Het mag geen naam hebben!
AA=AB? Deze wiskundige vergelijking gaat niet op, denkt u wellicht. Bovendien, wat heeft dit met Alkmaar te maken? Dan toch maar even doorlezen. AA staat voor Adriaen Anthonisz. Hij werd in 1541 geboren en groeide uit tot een groot en belangrijk Alkmaarder. Hij diende de stad als burgemeester en vertegenwoordigde Alkmaar op vergaderingen van de Staten van Holland. Maar ja, daarvan heeft onze stad er meer gehad. Waarom dan 'unieke Alkmaarder'? Had te maken met zijn beroep van landmeter. Het opmeten van de omtrek van de stad was nodig voor de nieuwe verdedigingswal in 1573 ter vervanging van de verouderde stadsmuren.
De vanaf februari 1573 mede door hem ingezette modernisering, afgekeken van de Italianen, zorgde ervoor dat de Spanjaarden uiteindelijk moesten aanvallen aan de noordkant van de stad. De zuid- en westzijde van de stad bleken door de wallen niet te nemen. Na het beleg werd de verdediging afgemaakt volgens zijn plan. Hij werd in 1579 tot fortificatiemeester van de Staten benoemd en in 1584 tot superintendant van de fortificatiën van Holland en Utrecht. Uiteindelijk zou hij betrokken worden bij de verdedigingswerken van tientallen steden in de hele republiek.
Een kleine niet volledige opsomming : Naarden, Elburg, Harlingen, Bourtange, Coevorden, Hasselt, Deventer, Zutphen, Weesp, Willemstad, Goes, Dordrecht, Oostende, Terneuzen, Dordrecht en Leiden. Daarnaast zette hij zich in voor de verdedigingswerken van forten en kastelen. Een groot deel van het jaar was hij voor de Staten-Generaal op pad ter verbetering van de landsverdediging. In 1620 overleed hij en werd begraven in de Grote Kerk. Zijn grafsteen is niet meer terug te vinden.
Maar nu terug naar die vergelijking. Waar staat dan dat 'AB' voor? AB staat voor Anoniem Beeld. Om het te zien moet u naar de Noorderkade. Bij de Ringersbrug staat een imposant standbeeld. Helaas staat er niet bij vermeld wie er wordt uitgebeeld. Ooit heeft dit er wel onder gestaan, zie de foto op hvalkmaar.nl.
raadt het natuurlijk al, Adriaen Anthonisz! Het beeld is gemaakt door de Alkmaarse beeldhouwer John Bier. Het laat de landmeter zien met meetketting en richtvizier. Vandalen hebben de naamplaat een paar jaar gelden gestolen en wellicht in het kanaal gegooid. Kunstwacht, die de beelden van de stad onderhoudt, gaat een nieuwe naamplaat aanbrengen, nu in het plaveisel aan de voet van het beeld. Mag onze held gelukkig weer een naam hebben!
Bert Muis