'Het is geen schande'
On-Nederlands. Oranjeshirt aan, toeter op de neus en lekker meeschreeuwen met die soms vervelende, maar typische oranjedeuntjes. En toch doen we er graag aan mee. Of laten we ons erin meeslepen. Waarom eigenlijk? Vraag ik me af...
Oranje-massa
Je weet denk ik wel wat ik bedoel: tijdens zo'n groots voetbaltoernooi waar de Nederlandse voetbalmannen, tegenwoordig ook zeker de voetbalvrouwen, het zo goed doen. Bij de mannen is het alweer even geleden, maar dat zit inmiddels weer in de lift. Onlangs nog met de Nations League. Bij het zien van de toegestroomde oranje-massa tijdens de finalewedstrijd in Porto begint m'n hart alweer ietsje sneller te kloppen..
Spotlight
Even over de vrouwen; iets waar we niet zomaar aan voorbij mogen gaan. Van matrassenreclames tot supermarktspotjes: de Oranje Leeuwinnen staan volop in de spotlight. En terecht. Maar goed, dat is nu even niet m'n punt. Want, waarom doen we hier nou allemaal graag aan mee? Die (symbolische) oranjepolonaise?
Sociale functie
Misschien heeft het te maken met de eeuwenoude menselijke behoefte om ergens bij te willen horen. Een sociale functie dus? De camera zoomt in op zingende Hollanders tijdens de Nations League-finale tussen Nederland en het thuisspelende land Portugal. Een kleine groep Hollanders kleurt de tribune van het 'Estadio do Dragão' deels oranje. Samen bewegen en zingen.
Eenheid
Verbroedering of in elk geval een gevoel van eenheid lijkt er te zijn onder de aanwezigen. Wellicht biedt de wetenschap uitkomst?
Sociale cohesie
Onderzoek wijst uit dat samen zingen zorgt voor sociale cohesie, het zal je niks verbazen. Sociale cohesie is een andere term voor een sterk gevoel van verbondenheid of samenzijn. Al sinds de oertijd werd er samen gezongen. Voelen dat je bij een groep hoort, vergroot de overlevingskans. Positieve emoties die vrijkomen bij gezamenlijke activiteiten 'verkleinen' de afstand tot elkaar. Soort versterkend groepsgevoel dus.
Oxytocine
Natuurlijk heeft dit fenomeen te maken met allerlei stofjes die er vrijkomen in ons brein, zoals endorfine, maar ook dopamine en serotonine. Het vraagt naar meer. Het is dus ook direct goed voor onze gezondheid, zo onderschrijft ook neurowetenschapper Erik Scherder. Om precies te zijn: de hypothalamus, een deel van de hersenen dat hormonen aanmaakt, maakt tijdens momenten van samen zingen oxytocine aan. Een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij sociale contacten.
Meedoen is winnen
Wat kunnen we nu met deze kennis? Eigenlijk heel simpel. Het is geen schande om te voelen dat je 'mee wilt doen', ook al heb je niets met die lelijke oranjetoeter en dat ene nummer – ''Wij houden van oooo-raaaan-je om zijn daden en zijn doen…'' – van die ene bekende volkszanger. Het versterkt ons samenzijn en dat is prima te verklaren door de wetenschap. Het is goed voor ons.
Kerkkoor
Muziek maken (en samen zingen) is dus niet alleen leuk, maar heeft ook een verbroederende functie. Voor jong en oud. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld ook dat ouderen die samen zingen (in de kerk) een sterk groepsgevoel ervaren (zelfs sterker naarmate de groep groter wordt) en dat is natuurlijk alleen maar positief.
On-Nederlands
Eigenlijk heeft voetbal voor 'de Nederlander' een veel belangrijkere functie dan we misschien bewust denken. Juist in onze individualistische cultuur zorgt voetbal voor een gevoel van eenheid dat bijna, zoals eerder gezegd, on-Nederlands is. Samen zingen is een gevolg, met als gevolg, weer alle positieve (brein)gevolgen. Zijn we er nog? Eigenlijk een positieve ketting van gebeurtenissen. Kortom: gewoon doen dus volgende keer. Die maffe polonaise lopen en lekker meeschreeuwen.. Waarom ook niet? Alles voor de wetenschap, toch?