Bij de crash brak het passagiersvliegtuig in drieën.
Bij de crash brak het passagiersvliegtuig in drieën. (Foto: Flickr)

Poldercrash Boeing Turkish Airlines 10 jaar later

"Lessen getrokken uit ramp"

Eline Boshuizen en Doron Sajet

ZWANENBURG - Maandag was het 10 jaar geleden dat een Boeing 737-800 van Turkish Airlines neerstortte in een akker in de Haarlemmermeer, vlak voor de Polderbaan. Een keten van gebeurtenissen leidden tot de crash, waaronder een kapotte radiohoogtemeter en fouten van de bemanning.

Woensdagmorgen 25 februari 2009: Vlucht TK1951 van Turkish Airlines nadert de Polderbaan van Schiphol. Het toestel vertrok uit Istanbul en heeft 135 inzittenden aan boord, onder wie zeven bemanningsleden. Op anderhalve kilometer van de Polderbaan gaat het mis. Het toestel raakt in een overtrokken situatie en stort neer in een akker.

Bij de crash komen vijf passagiers en vier bemanningsleden om te het leven, onder wie de drie piloten in de cockpit. 120 Inzittenden raken gewond. Een van de belangrijkste oorzaken is dat een van de radiohoogtemeters, gekoppeld aan de automatische piloot, een verkeerde hoogte aangaf. Het toestel gaf automatisch gas terug, veronderstellend dat het moest landen. De piloten grepen niet op tijd in.

Lage snelheid

Kelly Otte, destijds inspecteur-vlieger en toezichthouder bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat, is er die ochtend bij om assistentie te verlenen bij het onderzoek. Voor Otte is snel duidelijk dat het toestel met lage snelheid de grond heeft geraakt. "Er zijn lessen getrokken uit deze gebeurtenis", zegt Otte. "Op procedureel gebied, op technisch gebied, maar ook op het vlak van hoe piloten met elkaar moeten omgaan."

De conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid leidden er (mede) toe dat piloten inmiddels verplicht op een dergelijke situatie zijn voorbereid. Tegenwoordig wordt ook in vliegsimulators op getraind. Otte: "Deze specifieke situatie is volledig nagebootst bij alle luchtvaartmaatschappijen. Dan wordt gekeken hoe je dat moet oplossen. Het is trainen, trainen, trainen. De Europese wetgeving is daarop ook aangepast."

Volgens Otte, tegenwoordig gezagvoerder op de Boeing 737, is een gelijkwaardige communicatie tussen de piloten ook een belangrijke les die uit deze crash getrokken kan worden. "Het is altijd een keten van gebeurtenissen. Het was niet alleen het technische probleem, maar ook het handelen van de bemanning".

Tenerife-ramp

Dat piloten alles met elkaar moeten dubbelchecken, ondanks het verschil in hiërarchie in de cockpit en soms de gezagvoerder moeten tegenspreken, ontstond al na de grootste vliegtuigramp uit de geschiedenis: de Teneriferamp. Een van de oorzaken van de botsing van twee vliegtuigen op het vliegveld was de falende communicatie tussen de KLM-piloten. "Iedereen moet datgene kunnen zeggen dat hij op dat moment denkt, als een gevaarlijke situatie dreigt. Een grote les die nu ook weer is getrokken. Die was al getrokken na de Tenerife-ramp, maar je ziet toch dat het weer verslapt."

i.s.m. mediapartner NHNieuws