In het Museum van Egmond staan twee middagen in het teken van 'De Slag bij Egmont op Zee' in 1799'. Rechts Cor Prins als Gordon Highlander.
In het Museum van Egmond staan twee middagen in het teken van 'De Slag bij Egmont op Zee' in 1799'. Rechts Cor Prins als Gordon Highlander. (Foto: Frits van Eck)

Museummiddagen over 'De Slag bij Egmont op Zee' in 1799

De Britten noemen hun strijd op 2 oktober 1799 tegen de Frans-Bataafse troepen 'The Battle of Egmont op Zee'. Het Museum van Egmond besteedt hier komende zondag- en volgende week woensdagmiddag speciale aandacht aan. Bovendien is er een tentoonstelling met voorwerpen uit 1799 die bij Egmond zijn gevonden. Ook is er een verhaal over wat er in die tijd gebeurde en wat het betekende voor de Egmonders.

Tekst: Carla Kager

We kennen het als de Franse tijd, die duurt van 1795 tot 1813 als Napoleon Bonaparte hier de baas is. In 'Egmont sur Mer' wordt een garnizoen Frans-Bataafse troepen ingekwartierd en de bevolking, die ze moet onderhouden, heeft hiervan ernstig te lijden. Voor de vissers is het ook een drama, want hun schepen worden in beslag genomen door de Engelsen, de vijand van de Fransen. Hoewel…er is één heldhaftige Derper: Engel Joppen, die de Engelsen overmeestert en zijn schip weet te behouden.

'D-Day' in 1799

De Britten willen de Fransen verdrijven. In het diepte geheim stellen die een vloot samen van 200 zeilschepen vol mannen, paarden en wapentuig. Ze zijn een week onderweg en op 12 augustus 1799 landt deze vloot op de kust bij Callantsoog-Groote Keeten. Noem het gerust D-day! De Britten rukken op in de kop van Noord-Holland, geholpen door ingehuurde Russische troepen. Na enkele overwinningen wordt op 19 september bij Bergen een zware slag geleverd. Duizenden soldaten komen om en de Russen verliezen hun legertop. Ook vanwege het slechte weer staken de gevechten. In Egmond aan Zee komen verse Franse troepen aan en vele Egmonders vluchten.

De Slag bij Egmont op Zee

Op 1 oktober lijkt de strijd weer te beginnen. De Franse Generaal VanDamme geeft opdracht om op het strand bij Egmond een barrière te maken van bomschuiten volgegooid met zand en kanonnen daartussen. Op 2 oktober trekt de Schotse generaal Abercromby met duizenden manschappen over het strand naar het Zuiden, richting Egmond. Vanuit de duinen worden ze beschoten. Hoe dit afloopt en wat dit alles betekent voor de Egmondse bevolking, wordt deze middagen verteld.

Negen Britse regimenten waaronder de Schotse 'Gordon Highlanders' dragen tot de dag van vandaag de naam 'Egmont op Zee' als een ere-distinctie in hun vaandel

Gordon Highlander

Op zondagmiddag 29 september en op woensdagmiddag 2 oktober zal er iemand in de rol van een Gordon Highlander infanterist (voetsoldaat) in het museum zijn. Bovendien geven Cor Prins en Bob Kos de hele middag uitleg bij de tentoonstelling. Om 15.00 uur is er een presentatie. Op de woensdag is die speciaal gericht op kinderen. Een en ander is een samenwerking van de 'Werkgroep Archeo Slagveldonderzoek 1799' en het Museum van Egmond.

Leven bij de duinen en de zee

In het museum is een visserskamertje met een Derper schuurtje en hier staat ook de oude roeireddingboot. Het leven van de Derpers wordt verteld aan de hand van bijzondere schilderijen gemaakt door Roeland Koning. Veel meer dan dit en de 29 kleurige werken van Marjan de Glopper zijn nog t/m 3 november te zien aan de Zuiderstraat 7 in Egmond aan Zee. Open elke middag van 14.00 -17.00 uur behalve op maandag. De toegang is € 4,- en voor kinderen € 2,- met een speurtocht door het museum. Gratis voor Museumjaarkaarthouders en donateurs met (klein-) kinderen.

Meer informatie op www.museumvanegmond.nl


Museum van Egmond in de Zuiderstraat.