'De Rechtestraat voor de grote brand in 1899' vervaardigd door Arie Spaarman
'De Rechtestraat voor de grote brand in 1899' vervaardigd door Arie Spaarman (Foto: aangeleverd)

Hoe het idyllische dorpsgezicht van De Rijp tot stand kwam

DE RIJP - Rond de uitgave van het boek Gebouwd in De Rijp heeft Museum In 't Houten Huis een tentoonstelling gemaakt, die op dit fenomeen inhaakt. Dit onder de titel 'Is De Rijp gered?' een knipoog naar de actiegroep Redt De Rijp uit de jaren '60 en '70. Van verpauperd dorp tot museumdorp, is De Rijp gered?

Aan die mooie gevels in dat beschermde dorpsgezicht gaat een geschiedenis vooraf in De Rijp. Het is architect Cornelis de Jong die eind jaren '50 het verpauperde dorp binnenrijdt maar er meteen verliefd op wordt. Dit moet behouden worden maar ook nodig gerestaureerd.

Het zware verkeer dendert door de straten, de nieuwbouwplannen voor huizen moeten woningnood aanpakken maar zijn 'foeilelijk' in de ogen van sommige. Bomen sneuvelen, er zijn zelfs plannen voor een weg door de Eilandspolder. Halverwege de opstandige jaren '60 ontstaat dan de actiegroep Redt De Rijp dat de gemoederen bezighoudt; de Rijpers willen wel nieuwbouw, de actielieden van buiten sturen aan op behoud en restauratie. De lieve vrede keert half jaren zeventig weer terug als de actiegroep zichzelf opheft en als De Rijp inmiddels een beschermd dorpsgezicht is. Er komt geld en import om de oude kern op te knappen en te restaureren. Tegenwoordig vergapen velen zich - terecht - aan het idyllische Noord-Hollandse dorpsgezicht, als toerist of recreant op de fiets.

Alleen die auto's door die smalle Rechtestraat. Wat vinden we daar anno 2020 van? Museum In 't Houten Huis inventariseert die vraag onder zijn bezoekers. Natuurlijk is het splinternieuwe boek Gebouwd in De Rijp er te koop.