Detail Kangxi-porselein
Detail Kangxi-porselein (Foto: Anjo Kan)

Chinees blauwwit uit Zaans bezit

ZAANDAM - Van vrijdag 12 juli t/m zondag 13 oktober 2019 toont het Honig Breethuis een selectie van zeventiende- en achttiende-eeuws Chinees porselein uit de Collectie Jacob Honig Jansz. Jr.

Voor deze expositie wordt een deel getoond uit de uitgebreide porseleinverzameling binnen deze collectie. Daarbij gaat het om schalen en borden waarvan meerdere exemplaren voorhanden zijn om een symmetrische opstelling mee te kunnen maken in kabinetten en op richels en schoorsteenmantels zoals in de achttiende eeuw gangbaar was in het Hollandse binnenhuis.

Porselein van Westzaner houthandelaar

De Zaanlandsche Oudheidkundige Verzameling Jacob Honig Jansz. Jr., vernoemd naar de grondlegger, de bekende Zaandijker notabele en collectioneur Jacob Honig Jansz. Jr. (1816-1870), omvat ruim 320 stuks Chinees porselein. Een aanzienlijk deel daarvan staat opgesteld in het porseleinkabinet in de salon van het Honig Breethuis. De collectie was in bezit van de Westzaner houthandelaar Cornelis Kruijt (1809-1856) en zijn echtgenote Gesina Beatrix Brat (1814-1866). Daarnaast zijn er reeksen borden uitgestald op richels in de woonkeuken en in de kraamkamer en miniatuurexemplaren in een wandkast naast de smuiger. En voorts enkele kop en schotels met 'famille rose'-decoratie in de zilverkast in de salon.

Fraaie kast

Het porseleinkabinet in de salon van het Honig Breethuis dateert van rond 1750 en is uitgevoerd in Lodewijk XV- of rococostijl die gekenmerkt wordt door asymmetrische schelpmotieven. De fraaie kast is afkomstig van de bekende rolredersfamilie Kaars Sijpesteijn uit Krommenie. Dit kabinet diende ter vervanging van de in 1775 in opdracht van Cornelis Jacobsz. Breet (1739-1806) door meubelmaker Pieter Uylenburg gemaakte 'extra fraye Porceleijnkast'. De huidige kast staat op dezelfde plaats als destijds de kast van Uylenburg zoals aangegeven op een plattegrond vervaardigd door G.J. Honig in het jaar na het overlijden van Jan Jacobsz. Breet.

Beschilderde keramiek

Onder de gegoede Zaanse burgerij was het verzamelen van Chinees porselein in zwang. Zo bezaten onder meer de families Honig en Nan grote hoeveelheden van deze beschilderde oosterse keramiek. Vanaf de vroege zeventiende eeuw werd Aziatisch porselein geïmporteerd en verhandeld door de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Amalia van Solms en Mary Stuart II, de echtgenotes van respectievelijk de stadhouders Frederik Hendrik en Willem III, bezaten een grote hoeveelheid Chinees porselein dat zij uitstalden in speciale kabinetten in hun paleizen. Het exotische porselein was met name gewild omdat de porseleinfabricage in Europa tot ca. 1709 onbekend was.

Toegangsprijs: volwassene € 5; kind 4 t/m 12 jaar € 2,00; lid Honig Breethuis, kind t/m 3 jaar en museumkaarthouder gratis. Kijk voor openingstijden op www.honigbreethuis.nl.

Chinees porseleinen schaal, Qianlong. Blauw decor van waterlandschap met tempel, brug en pagode
Het achttiende-eeuwse porseleinkabinet in het Honig Breethuis gevuld met Kangxi-porselein.