'De stolp is meer dan een gebouw alleen'
REGIO - Wie door Noord-Holland Noord rijdt ziet overal karakteristieke stolpboerderijen met hun iconische piramidedak opduiken en het landschap bepalen. Meer dan 90% van de Vrienden van de Stolp zet zich in voor het behoud van het stolpenlandschap. "De stolpen met hun erven definiëren het karakter van de streek. In ons polderlandschap horen stolpen, ook al zullen die steeds vaker een ander gebruik hebben dan het agrarische. Het zijn herkenningstekens en landmarken voor de omgeving, zoals kerktorens en molens dat ook zijn. Laten we ons inzetten om dit landschap zoveel mogelijk intact te houden", zegt een van de Vrienden in de enquête die onder de donateurs van de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp werd gehouden.
Door: Angeli Poulssen
De stolpboerderijen met hun opvallende geometrische architectuur, het stoere vierkant en het kenmerkende piramidevormige dak, bepalen al meer dan vijf eeuwen het landschap. Er zijn nog maar weinig stolpen die volledig als agrarisch bedrijf functioneren. Vaak wordt er wat bijverdiend of een nieuwe business opgezet. Samen een erf delen, een toeristische bestemming, vergaderruimte, zorgverlening of kleinschalige voedselproductie, allemaal voorbeelden van nieuwe functies die worden toegevoegd aan de agrarische functie of deze helemaal vervangen.
Stolp, erf en landschap
Meer aandacht voor de combinatie stolp, erf en landschap, dat is wat de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp (BSNH) nastreeft. "We streven naar een dynamisch en vitaal buitengebied, waarin nieuwe functies in stolpen een plek kunnen vinden. Historisch verankerd, rendabel en praktisch. We doen dat samen met huidige en toekomstige bewoners. We informeren en inspireren. We laten goede voorbeelden zien met stolpencolleges, excursies en erfbezoek. Samen met bewoners proberen we meerdere plekken te creëren voor wonen, werken en recreatie op het erf. Op die manier ontstaat er een levendig en rendementvol erf, dat wel zijn agrarische uitstraling behoudt; het Levende Stolperf", aldus Peter van Zutphen, voorzitter van de BSNH en zelf enthousiast stolpbewoner. Aanvullend kunnen professionals ondersteuning bieden en kennis toevoegen. Een van die professionals is Maud Aarts, architect, stolpeigenaar van de Buitenwerkplaats in Starnmeer, stolpencommunity-ambassadeur en erfconsulent bij Mooi Noord-Holland. "Stolpen en hun ervengeven waarde en betekenis aan het landschap en zijn onze aandacht meer dan waard. Als erfconsulent bij Mooi Noord-Holland word ik door de gemeente betrokken bij transformaties van het erf als er onduidelijkheid is over het ruimtelijk beleid voor een specifieke situatie. Ik organiseer vervolgens een gesprek óp de locatie áán de keukentafel. We kijken met eigenaar, gemeente, (waar nodig) een architect en een landschapsarchitect van Landschap Noord-Holland naar de cultuurhistorische achtergrond, gemeentelijke en provinciale beleidskaders, de ruimtelijke kwaliteit en de beplanting.Landschap NH deelt aan die keukentafel haar kennis van het regionale landschap, want dat bepaalt vaak hoe een erf is opgebouwd.In het gesprek maken we een aantal afspraken die daarna worden uitgewerkt tot een advies. De afspraken zijn bindend en moeten als raamwerk voor toekomstige ontwikkelingen gezien worden. Het advies kan bijvoorbeeld gebruikt worden als onderdeel van de ruimtelijke onderbouwing in het vergunningen-traject. Zo hopen we, net als de Boerderijenstichting Noord-Holland, een impuls te kunnen geven aan het stolpenlandschap van de toekomst".
Vierkantdelers
Zowel onder de stolpeigenaren, als onder de vele professionals en liefhebbers is door de jaren heen een schat aan ervaring opgebouwd over stolp en erf. Daarom bestaat de Stolpencommunity Vierkantdelers. Alles onder het motto, 'samen weten we meer en kunnen we meer'. Heb je vragen of het onderhoud van je stolp, het kleurenschema van jouw specifieke regio, erfbeplanting of wil je tips over hoe anderen hun stolp duurzamer maken? Sluit je dan aan bij de Stolpencommunity Vierkantdelers. Helemaal gratis en voor iedereen toegankelijk! Kijk op https://community.monumenten.nl/stolpencommunity en meld je aan. Of kijk ook op www.boerderijenstichting.nl.
Voor wie aan de slag wil met zijn erf heeft Landschap Noord-Holland handige ervenhandboeken voor de inrichting van een streekeigen erf. Kijk op www.landschapnoordholland.nl
