hersenontwikkeling trager verloopt, reageren vaak impulsief wat kan leiden tot het plegen van misdaden. Deze jongvolwassenen hebben baat bij behandeling in het jeugdstrafrecht gericht op opvoeding. Dit stimuleert ook hersenontwikkeling waardoor zij minder delicten plegen. Niet alle jongvolwassenen die misdaden plegen, hebben een trage ontwikkeling. Het onderzoek van de leerstoel wil kenmerken ontdekken van jongvolwassenen die wel vertraagd zijn in hun ontwikkeling. Deze kennis helpt psychiaters en psychologen bij betere advisering aan de rechter welke straf een jongvolwassene het beste kan krijgen om niet meer in de fout te gaan”, legt de kersverse hoogleraar uit.

Ashram College

Maaike is erg blij dat zij dankzij de aan haar toegekende bijzondere leerstoel de mogelijkheid krijgt om met dit onderzoek aan de slag te gaan: “Voor het onderzoek is kennis uit verschillende vakgebieden nodig. Dat is iets wat ik destijds heb geleerd op het Ashram College. Tijdens projectweken over een bepaald onderwerp droegen alle schoolvakken iets bij aan dit onderwerp. Ik heb erg veel geleerd van deze manier van werken en hoop dit nu optimaal toe te kunnen passen om grensoverschrijdende gedrag van jeugdige plegers van een strafbaar feit in goede banen leiden, zodat zij na hun (jeugd)TBS een stabiel leven met werk, woning en een relatie kunnen opbouwen en niet meer terugvallen in hun oude gedrag.”