Lust10daagse
Mijn roman "De rode appel" (Uitgeverij In de Knipscheer, 2013) past volkomen binnen het thema van deze Kunst10daagse.
Het hoofdpersonage Elisabeth heeft in haar jeugd én onschuld als au pair moeten ervaren, dat lust geïnterpreteerd wordt als liefde. In het "nu" gaat ze terug in de tijd. Bij het kunstwerk "La main de Dieu ou la Création" van de Franse beeldhouwer Auguste Rodin – een opgehouden hand met daarin twee ineengestrengeld liggende lichamen die ontstaan uit een brok marmer – vraagt zij zich af: 'Zag de Schepper hier, wat hij op zijn geweten had? Deze grootse kunstenaar heeft mij een eeuwigheid later duidelijk gemaakt, wat ik vroeger niet begreep, wat nooit in me was opgekomen: het verschil tussen liefde en lust.' De getrouwde Rodin had een verhouding met zijn veel jongere leerlinge Camille Claudel die oprecht smoorverliefd was op hem en min of meer te gronde ging aan deze voor hem luchtige affaire.
Lust heeft iets ongeremds en dat past wel in deze tijd
Tijd vooruit
Mijn personage Elisabeth was haar tijd vooruit: pas enige jaren later (2017) ontstond de "MeToo-beweging" tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat soms héél lang geleden plaatshad, maar tot op heden voortkomt uit lust, al dan niet op de werkvloer.
Oprechte liefde
De oude seksuele voorlichting, mede gevoed door het gebrek aan adequate voorbehoedmiddelen, beloofde ons dat seksuele gevoelens altijd min of meer uitsluitend passen binnen de oprechte liefde. Toen werd ons vanuit de Katholieke Kerk geleerd dat Lust behoorde tot de hoofdzone Onkuisheid, een handige hulp bij de opvoeding die werkte: wij loodsten onszelf in het algemeen heel braaf door de puberteit heen, want "nee=nee". We leerden ons overigens ook op andere terreinen te beheersen: één koekje bij de koffie of limonade, alcohol met mate en uitsluitend in het weekend. (Maar wat werd er véél gerookt…!) Excessen vonden zeer zeker plaats en werden strikt verzwegen.
Levenslustig als ik ben, lust ik er wel pap van!
Doorslaan
Heden ten dage gaat het er in veel opzichten wellustiger aan toe, mede doordat het in economisch opzicht goed gaat. Het kan doorslaan, ook op seksueel gebied, zodat zelfs jonge kinderen ingaan op de verzoeken van soms oudere mannen een "blootselfie" te posten via de diverse chat-platforms, soms met daarop volgende ontmoetingen.
Lust
Lust is dus een woord dat vaak gebruikt wordt in relatie tot seksuele verlangens, maar drukt eigenlijk een scala aan behoeften uit: de ultieme zin in snoepen of eten, een goede borrel of lekker taartje. We kennen de termen kooplust en werklust. Vechtlust, zelfs… Lust heeft iets ongeremds en dat past wel in deze tijd. Het vraagt om zelfdiscipline die niet meer standaard wordt aangeleerd, zodat velen zich te pas en te onpas aan heel veel dingen des levens laveloos verlustigen. Jammer: lust verdooft het vermogen met smaak te kunnen proeven.
Pap
Nieuwsgierig laat ik me deze week verleiden tot wat de deelnemers aan de Kunst10daagse ons aanbieden. Ik zal zeker Katinka Krijgsman haar – wat ik noem – "Delfts Rauw" bekijken, en me bij restaurant Cunst verlustigen aan de door Ernest Selleger mooi gefotografeerde gerechten van de keukenbrigade. Me laten verleiden door Kúnst?
Levenslustig als ik ben, lust ik er wel pap van!