Pas op voor de januaridip
HEERHUGOWAARD - De overgebleven oliebollen liggen in de vuilnisbak. Met een Nieuwjaarsduik spoel je de resten van een avond met te veel champagne van je af. Je begint fris en vol goede voornemens aan dit nieuwe jaar. Maar dan is daar 'opeens' die derde maandag van januari: Blue Monday.
door Myrke van der Does
Je nieuw gekochte hardloopschoenen heb je pas één keer gebruikt. En na een paar weken groenvoer verlang je intens naar een groot stuk pizza. Dat kun je echter niet kopen, want je geld is op omdat december toch weer duurder uitviel dan de bedoeling was. Gefeliciteerd, je hebt alle ingrediënten voor de somberste dag van het jaar: Blue Monday. De dag waarop mensen zich het meest depressief voelen; de dag dat al die mooie voornemens als sneeuw zijn gesmolten onder de januarizon. Het goede nieuws: je kunt het voor zijn.
Jannie Ligthart is coach en psycholoog. Vanuit haar praktijk in Heerhugowaard helpt ze mensen met allerlei soorten stressproblemen. Tevens schreef ze een boek over dit onderwerp: 'Ontdek je gebruiksaanwijzing. Hoe beïnvloed jij je spanning?'. Jannie heeft niet zoveel op met het begrip Blue Monday, al erkent ze dat mensen zich 's winters vaak neerslachtiger voelen. "Als je al bevattelijk bent voor stemmingsproblemen dan is het niet zo waarschijnlijk dat dit gekoppeld is aan één dag. Een langere periode of terugkerende periode van neerslachtigheid is waarschijnlijker."
Burn-out
Patricia Vaartjes (niet haar echte naam) werkt als WMO-consulent bij een gemeente en is zo iemand die gevoelig is voor stemmingswisselingen. Dat leidde eerder tot een burn-out. Nu was ze er op tijd bij. Ze volgde Jannies methode om weer grip te krijgen op haar leven. Patricia: "Ik had haast geen energie en veerkracht meer en werd heel onzeker. Ik functioneerde steeds minder zoals ik zou willen. Door mijn eerdere burn-out herkende ik de symptomen en kon ik op tijd aan de bel trekken." De sombere januarimaand kan de welbekende druppel zijn voor mensen met stressklachten. Wat kan leiden tot overspannenheid of zelfs een depressie of burn-out, zoals bij Patricia. Voor de goede orde: een depressie is iets anders dan neerslachtig zijn. Jannie: "Het is goed om dat verschil te benoemen. Je vóelt je misschien depressief maar dat wil niet zeggen dat je depressief bent. Maar je kunt je wel knap lamlendig voelen."
Patronen doorbreken
Als je je down voelt, kun je daarin zelf verandering brengen. Google maar eens op het woord dipje. De zoekmachine overlaadt je met tips om je neerslachtigheid te lijf te gaan: bewegen, gezond eten en zorgen voor een dagritme. Volgens Jannie kun je echter nog meer doen. Namelijk op een andere manier naar je gedachten kijken. "Dan zul je bepaalde patronen ontdekken. Deze patronen zorgen ervoor dat je vaak zelf onnodig spanning creëert. Hierdoor kun je onder meer stemmingswisselingen ervaren. Veel klachten komen voort uit spanning of worden er erger door. Denk ook aan gedragsproblemen, lichamelijke klachten of piekeren. Door je patronen te herkennen en te leren wat je dan anders kan doen, ontdek je je eigen gebruiksaanwijzing. Als je die kent, heb je zelf de tools in handen om je weer meer ontspannen te gaan voelen." De praktische handvatten die Patricia van Jannie kreeg, hielpen haar goed.
Lees verder op pagina 5