Barrières spoor Alkmaar?
Als de plannen voor een nieuw opstelterrein op het spoor in Heerhugowaard doorgaan, ontstaan er in Alkmaar barrières. Het aantal passerende sprintertreinen zal met 32 toenemen. Dat zorgt voor veel langer gesloten spoorwegovergangen. Bij station Noord, de Noordervaart en de Helderseweg gaan de spoorbomen vele minuten langer naar beneden. Zo kun je spreken van een verkeerstechnische barrière tussen noord- en zuid-Alkmaar. Of het zover komt, moeten we afwachten.
Alkmaar heeft bijna tweehonderd jaar geleden ook al eens een 'verkeersinfarct' gehad. Toen waren zeeschepen de oorzaak. Na de Franse Tijd werd de Amsterdamse haven door verzanding van de Zuiderzee steeds moeilijker bereikbaar. Waterstaatingenieur Jan Blanken haalde zijn eerder al aan Napoleon voorgestelde plannen van de plank. Daarin stelde hij de aanleg van een nieuw kanaal door Noord-Holland voor. Koning Willem I ging akkoord met deze oplossing voor de Amsterdamse problemen. De aanleg ging in 1819 van start met gebruikmaking van verbreding en verdieping van bestaande waterwegen. In dit plan zou het nieuwe kanaal om Alkmaar heen naar het noorden lopen. De Alkmaarse burgemeesters Fontein Verschuir en De Sonnaville werden op hun verzoek door de koning in 1821 in audiëntie ontvangen en kregen het voor elkaar het kanaal te laten wijzigen met een loop door de stad. Het Noord-Hollandschkanaal kwam in december 1824 gereed en was daarmee het langste kanaal ter wereld. Later nam het Suezkanaal deze positie over.
Daar waar nu al veel protest ontstaat over het aan te leggen rangeerterrein in Heerhugowaard was het toen een feestelijk gebeuren bij het passeren van de eerste zeeschepen, het oorlogsschip Bellona en het koopvaardijfregat Christina Bernardina. Daarmee was echter wel de barrière tussen oost en west een feit en belandde het Schermereiland in een isolement. Dit werd nog enigszins opgeheven door de aanleg van een vlotbrug, maar de ongehinderde doorgang over de weg vanuit het centrum werd onmogelijk. Een gevolg van dit alles was dat er een stadswijk met een eigenzinnig karakter ontstond, waar het stadbestuur veel mee te stellen kreeg. Het nog altijd varende pontje is daarvan het symbool. Het pontje werd door de bewoners van het Schermereiland afgedwongen als compensatie voor de in 1958 weggehaalde vlotbrug.
Tunnels
Gaan de bewoners van Alkmaar nu tunnels afdwingen. Tunnels zouden een logische oplossing zijn om de belangen van het spoor te verenigen met die van de stad. Wij zijn geen voorstander van de deling van de stad, nú door het spoor.
Bert Muis & Leen Spaans
Historische Vereniging Alkmaar