Verpleegkundig specialist: Nieuwe zorgfunctie op scharnierpunt tussen medisch en verpleegkundig domein
ZAANDAM - Patiënten komen in het ziekenhuis steeds vaker in aanraking met een verpleegkundig specialist. Niet te verwarren met de gespecialiseerde verpleegkundige. De eerste betreft een geheel nieuw vak in de zorg, en een extra schakel naast arts en een verpleegkundige . "De verpleegkundig specialist opereert op het scharnierpunt van medisch en verpleegkundig domein ", vertelt Agnes Offenberg. Zij is sinds kort in deze functie werkzaam in het Zaans Medisch Centrum. "Simpel gezegd: de arts focust op de ziekte, de verpleegkundig e op de mens met de ziekte , de verpleegkundig specialist op beide.'
Dit vak, dat in de huidige vorm pas sinds 2009 bestaat in Nederland, volgt op een vervolgopleiding, een master, van twee jaar voor verpleegkundigen op hbo-niveau die al enige jaren in de praktijk werken. Zij verdiepen hierin hun kennis in het specialisme dat ze als verpleegkundigen hadden of in een nieuw specialisme en nemen daarna taken over van de arts of andere behandelaren. Agnes: "De verpleegkundig specialist heeft een heel brede blik en stopt meer tijd in het geheel van factoren dan de arts kan doen. Om tot de kern van de klacht te komen en ook andere problemen die ermee samenhangen te signaleren. Wij kunnen zelf (lichamelijk) onderzoek doen, diagnoses stellen en behandelingen starten, en mogen daarbij ook medicijnen voorschrijven ."
Laagdrempelig
In de praktijk blijkt het contact met de verpleegkundig specialist voor een patiënt vaak wat laagdrempeliger dan met een medisch specialist. "Wij hebben natuurlijk nog steeds onze verpleegkundige achtergrond en competenties, maar meer medische kennis", vertelt Agnes. "De patiënt kan met meer vragen bij ons terecht. We informeren, helpen afwegingen te maken en zorgen voor begeleiding en coaching tijdens een behandeling. We hebben ook aandacht voor de mantelzorger waardoor de patiënt de behandeling beter kan volhouden ."
Expertise
De verpleegkundig en de medisch specialist hebben een sterke wisselwerking. "Voor een arts is het prettig dat hij kan focussen op de ingewikkelde medische processen waarvoor hij is opgeleid en dat hij bepaalde taken kan afstoten. En ook dat er niet steeds telefoontjes of ad hoc-zaken tussendoor komen wanneer hij met patiënten bezig is. Wij maken gebruik van zijn medische expertise, hij van onze verpleegkundige achtergrond. Daarin voeden we elkaar en komen we samen tot heel goede zorg ."
Voor Agnes was de keuze om de opleiding tot verpleegkundig specialist te volgen bijna vanzelfsprekend. Ze werkte al jaren als gespecialiseerd verpleegkundige op de endocrinologie-poli in het ZMC en wilde zich graag verder verdiepen in haar specialisme. "Het is een praktijkopleiding. Je moet dan ook minimaal 32 uur per week werken omdat je meeloopt met de arts. Dat is je leermeester. Daarnaast ga je voor de brede algemene medische kennis van alle specialismen eens per 14 dagen een dag naar school . Wanneer ik nu een ander specialisme zou kiezen volgt er weer een nieuw opleidingstraject in de praktijk ."
Inhaalslag
Het vak is erg in opkomst. De overheid subsidieert de opleiding in het kader van Taakherschikking conform het beleid om de zorg betaalbaarder te maken en de kwaliteit te verhogen. "De juiste zorg, door de juiste persoon, op de juiste plek", licht Agnes toe. "Het ZMC maakt hierin een flinke slag. Er is hier nu een aantal verpleegkundig specialisten in opleiding, maar er zijn altijd mensen welkom die voor dit vak willen gaan in het ZMC."
Dankbaar werk
Zelf zit ze er helemaal op haar plek. "Het ZMC is een leuke werkomgeving en ik vind dit heel dankbaar werk. Je komt dicht bij mensen en iedereen heeft zijn eigen verhaal, bijzonderheden en achtergrond. Niet elke behandeling is daarom voor iedereen geschikt, het is mooi om dat allemaal uit te zoeken en oplossingen te vinden. Voor mij is het een mooie, nieuwe uitdaging. Ik heb enorm veel geleerd en ben van plan nog veel meer te leren," besluit ze . Kort na dit interview werd Agnes benoemd tot bestuurslid van de beroepsvereniging V&VN VS.
