Onthulling 49 struikelstenen
ZAANSTREEK - In Zaandam en Koog aan de Zaan worden op 18, 19 en 21 november maar liefst 49 struikelstenen onthuld. Tijdens een korte ceremonie worden de namen en levensgeschiedenissen voorgelezen van de mensen voor wie een steen onthuld wordt.
Daarna wordt het zand weggeveegd en kan een steentje – bloemen worden nooit gelegd op Joodse 'graven' – bij de struikelstenen worden gelegd. In Zaanstad zijn inmiddels 40 struikelstenen geplaatst. De Werkgroep Struikelstenen Zaanstad streeft ernaar dat in 2020 alle omgebrachte Zaans-Joodse inwoners worden herinnerd door middel van deze gedenktekens. De struikelstenen worden gemaakt door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het door hem opgezette project loopt al vanaf 1994. Sindsdien legde hij door Europa tienduizenden Stolpersteine, zoals de struikelstenen in het Duits heten. Demnig heeft ze zo genoemd, omdat je er over struikelt in je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst op de stenen te kunnen lezen. Passanten worden als het ware uitgenodigd om even stil te staan bij de aangeboden informatie.
Messing plaatje
Op de gedenktekens (tien bij tien centimeter) worden in een messing plaatje onder meer de naam, geboortejaar en overlijdensdatum van het slachtoffer aangebracht. De struikelstenen krijgen vervolgens een plek in het trottoir bij de voormalige woningen van de slachtoffers. Van de bijna driehonderd Joden die begin 1942 woonden in het gebied dat nu Zaanstad is, stierven ruim 170 personen een voortijdige dood. Het merendeel heeft geen graf. Aangezien een mens pas is vergeten als zijn/haar naam vergeten is, wil de werkgroep de namen van alle omgekomen Zaanse Joden zichtbaar maken. Daarmee ontstaat een namenlint door de stad: