Alkmaar’s ontzet was vaker óntzettend anders!
Onze Alkmaarse ontzet-viering zal er door de corona-epidemie ‘ontzettend’ anders uitzien. Toch is dit niet de eerste keer dat er sprake is van een ‘ontzettende’ viering van 8 oktober. Begin 1900 werd de viering geteisterd door baldadigheden van de Alkmaarse jeugd.
Gillende keukenmeiden werden in de hal van het politiebureau/stadhuis gegooid, waarna er charges volgden. Sommige oproerkraaiers werden opgesloten in de cel van het stadhuis. Alles vroeg om aantrekkelijker festiviteiten. In 1907 kwam er daarom een verjongd bestuur van de 8-oktober vereniging. Dat regelde een afwisselend programma zoals kinderspelen, een toespraak bij het Victoriebeeld, kerkconcert, lampion-optocht en andere feestelijke bijeenkomsten.
Garantie voor een ongestoorde ontzet-viering in de toekomst was dit niet. Hier richtten jongeren in 1970 een Kaasbouterspartij op en riepen de Oranjevrijstaat uit. Hun onvrede richtte zich tegen de ontzet-viering en wel tegen militaire deelname daaraan.
Een deelnemende marinepatrouilleboot werd gezien als moordwerktuig en besmeurd met rode menie. De marinierskapel was op 8 oktober deelnemer aan de taptoe op het Waagplein. De Kaasbouters protesteerden daartegen waarbij een zak confetti belandde in een tuba. Dit leidde tot vechtpartijen met feestvierders. De politie greep in en er werden arrestaties verricht.
Daarop trokken de demonstranten naar het politiebureau aan het Kerkplein en eisten vrijlating van de gearresteerden. Na het gooien van stenen en een pot verf alsook het schoppen van een agent volgden er charges. Pas om 1.00 uur ’s nachts keerde de rust terug.
Conclusie is dat het virus van opstandigheid niet leidde tot een grootschalige besmetting van de bevolking. De kaasbouters namen zelf ook afstand van het geweld, maar memorabel was de ontzet-viering van 1970 daarmee wel.
Bert Muis, HVA