Afbeelding

Alkmaar als hoofdstad.

De burgemeester van Alkmaar regelt dat de Zuiderdijk in West Friesland tijdelijk voor bepaalde weggebruikers niet toegankelijk is. Wat een bestuurlijke macht buiten de eigen gemeentegrenzen! Heeft Alkmaar in het verleden wel eens meer zo’n rol kunnen spelen?

De Veiligheidsregio NHN is een openbaar lichaam van 17 gemeenten, van Texel tot en met Castricum. De 17 burgemeesters vormen het algemeen bestuur. De burgemeester van Alkmaar is van rechtswege voorzitter. U heeft vast wel eens iets gelezen over de Veiligheidsregio NHN: een regionale meldkamer, brandweertaken, coördinatie bij rampen etc. In het corona-tijdperk treedt de Veiligheidsregio opeens veel concreter in beeld. Via een noodverordening kan de Alkmaarse burgemeester in het belang van de openbare orde en veiligheid in de regio verstrekkende maatregelen treffen. Als kaasstedelingen beschouwen wij gevoelsmatig Alkmaar altijd al als de hoofdstad van het noordelijk deel van de provincie. In het verleden hebben wij die positie formeel ook – zij het maar even – gehad. Terug naar de Franse tijd. Bij een decreet van 2 mei 1797 besloot de Nationale Vergadering van de Bataafse Republiek de traditionele 7 gewesten te vervangen door 15 kleinere departementen. Alkmaar werd de hoofdstad van het departement “Nord et Zuiderzee”. Dit besluit werd na enkele maanden alweer ingetrokken. De Staatsregeling van 1798 ging vervolgens uit van 8 departementen. Alkmaar werd in deze grondwet aangewezen als hoofdplaats van het departement “Van Texel”. Deze staatsregeling werd in 1801 vervangen door wéér een andere. Die keerde weer terug naar de traditionele gewestelijke indeling (Groningen, Friesland, Drenthe etc.). Een kort moment van roem voor onze stad.

Klaas te Bos